Nordokcidenta ŝemida lingvaro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
La '''nordokcidenta semida lingvaro''' estas subaro de la [[semida lingvaro]], kiu konsistas de la indiĝenaj lingvoj de la [[Levanto]]. Ĝi elmerĝiĝis de [[Prasemida lingvo|komuna semida lingvo]] en la frua [[bronzepoko]]. Ĝi unue atestiĝis en propraj nomoj, identitaj kiel [[amorida lingvo|amoridaj]], en la meza bronzepoko. La plej malnovaj koheraj tekstoj estas en la [[Ugarita lingvo|ugarita]], datitaj al la malfrua bronzepoko. Ekde la [[bronzepoka kolapso]] atestiĝas la [[aramea lingvo|malnova aramea]], kaj ekde la [[ferepoko]], la [[kanaana lingvaro]] (inklude la [[fenica lingvo|fenica]] kaj [[hebrea lingvo|hebrea]]).<ref>{{citaĵo el gazeto|url=http://www.academia.edu/2603460/The_subgrouping_of_the_Semitic_languages|titolo= The subgrouping of the Semitic languages|gazeto=Language and Linguistics Compass|eldonejo= Blackwell Publishing Ltd|volumo=2|numero=1|dato=2008|paĝoj=61–84|doi=10.1111/j.1749-818x.2007.00044.x|persona nomo=Aaron D.|familia nomo=Rubin}}</ref>
La '''nordokcidenta semida lingvaro''' estas subaro de la [[semida lingvaro]], kiu konsistas de la indiĝenaj lingvoj de la [[Levanto]]. Ĝi elmerĝiĝis de [[Prasemida lingvo|komuna semida lingvo]] en la frua [[bronzepoko]]. Ĝi unue atestiĝis en propraj nomoj, identitaj kiel [[amorida lingvo|amoridaj]], en la meza bronzepoko. La plej malnovaj koheraj tekstoj estas en la [[Ugarita lingvo|ugarita]], datitaj al la malfrua bronzepoko. Ekde la [[bronzepoka kolapso]] atestiĝas la [[aramea lingvo|malnova aramea]], kaj ekde la [[ferepoko]], la [[kanaana lingvaro]] (inklude la [[fenica lingvo|fenica]] kaj [[hebrea lingvo|hebrea]]).<ref>{{citaĵo el gazeto|url=http://www.academia.edu/2603460/The_subgrouping_of_the_Semitic_languages|titolo= The subgrouping of the Semitic languages|gazeto=Language and Linguistics Compass|eldonejo= Blackwell Publishing Ltd|volumo=2|numero=1|dato=2008|paĝoj=61–84|doi=10.1111/j.1749-818x.2007.00044.x|persona nomo=Aaron D.|familia nomo=Rubin}}</ref>


La terminon inventis [[Carl Brockelmann]] en 1908,<ref name=Handbook>[https://books.google.co.uk/books?id=SMzgBLT87MkC&pg=PA425#v=onepage&q&f=false The Semitic Languages: An International Handbook, Ĉapitro V], paĝo 425</ref> kiu separis la klasigon de [[Fritz Hommel]] en 1983 de la [[okcidenta semida lingvaro]]<ref name=Handbook/> al nordokcidenta (kanaana kaj aramea) kaj sudokcidenta ([[araba lingvo|araba]] kaj etiopa).<ref>[https://archive.org/details/kurzgefassteverg00brocuoft Kurzgefasste vergleichende Grammatik der semitischen Sprachen, Elemente der Laut- und Formenlehre] (1908)</ref> La kanaana subgrupo de Brockelmann inkludis la [[ugarita lingvo|ugaritan]], [[fenica lingvo|fenican]] kaj [[hebrea lingvo|hebrean]]. Hodiaŭ iuj fakuloj separus la ugaritan al aparta branĉo de nordokcidentaj semidaj lingvoj, apud la kanaana kaj aramea, kaj la etiopaj lingvoj estas vaste konsiderataj kiel parto de aparta, supra branĉo de la semidaj lingvoj, la [[sudsemida lingvaro]], kun la [[malnovsudaraba lingvo]] sed ne la araba lingvo.
La terminon inventis [[Carl Brockelmann]] en 1908,<ref name=Handbook>[https://books.google.co.uk/books?id=SMzgBLT87MkC&pg=PA425#v=onepage&q&f=false The Semitic Languages: An International Handbook, Ĉapitro V], paĝo 425</ref> kiu separis la klasigon de [[Fritz Hommel]] en 1983 de la [[okcidenta semida lingvaro]]<ref name=Handbook/> al nordokcidenta (kanaana kaj aramea) kaj sudokcidenta ([[araba lingvo|araba]] kaj etiopa).<ref>[https://archive.org/details/kurzgefassteverg00brocuoft Kurzgefasste vergleichende Grammatik der semitischen Sprachen, Elemente der Laut- und Formenlehre] (1908)</ref> La kanaana subgrupo de Brockelmann inkludis la [[ugarita lingvo|ugaritan]], [[fenica lingvo|fenican]] kaj [[hebrea lingvo|hebrean]]. Hodiaŭ iuj fakuloj separus la ugaritan al aparta branĉo de nordokcidentaj semidaj lingvoj, apud la kanaana kaj aramea, kaj la etiopaj lingvoj estas vaste konsiderataj kiel parto de aparta, supra branĉo de la semidaj lingvoj, la [[sudsemida lingvaro]].


