Władysław Stanisław Reymont: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
kompletigo laŭ pola vikipedio
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Władysław Reymont.jpg|thumb|135px|Władysław Reymont.]]
[[Dosiero:Władysław Reymont.jpg|thumb|135px|Władysław Reymont.]]
[[Dosiero:Reymont na Kuferku.jpg|thumb|135px|Monumenteto de Reymont en [[Lodzo]]]]
[[Dosiero:Reymont na Kuferku.jpg|thumb|135px|Monumenteto de Reymont en [[Lodzo]]]]
'''Władysław Stanisław REYMONT''', origine: Władysław Stanisław REJMENT (naskiĝinta la [[7-a de majo|7-an de majo]] [[1867]] en [[Kobiele Wielkie]] proksime de [[Radomsko]], mortinta la [[5-a de decembro|5-an de decembro]] [[1925]] en [[Varsovio]]) estis [[Pollando|pola]] [[verkisto]]. Li apartenis al la movado de [[Renouveau catholique]].
'''Władysław Stanisław REYMONT''', origine: Władysław Stanisław REJMENT (naskiĝinta la [[7-a de majo|7-an de majo]] [[1867]] en Kobiele Wielkie, proksime al [[Radomsko]], mortinta la [[5-a de decembro|5-an de decembro]] [[1925]] en [[Varsovio]]) estis Nobelpremiita [[pola literaturo|pola verkisto]]. Li apartenis al la movado de [[Renouveau catholique]]. Entombigita en la pola nekropolo [[Tombejo Powązki en Varsovio]].


==Verkista agado ==
==Verkista agado ==
Naskiĝinte en Kobiele Welkie, la filo de orgenisto elprovis sin en multaj okupoj kaj aŭtodidakte lernis la verkadon. En la jaro [[1893]] li transloĝiĝis al [[Varsovio]], kie li plene dediĉis sin al la verkado.
Naskiĝinte kiel la filo de orgenisto li elprovis sin en multaj okupoj kaj aŭtodidakte lernis la verkadon. En la jaro [[1893]] li transloĝiĝis al [[Varsovio]], kie plene dediĉis sin al la verkado.


En sia unua romano ''Komediantka'' (1896) li ĉerpis el propraj spertoj kiel aktoro. La verko ''Ziemia Obiecana'' (1899) temigas la industriigon de pola eturbo. Famiĝis Reymont per la kvarvoluma romano (laŭ la sezonoj de la jaro ''Chlopi'' (1904-1909): temas pri en dialekto skribita, viva kroniko de la pola kampara vivo. Por ĝi li ricevis la [[Nobelpremio pri literaturo|nobelpremion]] en 1924.
En sia unua [[romano]] ''Komediantka'' (Komediistino) (1896) li ĉerpis el propraj spertoj kiel aktoro. La verko ''Ziemia Obiecana'' (Promesita lando) (1899) temigas la [[industrio|industriigon]] de pola eturbo. Reymont famiĝis per la kvarvoluma romano (laŭ la [[sezono]]j de la jaro ''Chłopi'' (Kamparanoj) (1904-1909): temas pri en dialekto skribita, viva kroniko de la pola kampara vivo. Por ĝi li ricevis la [[Nobelpremio pri literaturo|Nobelpremion pri literaturo]] en 1924.


Inter 1913-18 li verkis la historian trilogion ''Rok 1794'' pri la nacia ribelo en Polujo kaj la perfortaj ribelestingo efektivigita fare de [[Prusio]] kaj [[Rusio]] en 1794.
Inter 1913-18 li verkis la historian trilogion ''Rok 1794'' pri la [[insurekcio de Kościuszko]] kaj la [[reprezalio|perfortaj]] ribelestingo efektivigita fare de [[Prusio]] kaj [[Rusa Imperio]] en 1794.


== Listo de verkoj ==
== Listo de verkoj ==
* ''Pielgrzymka do Jasnej Góry'' ([[Pilgrimado]] al [[Jasna Góra]]), (1895)
* ''Fermenty'' (romano, 1897)
* ''Fermenty'' (Fermentoj) (romano, 1897)
* ''Ziemia obiecana'' (romano, 1899)
* ''Ziemia obiecana'' (romano, 1899)
* ''Chlopi'' (romaneposo, 4 vol., 1902-1909)
* ''Chłopi'' ([[popolaj eposoj|popola eposo]], 4 vol., 1902-1909)
* ''Rok'' (historia romantrilogio, 1914-1919)
* ''Rok'' (historia roman[[trilogio]], 1914-1919)
* ''Marzyciel'' (Revanto) (1910) – romanskizo
* ''Wampir'' ([[Vampiro]]) (1911) – hororromano
* ''Z ziemi chełmskiej. Wrażenia i notatki'' (El la [[Chełm]]-tero. Impresoj kaj notoj) (1916), rakonto
* ''Legenda'' ([[Legendo]]) (1924), rakonto (la tuto en Cifereca Nacia Biblioteko Polona).


