Aspartata acido: Malsamoj inter versioj

Asparagina acido aŭ aspartata acido (L-(+)-asparagina acido) (simbolo Asp aŭ D; Asx aŭ B por aspartata acido aŭ asparagino) COOHCH₂CHNH₂COOH estas unu el la 20 proteinogeneraj aminoacidoj. La acida anjono estas nomata kiel aspartat-jono.

Proprecoj

Asparagina acido reagas acide pro siaj 2 karboksilaj grupoj, kion esprimas la pK_s-valoro de pK_s1 = 1,88; pK_s2 = 9,60 kaj pK_s3 = 3,65.

Apero

Asparagina acido estas produktata unuafoje per hidrolizo de asparagino, kiu troveblas en ĝermoj de guŝuloj kaj en asparago (Asparagus officinalis).

Sintezo

La sintezo de asparagina acido okazas ekz. el homologa ketoacido (oksalacetato) tra transaminigo.

Funkciado

Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun glutamina acido en pli ol 50 % de ĉiu sinapsoj de la centra nerva sistemo kiel nervotransigilo.

Eksteraj ligiloj

Referencoj

[1] Chemical Book

[2] Pubchem

[1]

[2]

@@ Linio 33: / Linio 33: @@
 |[[Molara maso]]||133.103 g·mol<sup>-1</sup>
 |-
 |[[Denseco]]|| 1.66g cm<sup>−3<sup/>
 |-
 |[[Fandpunkto]]||270 °C
 |-
 |[[Konstanto pri dissociigo de acidoj|Acideco (pKa)]]||3.9
 |-
 |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:4.5 g/L
 |-
 |[[Mortiga dozo (LD50)]]||5000 mg/kg (buŝe)
 |- style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
@@ Linio 47: / Linio 47: @@
 |[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R36|R36]] [[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]] [[Listo da R-Deklaroj#R20/21/22|R20/21/22]] <ref>[https://www.chemicalbook.com/ChemicalProductProperty_EN_CB3141599.htm Chemical Book]</ref>
 |-
 |[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S24/25|S24/25]] [[Listo da S-Deklaroj#S22|S22]] [[Listo da S-Deklaroj#R36|S36]]
 |- style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
 |-
 |colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|Xi|Xn}}
 |- style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']]
 |-
 |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo-piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}  </center>
@@ Linio 61: / Linio 61: @@
 |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|319}}<ref>[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/L-aspartic_acid#section=Safety-and-Hazards Pubchem]</ref>
 |-
 |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|264|280|305+351+338|313}}
 |-style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center>
@@ Linio 82: / Linio 82: @@
 == Funkciado ==
-Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun [[glutamina acido]] en pli ol 50 % de ĉiu [[sinapso]]j de la [[centra nerva sistemo]] kiel [[neŭrotransigilo]].
+Aspartata acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun [[glutamina acido]] en pli ol 50 % de ĉiu [[sinapso]]j de la [[centra nerva sistemo]] kiel [[nervotransigilo]].
 {{clear}}