Abdulkadir Inan: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Conrado (diskuto | kontribuoj) por Viki-printempo 2017 |
Conrado (diskuto | kontribuoj) e →Eksteraj ligoj: traduko |
||
| Linio 67: | Linio 67: | ||
* [http://www.kraeved74.ru/pages_print_736.html Abdulkadir Inan kaj la religio de la antikvaj turkoj / Baynazarova RA] |
* [http://www.kraeved74.ru/pages_print_736.html Abdulkadir Inan kaj la religio de la antikvaj turkoj / Baynazarova RA] |
||
* [http://www.book-chel.ru/ind.php?what=card&id=388 Enciklopedio de Chelyabinsk] |
* [http://www.book-chel.ru/ind.php?what=card&id=388 Enciklopedio de Chelyabinsk] |
||
{{Tradukitaĵo|ru|Абдулкадир Инан}} |
|||
[[Kategorio:Personoj de Baŝkirio]] |
[[Kategorio:Personoj de Baŝkirio]] |
||
Kiel registrite je 00:24, 21 maj. 2017
| Abdulkadir Inan | |
|---|---|
 Zeki Velidi Togan, Abdulkadir Inan kaj Galimyan Girfanovich Tagan (1956). | |
| Persona informo | |
| Plumnomo | Abdulkadir Inan |
| Vera nomo | baŝkire Фәтҡелҡадир Мостафа улы Сөләймәнов |
| Dato de naskiĝo | 29-a de oktobro 1889 |
| Naskiĝloko | Verĥneuralska, Rusia imperio |
| Dato de morto | 26-a de julio 1976 |
| Mortoloko | Istanbulo, Turkio |
| Aĝo je morto | 86 |
| Okupoj kaj profesioj | |
| Okupoj | lingvisto, verkisto kaj folkloristo |
| Geografio | |
| Ŝtato | Baŝkira |
| Lingvoj | |
| Parolata lingvo | baŝkira lingvo, turka lingvo [+] |
| Portalo pri Homoj | |
Abdulkadir Inan (naskiĝis la 29-an de oktobro 1889 en Verĥneuralska, Rusia imperio, mortis la 26-an de julio 1976 en Istanbulo, Turkio; vera nomo baŝkire Фәтҡелҡадир Мостафа улы Сөләймәнов) estis Baŝkira lingvisto, verkisto kaj folkloristo.
Biografio
Fathelkadir Suleymanov (en ekzilo prenis la pseŭdonimon Abdulkadir Inan) naskiĝis en la Baŝkira vilaĝo de Ŝiga (nun Sary Kuldyak Ĉelabinska provinco). Sia patro, Mustafa, instruis en la madrasoj, kaj sia patrino, Zakia, kiu naskiĝis en la vilaĝo de Bulatov (Argayashsky Distrikto, Ĉelabinska provinco), havas en lia genealogia arbo kiel unu el la prapatroj Bikkulov Galikeeva - la baŝkira heroo Salavat Julajev. Li iris al lernejo ĉe la loka moskeo, kaj poste en Ĉelabinska. Fathelkadir Suleymanov ĉeestis en la madraso Rasul en Troick. [1]
De 1913 ĝis 1916 estis la plej fekunda en verkado de biografio, poemoj kaj artikoloj eldonitaj en la ĵurnalo de la Triunuo "Vakyt" - "Sekva", tiam Ĉelabinska, Ufa kaj Sterlitamak. Li estas eldonita sub la pseŭdonimo "Inan" (signifas mi kredas) kaj klarigas lin kiel sekvas:
«Mi kredas je tri aferojn. La unua - la religio de Islamo, la dua - la scienco, la tria - la granda turklingva nacio. Familia nomo Inan estas mia kredo en ĉi tiuj tri fortoj.»
Post la Unua Mondmilito, li estis kunvokata al la fronto. Post la Februara revolucio, li estis elektita delegito al la soldatoj en la Dua Kongreso de Laboristoj, Kamparanoj kaj soldataj deputitoj de la Uraloj. En la unuaj jaroj post la Oktobra Revolucio Abdulkadir Inan estis aktiva membro de la Baŝkira nacia liberiga movado. [2]
En la printempo de 1918 kiel delegito de Metelevsky paroĥo (nun kun. Meteleva Argayashsky Chelyabinsk regiono) partoprenis en la Kongreso de la islamanoj de la Uraloj, en Chelyabinsk. Post la eliro la registaro Aŭtonoma Respubliko de Baŝkirio de Orenburgo, en Chelyabinsk li estis nomumita la eldonista estro de la baŝkiria registara ĵurnalo Baŝkort. " En 1919-1920, kiel membro de Baŝkira Registaro prenis aktivan parton en la politika sistemo de la Baŝkira Respubliko, laborante en Sterlitamak, Ufa kaj Moskvo. [3]
Ekde aprilo de 1920, Inan estas membro de la estraro de la ŝtata eldonejo de Baŝkira ASSR. Nekonsentita kun la limigo de la rajtoj de la Respubliko, por protesti kontraŭ la decido de la Centra Plenuma Komitato kaj SNK de la RSFSR "Sur la ŝtata sistemo de la Aŭtonoma Sovetia Baŝkira Respubliko" datita 19-an majo de 1920, forlasis lian postenon kaj iris al Centra Azio, kaj poste en 1923 kune kun Zeki Velidi Togan forlasis la Sovetunio.
