Police (Pollando): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 44: | Linio 44: | ||
}} |
}} |
||
'''Police''' estas urbo en [[Okcidenta Pomerio]] en [[Pollando]]. Ĝi apartenas al [[komunumo Police]] en [[distrikto Policki]]. |
'''Police''' ([[kaŝube]]: ''Pòlëca''; ''Polyz'' 1249, ''Poliz'' 1249, ''Pulitzs'' 1253, ''Politz'' 1253, ''Poltze'' 1577, ''Pölitz'', [[germane]]: ''Pölitz'') estas urbo en [[Okcidenta Pomerio]] en [[Pollando]]. Ĝi apartenas al [[komunumo Police]] en [[distrikto Policki]]. |
||
== Historio == |
== Historio == |
||
Kiel registrite je 20:59, 13 okt. 2018
| Police | |||||
|
| |||||
| Blazono | |||||
 | |||||
| urbo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
| Genitivo de la nomo | Polic | ||||
| Provinco | Okcidenta Pomerio | ||||
| Distrikto | Distrikto Policki | ||||
| Komunumo | Komunumo Police | ||||
| Speco de komunumo | Urbo-kampa | ||||
| Fondita en | 1260 | ||||
| Urborajtoj | 1260 | ||||
| Koordinatoj | 53° 32′ N, 14° 34′ O (mapo)53.53333333333314.566666666667Koordinatoj: 53° 32′ N, 14° 34′ O (mapo) | ||||
| Areo | 36,84 km² | ||||
| Loĝantaro | 34456 (en 2004) | ||||
| Loĝdenso | 935,3 loĝ./km² | ||||
| Poŝtkodo | 72-009, 72-010, 72-011 | ||||
| Telefona antaŭkodo | 91 | ||||
| Aŭtokodo | ZPL | ||||
| TERYT | 4324311044 | ||||
| Estro | Władysław Diakun | ||||
| Titolo de estro | Urbestro | ||||
| Adreso de estraro | Urząd Gminy ul. Batorego 3 | ||||
| Poŝtkodo de estraro | 72-009, 72-010, 72-011 | ||||
| Telefono de estraro | 91 4311830 | ||||
| Fakso de estraro | 91 4311832 | ||||
| Ĝemelaj urboj | (Germanio) Pasewalk (Danio) Korsør (Ukrainio) Nowy Rozdół | ||||
| Komunuma retejo | http://www.police.pl | ||||
Police (kaŝube: Pòlëca; Polyz 1249, Poliz 1249, Pulitzs 1253, Politz 1253, Poltze 1577, Pölitz, germane: Pölitz) estas urbo en Okcidenta Pomerio en Pollando. Ĝi apartenas al komunumo Police en distrikto Policki.
Historio
Historio de la ĉirkaŭaĵoj de Police de la antikveco ĝis la Mezepoko
Ślady najstarszego osadnictwa na okolicznych terenach sięgają późnego paleolitu (około 8 tys. lat p.n.e.). W okolicach jeziora Świdwie koczowało wówczas nieliczne plemię. Na Wysoczyźnie Mścięcińskiej pierwsi ludzie osadowili się w okresie późnego neolitu, reprezentując kulturę ceramiki sznurowej. Między IX a XI wiekiem w Mściecinie istniał wczesnośredniowieczny, słowiański obronny gród. Następnie Słowianie założyli osadę w okolicach współczesnego rynku Polic. Pierwsze pisane wzmianki o niej sięgają 1254 roku. Prawdopodobnie była to osada o charakterze rolno-rybackim oraz usługowym. W 1260 roku książę zachodniopomorski Barnim I nadał Policom prawa miejskie. Szybki rozwój, usytuowanego tuż przy ujściu Odry miasta, zagroził głównemu ośrodkowi Pomorza Zachodniego, a więc Szczecinowi. W celu zahamowania rozwoju Polic, w 1321 roku książę odebrał miastu prawa miejskie i włączył Police w obręb Szczecina. Prawa miejskie zostały przywrócone dopiero w 1808 roku. We wspomnianym okresie Police były własnością mieszczan szczecińskich.
