Masakro de Dijarbakiro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreis novan paĝon kun "'''Masakroj de Diyarbakiro''' estis masakroj okazintaj en la provinco Diyarbakiro de la Otomana Imperio inter la jaroj 1894 kaj 1896. La oka..."
Etikedo: redakto de fonto je 2017
 
Neniu resumo de redakto
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Linio 24: Linio 24:


[[kategorio:kontraŭarmenismo]]
[[kategorio:kontraŭarmenismo]]
[[kategorio:Armena genocido]]
[[kategorio:Armena Genocido]]

Kiel registrite je 06:04, 5 jun. 2019

Masakroj de Diyarbakiro estis masakroj okazintaj en la provinco Diyarbakiro de la Otomana Imperio inter la jaroj 1894 kaj 1896. La okazaĵoj estis parto de la Hamidaj masakroj kaj celis la kristanan loĝantaron de de la provinco, en kiu loĝis precipe armenoj kaj asirianoj.

La masakroj estis komence kontraŭ la armenoj, instigitaj de otomanaj politikistoj kaj klerikuloj sub la preteksto de ilia deziro detrui la ŝtaton, sed ili baldaŭ ŝanĝiĝis al ĝenerala kontraŭkristana pogromo kiam la mortigo moviĝis al la provinco Dijarbakiro kaj ĉirkaŭaj lokoj de Tur Abdin, kiu estis loĝita de asiriaj kristanoj. Nuntempaj raportoj kalkulis la totalan nombron de asirianoj mortigitaj inter 1894–96 je ĉirkaŭ 25.000.

La masakroj komenciĝis en la urbo Diyarbakiro la 1-an de novembro 1895, post kiam neidentigitaj individuoj pafis ekster la Grandan Moskeon ("Ulu Cami") en la urbocentro dum la tagmeza islama preĝo. La franca konsulo, Meyrier, ricevis raportojn, ke policano unue pafis preterpasantojn dum la preĝoj, dum otomanaj dokumentoj raportis, ke asirianoj ekpafis dum la islamanoj preĝis. Islamanoj komencis ataki armenojn en la ĉirkaŭaĵo, baldaŭ la perforto turniĝis kontraŭ ĉiuj kristanoj kaj disvastiĝis tra la urbo. Ili tiam komencis prirabi, kaj alestis komunaj civiluloj kaj registaraj oficialuloj egale. La tuta bazara areo ekbrulis, la fajro baldaŭ malaperis kaj detruis centojn da vendejoj kaj metiejoj, kun fumo videbla el Ergani, je distanco de 55 km. La kristanoj, kiuj ne povis forkuri de la murdistoj, estis pafitaj. La financaj perdoj en la unua tago estis taksitaj je ĉirkaŭ du milionoj da turkaj funtoj.

Estas variaj taksoj pri la nombro de mortintoj en la urbo. La oficiala otomana raporto de la provinca registaro donis 480 kristanojn kaj 130 islamanojn. Tamen, Meyrier raportis 1191 kristanajn mortintojn (inkludante, sed ne limigita al, 1000 armenoj kaj 150 asiroj), kaj 195 islamanoj. Meyrier ankaŭ raportis 2000 malaperintajn homojn, sed Hallward, la brita Vic-konsulo kiu venis al Diyarbakiro la sekvan jaron, determinis kristanan morton ĉirkaŭ 1000, implicante, ke la mankantaj pluvivis kaj estis kalkulitaj 155 virinojn kiujn la kurdoj forrabis.

Multaj kristanoj postvivis la mortigojn per konvertado al islamo per armila forto. Laŭ iuj raportoj, ĉirkaŭ 25.000 armenoj turnis sin al Islamo dum la masakroj. Multaj el ili revenis al kristanismo post la fino de la persekutado kaj revenis al siaj vilaĝoj denove.

William Ainger Wigram vizitis la regionon kelkajn jarojn poste kaj vidis la spurojn de la detruo. Laŭ li, la asirianoj de la urbo Diyarbakiro suferis malpli ol iliaj armenaj kun-religianoj, kies distrikto estis ankoraŭ tute malkonstruita. Li ankaŭ observis fortajn kontraŭkristanajn sentojn inter la islamanoj de la urbo.

Notoj

Fontoj