Aspartata acido: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj |
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb → |eta (3), |left → |maldekstra (3) per AWB |
||
| Linio 56: | Linio 56: | ||
|} |
|} |
||
[[Dosiero:L-aspartic-acid-3D-sticks2.png| |
[[Dosiero:L-aspartic-acid-3D-sticks2.png|eta|maldekstra|Molekulo]] |
||
[[Dosiero:Aspartic Acid.png| |
[[Dosiero:Aspartic Acid.png|eta|maldekstra|180px|Struktura formulo]] |
||
[[Dosiero:Amminoacido acido aspartico formula.png| |
[[Dosiero:Amminoacido acido aspartico formula.png|eta|maldekstra|180px|Plisimpligita struktura formulo kun montrita malforta ligo]] |
||
'''Asparagina acido''' aŭ '''aspartata acido''' (L-(+)-asparagina acido) (simbolo '''Asp''' aŭ '''D'''; '''Asx''' aŭ '''B''' por aspartata acido aŭ [[asparagino]]) COOHCH<sub>2</sub>CHNH<sub>2</sub>COOH estas unu el la 20 [[proteino]]generaj [[aminoacido]]j. La acida anjono estas nomata kiel aspartat-jono. |
'''Asparagina acido''' aŭ '''aspartata acido''' (L-(+)-asparagina acido) (simbolo '''Asp''' aŭ '''D'''; '''Asx''' aŭ '''B''' por aspartata acido aŭ [[asparagino]]) COOHCH<sub>2</sub>CHNH<sub>2</sub>COOH estas unu el la 20 [[proteino]]generaj [[aminoacido]]j. La acida anjono estas nomata kiel aspartat-jono. |
||
| Linio 78: | Linio 78: | ||
Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun [[glutamina acido]] en pli ol 50 % de ĉiu [[sinapso]]j de la [[centra nerva sistemo]] kiel [[neŭrotransigilo]]. |
Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun [[glutamina acido]] en pli ol 50 % de ĉiu [[sinapso]]j de la [[centra nerva sistemo]] kiel [[neŭrotransigilo]]. |
||
{{clear}} |
|||
== Eksteraj ligiloj == |
== Eksteraj ligiloj == |
||
Kiel registrite je 12:52, 14 dec. 2015
| Struktura formulo | |
|---|---|
| |
| Ĝeneralaĵoj | |
| Nomo | Asparagina acido |
| Mallongigo | Asp D |
| Restnomo | α-asparagil-, β-asparagil-, asparagoil- |
| Enda aminacido | ne |
| Kemia formulo | C4H7NO4 |
| Aliaj nomoj | Amino-sukcen-acido 2-aminobutandiacido |
| Mallonga priskribo | Blanka pulvoro |
| CAS-numero | 56-84-8 |
| Fizikaj proprecoj | |
| Agregata stato | Solida |
| Koloro | Senkolora |
| Denso | -- g/cm3 |
| Molmaso | 133,1 g/molo |
| Degela punkto | 269-271 °C |
| Bolpunkto | -- °C |
| Vaporpremo | -- hPa |
| Pluaj proprecoj | |
| Flanka ĉeno | Acida |
| Izoelektra punkto | 2,85 |
| pKs-Valoro | pKs1: 1,88 pKs2: 9,6 pKs3: 3,65 |
| Solvebleco | 4 g/l (en akvo ĉe 20 °C) |
| Bone solebla en | |
| Malbone solvebla en | Akvo |
| Ne solvebla en | |
Asparagina acido aŭ aspartata acido (L-(+)-asparagina acido) (simbolo Asp aŭ D; Asx aŭ B por aspartata acido aŭ asparagino) COOHCH2CHNH2COOH estas unu el la 20 proteinogeneraj aminoacidoj. La acida anjono estas nomata kiel aspartat-jono.
Proprecoj
Asparagina acido reagas acide pro siaj 2 karboksilaj grupoj, kion esprimas la pKs-valoro de pKs1 = 1,88; pKs2 = 9,60 kaj pKs3 = 3,65.
Apero
Asparagina acido estas produktata unuafoje per hidrolizo de asparagino, kiu troveblas en ĝermoj de guŝuloj kaj en asparago (Asparagus officinalis).
Sintezo
La sintezo de asparagina acido okazas ekz. el homologa ketoacido (oksalacetato) tra transaminigo.
Funkciado
Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun glutamina acido en pli ol 50 % de ĉiu sinapsoj de la centra nerva sistemo kiel neŭrotransigilo.
Eksteraj ligiloj
Ŝablono:EL http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid Ŝablono:EL http://julientap.free.fr/travail_fichiers/aspartame.pdf Ŝablono:EL http://www.chemie.fu-berlin.de/chemistry/bio/aminoacid/asp_en.html
| ||||||