(la artikolo de esperantisto Mariusz Borysiewicz, doktoriĝ-kandidato el Pomeria Akademio en Slupsko / Słupsk)
Historio de Police de la 16a j ĝis la 19a jc
W XVI i XVII wieku tereny te były znane z handlu chmielem i zbożem. W 1630 roku zostało zajęte przez Szwedów, a od 1720 roku wchodziło w skład Prus (zgermanizowana nazwa Pölitz). Po odzyskaniu autonomii w 1808 roku miasto rozkwitło ponownie. Wiązało się to głównie z rozwojem drobnego przemysłu. Dodatkowo powstawały liczne obiekty użyteczności publicznej, między innymi ratusz, szkoły, nowy kościół, port rzeczny na Łarpii. Uruchomiono też przeprawę promową przez Odrę. W latach 1816-1939 miasto znajdowało się w powiecie Randow. W maju 1852 roku powołano Królewskie Ewangelickie Seminarium Nauczycielskie. Na przełomie XIX i XX wieku w Policach istniała stocznia rzeczna. W 1898 roku Police uzyskały kolejowe połączenie ze Szczecinem, prowadzące wówczas do Jasienicy. 12 lat później linię kolejową przedłużono do Trzebieży. Powstanie kolei przyczyniło się do dalszego rozwoju przemysłu.
(la artikolo de esperantisto Mariusz Borysiewicz, doktoriĝ-kandidato el Pomeria Akademio en Slupsko / Słupsk)
Historio de Police dum la 20a jc
W 1938 roku zbudowana została fabryka benzyny syntetycznej (niem. Hydrierwerke Pölitz ). Fabryka miała ogromne znaczenie dla przemysłu wojennego III Rzeszy. W dniu 15 października 1939 roku miasto zostało włączone w granice tak zwanego Wielkiego Miasta Szczecina. Tym sposobem okres rozwoju Polic przerwała II wojna światowa. Decydenci III Rzeszy postanowili w okolicach miasta wybudować dużą fabrykę benzyny syntetycznej. Produkowano w niej, na potrzeby armii niemieckiej, wysokiej klasy paliwo. Paliwo uzyskiwano z węgla, a używane było m.in. do napędu rakiet V-2. W tym czasie w okolicach Polic istniało także 8 obozów pracy oraz filia obozu koncentracyjnego w Sztuthofie. W obozach tych przebywało blisko 30 tys. więźniów różnej narodowości. 13 tys. więźniów, w tym 9 tys. Polaków, nie doczekało końca wojny. Fabryka i miasto były kilkakrotnie celem ataków sił powietrznych aliantów. Miasto zostało zdobyte 26 kwietnia 1945 roku wraz ze Szczecinem przez wojska radzieckie i polskie. W rzeczywistości miasto znalazło się w rękach polskiej administracji dopiero w październiku 1946 roku. Wcześniej Rosjanie ustanowili w nim punkt przerzutowy wywożonych w głąb Rosji łupów wojennych. Jednak prawdziwy przełom w rozwoju miasta nastąpił w połowie lat sześćdziesiątych XX wieku, kiedy to postanowiono wybudować pod Policami duże zakłady chemiczne. Odtąd wzrasta też systematycznie liczba ludności, która aktualnie wynosi ponad 35 tys. osób. Współczesne Police są miastem nowoczesnym i przemysłowym.
(la artikolo de esperantisto Mariusz Borysiewicz, doktoriĝ-kandidato el Pomeria Akademio en Slupsko / Słupsk)
Bibliografio
- Wiesław Gaweł, Gmina Police, Szczecin: PROMOCJA Agencja Wydawniczo-Reklamowa, 1997.
- Wiesław Gaweł, Rys historyczny Polic, Police: Gazeta Policka, 1993.
- Jan Matura, Historia Polic od czasów najstarszego osadnictwa do II wojny światowej, Police: Urząd Gminy w Policach, 2002.
- Jan Matura, Powojenne Dzieje Polic 1945-2004. Police: Urząd Gminy w Policach, 2004.
- Elżbieta Olczak, Julia Tazbir, Konrad Banach, Wielki atlas historyczny, Varsovio: Demart 2003.
Fervojstacio j
- Fervojstacio Police
- Fervojstacio Jasienica
- Fervojstacio Police Zakład
- Fervojstacio Police
- Szczecin Mścięcino estas fervoja haltejo lokita sur la limo inter polaj urboj Szczecin kaj Police. Ĝi troviĝas sur la ferma al paŝagera servo fervojlinio Szczecin Główny – Trzebież Szczeciński.