Fina solvo de juda demando: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
kompletigo laux pola vikipedio |
aldono de ligiloj |
||
| Linio 3: | Linio 3: | ||
==Historio== |
==Historio== |
||
La nocio en la nuna senco aperis unuafoje ĉe [[Hermann Göring]], en letero al [[Reinhard Heydrich]], la 31-an de julio 1941. Post [[invado en Pollandon|atako de Germanio al Pollando]] la 1-an de septembro 1939 (Fall Weiss), kaj poste la 22-an de junio 1941 al [[Sovetunio]] ([[Operaco Barbaroso]]) sub la germana [[okupado]] ektroviĝis multe da personoj juddevenaj. Decidojn pri la teknikaj detaloj estis priparolitaj dum la [[Wannsee-konferenco]], la 20-an de januaro 1942. La finan solvon oni realigis antaŭ ĉio pere de speciale establitaj |
La nocio en la nuna senco aperis unuafoje ĉe [[Hermann Göring]], en letero al [[Reinhard Heydrich]], la 31-an de julio 1941. Post [[invado en Pollandon|atako de Germanio al Pollando]] la 1-an de septembro 1939 (Fall Weiss), kaj poste la 22-an de junio 1941 al [[Sovetunio]] ([[Operaco Barbaroso]]) sub la germana [[okupado]] ektroviĝis multe da personoj juddevenaj. Decidojn pri la teknikaj detaloj estis priparolitaj dum la [[Wannsee-konferenco]], la 20-an de januaro 1942. La finan solvon oni realigis antaŭ ĉio pere de speciale establitaj [[ekstermejo]]j, komencante de la [[masakro]] en [[Kamjanec-Podilskij]], kie dum du tagoj aŭguste 1941 oni murdis 23 600 judojn. En la [[dua mondmilito]] germanaj nazioj kaj iliaj [[kunlaborismo|kunlaboristoj]] murdis 5-6 milionojn de eŭropaj [[judoj]]. |
||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Ekstermejo]]j: [[Aŭŝvico]], [[ekstermejo Bełżec]], [[ekstermejo Chełmno]], [[Sobibor (koncentrejo)]], [[Treblinka (koncentrejo)]], [[Koncentrejo Dachau]] |
* [[Ekstermejo]]j: [[Aŭŝvico]], [[ekstermejo Bełżec]], [[ekstermejo Chełmno]], [[Sobibor (koncentrejo)]], [[Treblinka (koncentrejo)]], [[Majdanek]], [[Koncentrejo Dachau]], [[Adolf Eichmann]], [[Reinhard Heydrich]] |
||
* [[Pogromo]], [[Madagaskar-plano]], [[Porajmos]], [[Babij Jar]], [[Einsatzgruppen]], [[Operaco Reinhardt]], [[Sonderkommando]] |
* [[Pogromo]], [[Madagaskar-plano]], [[Porajmos]], [[Babij Jar]], [[Einsatzgruppen]], [[Operaco Reinhardt]], [[Sonderkommando]], [[masakro de Kamjanec-Podilskij]] |
||
==Bibliografio== |
==Bibliografio== |
||
Kiel registrite je 15:02, 27 aŭg. 2017
La "fina solvo de la juda problemo" (germane Endlösung der Judenfrage) mallonge "fina solvo" (Endlösung) iĝis jam esprimo por germanaj-naziaj planoj pri planita amasmurdo kaj forpelo de judoj inter 1941 ĝis 1945 en Germanio kaj en la teritorioj okupitaj fare de la germanoj: la nocio estis la eŭfemisma esprimo de holokaŭsto.
Historio
La nocio en la nuna senco aperis unuafoje ĉe Hermann Göring, en letero al Reinhard Heydrich, la 31-an de julio 1941. Post atako de Germanio al Pollando la 1-an de septembro 1939 (Fall Weiss), kaj poste la 22-an de junio 1941 al Sovetunio (Operaco Barbaroso) sub la germana okupado ektroviĝis multe da personoj juddevenaj. Decidojn pri la teknikaj detaloj estis priparolitaj dum la Wannsee-konferenco, la 20-an de januaro 1942. La finan solvon oni realigis antaŭ ĉio pere de speciale establitaj ekstermejoj, komencante de la masakro en Kamjanec-Podilskij, kie dum du tagoj aŭguste 1941 oni murdis 23 600 judojn. En la dua mondmilito germanaj nazioj kaj iliaj kunlaboristoj murdis 5-6 milionojn de eŭropaj judoj.
Vidu ankaŭ
- Ekstermejoj: Aŭŝvico, ekstermejo Bełżec, ekstermejo Chełmno, Sobibor (koncentrejo), Treblinka (koncentrejo), Majdanek, Koncentrejo Dachau, Adolf Eichmann, Reinhard Heydrich
- Pogromo, Madagaskar-plano, Porajmos, Babij Jar, Einsatzgruppen, Operaco Reinhardt, Sonderkommando, masakro de Kamjanec-Podilskij
Bibliografio
- Raul Hilberg, The Destruction of the European Jews, Quadrangle Books, Ĉikago 1961
- Yitzhak Arad, (1987). Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps Indiana University Press, Bloomington 1987, ISBN 0-253-21305-3.
- Naomi Baumslag, Murderous Medicine. Nazi Doctors, Human Experimentation, and Typhus, Praeger Publishers, 2005 ISBN 0-275-98312-9.
- Richard Breitman, The Architect of Genocide: Himmler and The Final Solution, Alfred A. Knopf, Nov-Jorko 1991 ISBN 0-394-56841-9.