La [[centra semida lingvaro]] estas proponita intermeza grupo, kiu konsistus de la nordokcidenta semida lingvaro kune kun [[la araba]] kaj ties [[Arabaj dialektoj|dialektoj]]. Tio estus aŭ subgrupo de la [[okcidenta semida lingvaro]], aŭ supra divido de semidaj lingvoj apud la [[orienta semida lingvaro|orienta semida]] kaj suda semida lingvaroj.<ref>[http://multitree.linguistlist.org/trees/14902@599138 Linguist List Central Semitic composite tree (with Aramaic and Canaanite grouped together in Northwest Semitic, and Arabic and Old South Arabian as sisters)]<br>[http://multitree.linguistlist.org/codes/csem Linguist List bibliography of sources for composite tree]<br>Rubin, Aaron D. 2007. The Subgrouping of the Semitic Languages, Language and Linguistics Compass, vol. 1.<br>Huehnergard, John. 2004. "Afro-Asiatic," ''The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages'' (Cambridge, pp. 138-159).<br>Faber, Alice. 1997. "Genetic Subgrouping of the Semitic Languages," ''The Semitic Languages'' (Routledge, pp. 3-15)<br>Huehnergard, John. 1991. "Remarks on the Classification of the Northwest Semitic Languages," ''The Balaam Text from Deir 'Alla Re-evaluated'' (Brill, pp. 282-293).<br>Huehnergard, John. 1992. "Languages of the Ancient Near East," ''The Anchor Bible Dictionary'', Volumo 4, pp. 155-170.<br>Voigt, Rainer M. 1987. "The Classification of Central Semitic," ''Journal of Semitic Studies'' 32:1-19.<br>Goldenberg, Gideon. 1977. "The Semitic Languages of Ethiopia and Their Classification," ''Bulletin of the School of Oriental and African Studies'' 40:461-507.<br>[http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=54-16 Ethnologue Central Semitic entry (with Arabic and Canaanite grouped together against Aramaic)]<br>The Ethnologue classification is based on Hetzron, Robert. 1987. "Semitic Languages," ''The World's Major Languages'' (Oxford, pp. 654-663).</ref> En la klasiga sistemo de [[SIL Ethnologue]], la nordokcidenta grupo ne ekzistas; la kanaanakaj araba estas grupita en "sud-centra" lingvaro, kaj kune kun la aramea, ili forms la centran semidan lingvaron.<ref>{{citaĵo el la reto |url=http://www.ethnologue.com/subgroups/semitic |titolo=Semitic |verko=Ethnologue |eldonejo=[[SIL International]] |alirdato=2014-06-02}}</ref>
La [[centra semida lingvaro]] estas proponita intermeza grupo, kiu konsistus de la nordokcidenta semida lingvaro kune kun [[la araba]] kaj ties [[Arabaj dialektoj|dialektoj]]. Tio estus aŭ subgrupo de la [[okcidenta semida lingvaro]], aŭ supra divido de semidaj lingvoj apud la [[orienta semida lingvaro|orienta semida]] kaj suda semida lingvaroj.<ref>[http://multitree.linguistlist.org/trees/14902@599138 Linguist List Central Semitic composite tree (with Aramaic and Canaanite grouped together in Northwest Semitic, and Arabic and Old South Arabian as sisters)]<br>[http://multitree.linguistlist.org/codes/csem Linguist List bibliography of sources for composite tree]<br>Rubin, Aaron D. 2007. The Subgrouping of the Semitic Languages, Language and Linguistics Compass, vol. 1.<br>Huehnergard, John. 2004. "Afro-Asiatic," ''The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages'' (Cambridge, pp. 138-159).<br>Faber, Alice. 1997. "Genetic Subgrouping of the Semitic Languages," ''The Semitic Languages'' (Routledge, pp. 3-15)<br>Huehnergard, John. 1991. "Remarks on the Classification of the Northwest Semitic Languages," ''The Balaam Text from Deir 'Alla Re-evaluated'' (Brill, pp. 282-293).<br>Huehnergard, John. 1992. "Languages of the Ancient Near East," ''The Anchor Bible Dictionary'', Volumo 4, pp. 155-170.<br>Voigt, Rainer M. 1987. "The Classification of Central Semitic," ''Journal of Semitic Studies'' 32:1-19.<br>Goldenberg, Gideon. 1977. "The Semitic Languages of Ethiopia and Their Classification," ''Bulletin of the School of Oriental and African Studies'' 40:461-507.<br>[http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=54-16 Ethnologue Central Semitic entry (with Arabic and Canaanite grouped together against Aramaic)]<br>The Ethnologue classification is based on Hetzron, Robert. 1987. "Semitic Languages," ''The World's Major Languages'' (Oxford, pp. 654-663).</ref> En la klasiga sistemo de [[SIL Ethnologue]], la nordokcidenta grupo ne ekzistas; la kanaanakaj araba estas grupita en "sud-centra" lingvaro, kaj kune kun la aramea, ili forms la centran semidan lingvaron.<ref>{{citaĵo el la reto |url=http://www.ethnologue.com/subgroups/semitic |titolo=Semitic |verko=Ethnologue |eldonejo=[[SIL International]] |alirdato=2014-06-02}}</ref>