Post du jaroj da vagado en Afganio, Irano, Barato kaj Eŭropo, en 1925 Inan restis en Turkio, kie li pasigis la reston de sia vivo. Li laboris ĉe Instituto de Turklingva Studoj, en 1933-1944, en Turka Lingvistika Societo - 1955-1961 kaj en Universitato de Ankaro - 1964-1971. Li laboris ĉe la Instituto de turklingva Studoj en Istambulo kaj en la Turka Lingva Socio, Sekcio de Religio kaj Kultura Instituto. Ĉe la universitato, li instruis Altay-n, Sakha-n, Tuvio-n kaj Ĥakasa lingvojn. Poliglotulo, konis ne nur la turkan, sed ankaŭ la araban, germanan kaj persan. Laborante kun verkoj en tiuj lingvoj al li permesis atingi la profundecon de etnologio, popolaj tradicioj, folkloro kaj antaŭ-islamaj kredoj de multaj Tjurkaj popoloj.
Scienca aktiveco
Dum pli ol 60 jaroj de sia scienca kariero li kreis pli ol 300 ŝlosilaj verkoj pri turka historio, etnografio, folkloro, lingvistiko kaj literaturo kaj filozofio. En la verkoj de Abdulkadir Inan "Bashkort moңo", "Akshay Batyr", "Monlam tan" (malĝoja nokto) laŭdis la heroan pasintecon de la Baŝkira popolo. La historia dramo "Salauat Batyr" eniris al la repertuaron Baŝkira teatro dramo.
Lia esplorado temigis la historion, antropologion kaj lingvistikon de la turka popolo, la problemoj de antaŭ-islama kredoj kaj la disvastiĝo de Islamo en la regiono de Volgo-Uralo kaj Siberio. [4]
Memoro
En Turkio, Abdulkadir Inan estas konsiderita lumaĵo de hejma scienco, kaj ankaŭ en la mondo de turklingva [5]
En sia patrujo, la nuntempa vilaĝo Sary Kuldyak (Ĉelabinska provinco, Rusio) Abdulkadir Inan havas memoraĵan platon. [6]
Referencoj
- ↑ http://www.promegalit.ru/publics.php?id=846
- ↑ http://www.promegalit.ru/publics.php?id=846 Abdulkadir Inan. Baŝkira yaylyau. Trans. L. Aralbaeva
- ↑ http: //www.book-chel.ru/ind.php?what=card&id=388 Inan Abdulkadyr
- ↑ [http://www.bashinform.ru/news/231741/ Konferenco omaĝas 120 jaroj de Abdulkadir Inan.
- ↑ [http://www.up74.ru/imod/xc_print_page/?node_id=23374 Zauralskaya Bashkiriya.Kunashaksky areo.
- ↑ http://uralpress.ru/news/2001/05/28/v-kunashakskom-raione-sostoyalsya-kurultai-bashkir
Bibliografioj
- Abdulkadir Inan. Bibliografia indekso. "Guillem" redaktoro. Ufa, 1996. 62 p.
- A. Inan Ŝamanismo tarihta һәm bөgөn. Ufa, 1998.
- Tarihte ve samanizm Bugün. Materyaller ve Arastirmabar. Baski III. Abdulkadir Inan. Ankara, 1986 - 8:64.
- El la historio de rusa elmigrado: leteroj A.-Z. Validova kaj M. Chokaeva (1924-1932 gg.). - Moskvo, la rusa Akademio de Sciencoj, 1999.
- Sorto kaj heredaĵoj de Baŝkira sciencistoj-elmigrintoj. Ufa 1995.
- Baŝkirio: Mallonga Enciklopedio. Ufa 1996.
- Shakur R. Abdulkadir Inan // Famaj Baŝkiroj. Ufa, 1998.
- Kalendaro Habirov MM Inan Abdulkadyr // de grava kaj memorinda datoj, 1999. Chelyabinsk regiono.
Eksteraj ligoj
- Konferenco pri 120° Datnaskiĝo de Abdulkadir Inan
- Kunashaksky distrikto
- La valoro de la sciencaj ideoj de Abdulkadir Inan en la evoluo de etnologio, religiaj studoj kaj jurisprudenca scio / Damir Valeev
- Portalo Kafo de la Eŭrazio
- Abdulkadir Inan kaj la religio de la antikvaj turkoj / Baynazarova RA
- Enciklopedio de Chelyabinsk