== En [[Esperanto]] aperis ==
== En [[Esperanto]] aperis ==
Linio 27: Linio 32:


[[La lasta (libro)|La lasta]]: rakonto / El la pola lingvo trad. [[K. Bein]] (Kabe). - 2. eld. - Varsovio: [[Pola Esperanto-Asocio]], 1965. - 15 p.
[[La lasta (libro)|La lasta]]: rakonto / El la pola lingvo trad. [[K. Bein]] (Kabe). - 2. eld. - Varsovio: [[Pola Esperanto-Asocio]], 1965. - 15 p.

==Distingoj==
* Oficira Kruco de la Ordeno ''Polonia Restituta'' (la 13-an de julio 1921, kiel unu el la unuaj 15 personoj honorigitaj per la Ordeno)
* Komandoro de la Ordeno [[Honora legio]]

==Vidu ankaŭ==
* [[La promesita lando (filmo de 1974)|''La promesita lando'']] - filmo
* [[Ivan Turgenev]]

==Bibliografio==
* Barbara Kocówna, ''Reymont: opowieść biograficzna'' (Reymont. Biografia rakonto), LSW [[Varsovio]] 1971
* Józef Rurawski, ''Władysław Reymont'', Warszawa 1988

==Eksteraj ligiloj==
* [https://polona.pl/item/387494/3/ Władysław Reymont, Chłopi] – en Nacia Cifereca Biblioteko Polona





Kiel registrite je 12:31, 7 maj. 2017

Władysław Reymont.
Monumenteto de Reymont en Lodzo

Władysław Stanisław REYMONT, origine: Władysław Stanisław REJMENT (naskiĝinta la 7-an de majo 1867 en Kobiele Wielkie, proksime al Radomsko, mortinta la 5-an de decembro 1925 en Varsovio) estis Nobelpremiita pola verkisto. Li apartenis al la movado de Renouveau catholique. Entombigita en la pola nekropolo Tombejo Powązki en Varsovio.

Verkista agado

Naskiĝinte kiel la filo de orgenisto li elprovis sin en multaj okupoj kaj aŭtodidakte lernis la verkadon. En la jaro 1893 li transloĝiĝis al Varsovio, kie plene dediĉis sin al la verkado.

En sia unua romano Komediantka (Komediistino) (1896) li ĉerpis el propraj spertoj kiel aktoro. La verko Ziemia Obiecana (Promesita lando) (1899) temigas la industriigon de pola eturbo. Reymont famiĝis per la kvarvoluma romano (laŭ la sezonoj de la jaro Chłopi (Kamparanoj) (1904-1909): temas pri en dialekto skribita, viva kroniko de la pola kampara vivo. Por ĝi li ricevis la Nobelpremion pri literaturo en 1924.

Inter 1913-18 li verkis la historian trilogion Rok 1794 pri la insurekcio de Kościuszko kaj la perfortaj ribelestingo efektivigita fare de Prusio kaj Rusa Imperio en 1794.

Listo de verkoj

  • Pielgrzymka do Jasnej Góry (Pilgrimado al Jasna Góra), (1895)
  • Fermenty (Fermentoj) (romano, 1897)
  • Ziemia obiecana (romano, 1899)
  • Chłopi (popola eposo, 4 vol., 1902-1909)
  • Rok (historia romantrilogio, 1914-1919)
  • Marzyciel (Revanto) (1910) – romanskizo
  • Wampir (Vampiro) (1911) – hororromano
  • Z ziemi chełmskiej. Wrażenia i notatki (El la Chełm-tero. Impresoj kaj notoj) (1916), rakonto
  • Legenda (Legendo) (1924), rakonto (la tuto en Cifereca Nacia Biblioteko Polona).

En Esperanto aperis

Władysław Stanisław Reymont Ave patria, morituri te salutant... / El la pola lingvo trad. Leono Zamenhof. Eld. de Jan Günther. - Varsovio: Günther, 1909. - 32 p.

La lasta / El la pola lingvo trad. Kazimierz Bein. - Parizo : Presa Esperantista Societo, 1910. - 17 p.

El la konstituciaj tagoj : memoraĵoj / El la pola lingvo trad. L. Zetel (Leono Zamenhof). - Varsovio: Günther, 1910. - 32 p.

En la profundaĵoj ; En fumejo de l' opio ; La lasta. - En: La lanternisto : kaj aliaj prozaĵoj de polaj aŭtoroj. - Pekino: Ĉina Esperanto-Eld., 1982. - p. 128 – 159

La lasta: rakonto / El la pola lingvo trad. K. Bein (Kabe). - 2. eld. - Varsovio: Pola Esperanto-Asocio, 1965. - 15 p.

Distingoj

  • Oficira Kruco de la Ordeno Polonia Restituta (la 13-an de julio 1921, kiel unu el la unuaj 15 personoj honorigitaj per la Ordeno)
  • Komandoro de la Ordeno Honora legio

Vidu ankaŭ

Bibliografio

  • Barbara Kocówna, Reymont: opowieść biograficzna (Reymont. Biografia rakonto), LSW Varsovio 1971
  • Józef Rurawski, Władysław Reymont, Warszawa 1988

Eksteraj ligiloj