Kiel registrite je 10:16, 22 okt. 2016

La nordokcidenta semida lingvaro estas subaro de la semida lingvaro, kiu konsistas de la indiĝenaj lingvoj de la Levanto. Ĝi elmerĝiĝis de komuna semida lingvo en la frua bronzepoko. Ĝi unue atestiĝis en propraj nomoj, identitaj kiel amoridaj, en la meza bronzepoko. La plej malnovaj koheraj tekstoj estas en la ugarita, datitaj al la malfrua bronzepoko. Ekde la bronzepoka kolapso atestiĝas la malnova aramea, kaj ekde la ferepoko, la kanaana lingvaro (inklude la fenica kaj hebrea).[1]

La terminon inventis Carl Brockelmann en 1908,[2] kiu separis la klasigon de Fritz Hommel en 1983 de la okcidenta semida lingvaro[2] al nordokcidenta (kanaana kaj aramea) kaj sudokcidenta (araba kaj etiopa).[3] La kanaana subgrupo de Brockelmann inkludis la ugaritan, fenican kaj hebrean. Hodiaŭ iuj fakuloj separus la ugaritan al aparta branĉo de nordokcidentaj semidaj lingvoj, apud la kanaana kaj aramea, kaj la etiopaj lingvoj estas vaste konsiderataj kiel parto de aparta, supra branĉo de la semidaj lingvoj, la sudsemida lingvaro.

La centra semida lingvaro estas proponita intermeza grupo, kiu konsistus de la nordokcidenta semida lingvaro kune kun la araba kaj ties dialektoj. Tio estus aŭ subgrupo de la okcidenta semida lingvaro, aŭ supra divido de semidaj lingvoj apud la orienta semida kaj suda semida lingvaroj.[4] En la klasiga sistemo de SIL Ethnologue, la nordokcidenta grupo ne ekzistas; la kanaanakaj araba estas grupita en "sud-centra" lingvaro, kaj kune kun la aramea, ili forms la centran semidan lingvaron.[5]

Referencoj

  1. Rubin, Aaron D. (2008). “The subgrouping of the Semitic languages”, Language and Linguistics Compass 2 (1), p. 61–84. doi:10.1111/j.1749-818x.2007.00044.x. 
  2. 2,0 2,1 The Semitic Languages: An International Handbook, Ĉapitro V, paĝo 425
  3. Kurzgefasste vergleichende Grammatik der semitischen Sprachen, Elemente der Laut- und Formenlehre (1908)
  4. Linguist List Central Semitic composite tree (with Aramaic and Canaanite grouped together in Northwest Semitic, and Arabic and Old South Arabian as sisters)
    Linguist List bibliography of sources for composite tree
    Rubin, Aaron D. 2007. The Subgrouping of the Semitic Languages, Language and Linguistics Compass, vol. 1.
    Huehnergard, John. 2004. "Afro-Asiatic," The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages (Cambridge, pp. 138-159).
    Faber, Alice. 1997. "Genetic Subgrouping of the Semitic Languages," The Semitic Languages (Routledge, pp. 3-15)
    Huehnergard, John. 1991. "Remarks on the Classification of the Northwest Semitic Languages," The Balaam Text from Deir 'Alla Re-evaluated (Brill, pp. 282-293).
    Huehnergard, John. 1992. "Languages of the Ancient Near East," The Anchor Bible Dictionary, Volumo 4, pp. 155-170.
    Voigt, Rainer M. 1987. "The Classification of Central Semitic," Journal of Semitic Studies 32:1-19.
    Goldenberg, Gideon. 1977. "The Semitic Languages of Ethiopia and Their Classification," Bulletin of the School of Oriental and African Studies 40:461-507.
    Ethnologue Central Semitic entry (with Arabic and Canaanite grouped together against Aramaic)
    The Ethnologue classification is based on Hetzron, Robert. 1987. "Semitic Languages," The World's Major Languages (Oxford, pp. 654-663).
  5. Semitic. Ethnologue. SIL International. Alirita 2014-06-02.