Spermo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
aldonis informojn el la artikolo "Ejakulaĵo", kiu estos forigita ĉar duoblaĵo
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Espermatozoides.ogg|dekstra|eta|250px|Homa spermo al la mikroskopo]]
[[Dosiero:Espermatozoides.ogg|dekstra|eta|250px|Homa spermo al la mikroskopo]]
'''Spermo''' ([[greka lingvo|greke]] {{lang|el|σπέρμα}}, ''spérma'', "ĝermo", "semo") estas la semolikvo de masklaj [[bestoj]] kaj homoj. Ĝi konsistas el [[spermoĉelo]]j, [[epitelio|epiteliaj]] ĉeloj kaj mem la semolikvo, semoplasmo. La semoplasmo formiĝas el sekreciaĵoj de la [[flanktestiko]]j, la [[semoveziko]] kaj [[prostato]]. Spermo estas la transigilo de [[sekse transdoneblaj malsanoj]] kiel [[HIV|HI-viruso]] aŭ [[hepatitiso]]. La uzo de [[kondomo]] minimumigas la riskon je infektigo.
'''Spermo''' ([[greka lingvo|greke]] {{lang|el|σπέρμα}}, ''spérma'', "ĝermo", "semo") estas [[sekrecio]] de maskla [[besto]] cele al [[seksa reproduktado]].


Ĝi konsistas el [[spermoĉelo|spermoĉeloj]], [[epitelio|epiteliaj]] ĉeloj kaj semoplasmo. La spermoĉeloj estas kreataj en la du [[testikoj]]. La semoplasmo estas kreata ankaŭ per aldonaj [[seksaj glandoj]]: [[flanktestiko]]j, la [[semoveziko]] kaj [[prostato]].
Ĉe multaj vermoj, multpieduloj, molaj bestoj kaj ĉe kelkaj amfibioj servas la [[spermatoforo]]j anstataŭ la likva spermo. Multaj enakvaj bestoj fordonas la [[spermoĉelo]]jn rekte en la akvon.


Spermo rolas kiel likva transportilo por spermoĉeloj. Ili povas travivi en ĝi dum iom da tempo ĝis kiam ili mortas aŭ eniras [[ovoĉelo|ovoĉelon]] ([[fekundigo]]).
== Slango ==
Ĉuro estas vulgara aŭ komunuza sinonimo de [[spermo]].


Ĉe homoj kaj multaj aliaj bestoj, spermo estas elĵetita de la maskla korpo dum [[ejakulo]], kiu foje rezultas de la seksa ekscitiĝo de [[seksumado]]. Multaj akvemaj bestoj ĵetas la [[spermoĉelo]]jn rekte en akvon. Ĉe multaj vermoj, multpieduloj, molaj bestoj kaj ĉe kelkaj amfibioj, [[spermatoforo]]j estas uzataj anstataŭ spermon.
La verbo [[wikt:ĉuri|ĉuri]], depende de la situacio aŭ kunteksto, povas signifi [[ejakulo|ejakuli]], [[orgasmo|orgasmi]] aŭ, iom slange, el vidpunkto nur vira, aŭ simple [[Maĉismo|maĉisma]], [[fiki]].

== Ĉe homo ==
[[Dosiero:Human semen in petri dish.jpg|eta|Homa spermo]]
Homa spermo estas liberigata per ejakulo. Unu ejakulo averaĝe donas volumon de unu te-kulereto. Tie troviĝas 200 ĝis 500 milionoj da spermoĉeloj, kio estas 2 ĝis 5 % el la suma enhavo de la spermo.

== Ecoj ==
Spermo plej ofte havas blankan aŭ helflavan koloron. Denseco, koloro, pH kaj aliaj ecoj dependas de individuaj ecoj, aĝo, sana stato, specio, ktp.

== Transdono de malsanoj ==
Spermo estas la transigilo de [[sekse transdoneblaj malsanoj]] kiel [[HIV|HI-viruso]] aŭ [[hepatito]]. La uzo de [[kondomo]] minimumigas la riskon de [[infekto]].

== Slango ==
''Ĉuro'' estas vulgara aŭ komunuza sinonimo de [[spermo]]. La verbo [[wikt:ĉuri|ĉuri]], signifas [[ejakulo|ejakuli]] aŭ [[orgasmo|orgasmi]] (por maskloj).


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
{{projektoj|commonscat=Semen}}
{{projektoj|commonscat=Semen}}
* [[Spermatozoo]]
* [[Spermoĉelo]]
* [[Amo]]
* [[Ovoĉelo]]
* [[Amoro]]
* [[Seksumado]]


{{Fiziologio de reproduktado}}
{{Fiziologio de reproduktado}}

Kiel registrite je 14:17, 19 maj. 2018

Homa spermo al la mikroskopo

Spermo (greke σπέρμα, spérma, "ĝermo", "semo") estas sekrecio de maskla besto cele al seksa reproduktado.

Ĝi konsistas el spermoĉeloj, epiteliaj ĉeloj kaj semoplasmo. La spermoĉeloj estas kreataj en la du testikoj. La semoplasmo estas kreata ankaŭ per aldonaj seksaj glandoj: flanktestikoj, la semoveziko kaj prostato.

Spermo rolas kiel likva transportilo por spermoĉeloj. Ili povas travivi en ĝi dum iom da tempo ĝis kiam ili mortas aŭ eniras ovoĉelon (fekundigo).

Ĉe homoj kaj multaj aliaj bestoj, spermo estas elĵetita de la maskla korpo dum ejakulo, kiu foje rezultas de la seksa ekscitiĝo de seksumado. Multaj akvemaj bestoj ĵetas la spermoĉelojn rekte en akvon. Ĉe multaj vermoj, multpieduloj, molaj bestoj kaj ĉe kelkaj amfibioj, spermatoforoj estas uzataj anstataŭ spermon.

Ĉe homo

Homa spermo

Homa spermo estas liberigata per ejakulo. Unu ejakulo averaĝe donas volumon de unu te-kulereto. Tie troviĝas 200 ĝis 500 milionoj da spermoĉeloj, kio estas 2 ĝis 5 % el la suma enhavo de la spermo.

Ecoj

Spermo plej ofte havas blankan aŭ helflavan koloron. Denseco, koloro, pH kaj aliaj ecoj dependas de individuaj ecoj, aĝo, sana stato, specio, ktp.

Transdono de malsanoj

Spermo estas la transigilo de sekse transdoneblaj malsanoj kiel HI-virusohepatito. La uzo de kondomo minimumigas la riskon de infekto.

Slango

Ĉuro estas vulgara aŭ komunuza sinonimo de spermo. La verbo ĉuri, signifas ejakuliorgasmi (por maskloj).

Vidu ankaŭ