Loĝebla zono: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 18:06, 8 jan. 2020

En astronomio loĝebla zono estas kosma regiono, kie kondiĉoj estas favoraj por la kreo de vivo. Estas difinitaj du regionoj en la kosmo, kiuj povas esti favoraj al la kreado de vivo, unu ene de sunsistemo kaj la alia en la galaksio. Planedoj kaj lunoj en tiuj regionoj estas bonaj kandidatoj por esti loĝeblaj kaj tiel kapablaj porti eksterteran vivon.

Astronomoj kredas, ke vivo plej probable povas kreiĝi en la ĉirkaŭstela loĝebla zono de sunsistemo, kaj en la galaksia loĝebla zono de grandaj galaksioj.

Ene de sunsistemo, oni kredas, ke planedo devas resti en la loĝebla zono por krei vivon. La ĉirkaŭstela loĝebla zono (aŭ ekosfero) estas teoria sfera speco de kosmo ĉirkaŭ steloj, kie la surfacaj temperaturoj de planedoj povas enteni likvan akvon.

La loko de sunsistemo en galaksio devas ankaŭ esti favora al la evoluado de vivo, kaj ĉi tiu kondukas al la koncepto de galaksia loĝebla zono. Por enteni vivon, sunsistemo devas esti sufiĉe proksima de la galaksia centro, tiel, ke sufiĉe alta nivelo de pezaj elementoj ekzistas kaj favoras la formiĝon de rokaj planedoj. Pli pezaj elementoj devas ĉeesti kiel ekzemple fero, por ke ili formu kompleksajn molekulojn de vivo. Sed la sunsistemo devas ankaŭ esti sufiĉe malproksima de la galaksia centro por eviti danĝerojn kiel alfrapiĝoj de kometoj kaj asteroidoj.

La loĝebla zono kelkfoje nomiĝas orbuklulina zono.

Vidu ankaŭ

Loĝebla zono ene de sunsistemo

Por povi havi likvan akvon sur ĝia surfaco, planedo devas esti en la loĝebla zono. Ekster la limo de tiu zono planedo ne ricevas sufiĉan sunan radiadon (varmon), tial akvo estas frostita. Planedo pli proksima al la suno ricevas tro multan sunenergion, tial akvo forbruliĝos.

Anglalingvaj eksteraj ligoj

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri astronomio.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-En [[astronomio]] '''enloĝebla zono''' estas kosma regiono kie kondiĉoj estas favoraj por la kreo de vivo. Estas difinitaj du regionoj en la kosmo kiuj povas esti favoraj al la kreado de vivo, unu ene de sunsistemo kaj la alia en la galaksio. [[planedo|Planedoj]] kaj [[luno]]j en tiuj regionoj estas bonaj kandidatoj por esti enloĝeblaj kaj tiel kapablaj porti eksterteran vivon.
+En [[astronomio]] '''loĝebla zono''' estas [[kosmo|kosma]] regiono, kie kondiĉoj estas favoraj por la kreo de [[vivo]]. Estas difinitaj du regionoj en la kosmo, kiuj povas esti favoraj al la kreado de vivo, unu ene de [[sunsistemo]] kaj la alia en la [[galaksio]]. [[planedo|Planedoj]] kaj [[luno]]j en tiuj regionoj estas bonaj kandidatoj por esti loĝeblaj kaj tiel kapablaj porti eksterteran vivon.
-Astronomoj kredas, ke vivo plej probable povas kreiĝi en la ĉirkaŭstela enloĝebla zono de sunsistemo, kaj en la galaksia enloĝebla zono de la grandaj galaksioj.
+[[Astronomo]]j kredas, ke vivo plej probable povas kreiĝi en la ĉirkaŭ[[stelo|stela]] loĝebla zono de sunsistemo, kaj en la galaksia loĝebla zono de grandaj galaksioj.
-Ene de sunsistemo, oni kredas, ke planedo devas resti en la enloĝebla zono por krei vivon. La ĉirkaŭstela enloĝebla zono (aŭ ekosfero) estas teoria sfera speco de kosmo ĉirkaŭ steloj kie la surfacaj temperaturoj de planedoj povas enteni likvan akvon.
+Ene de sunsistemo, oni kredas, ke planedo devas resti en la loĝebla zono por krei vivon. La ĉirkaŭstela loĝebla zono (aŭ ekosfero) estas teoria sfera speco de [[kosmo]] ĉirkaŭ steloj, kie la surfacaj temperaturoj de planedoj povas enteni likvan [[akvo]]n.
-La loko de sunsistemo en galaksio devas ankaŭ esti favora al la evoluado de vivo, kaj ĉi tiu kondukas al la koncepto de galaksia enloĝebla zono. Por enteni vivon, sunsistemo devas esti sufiĉe proksima de la galaksia centro, tiel, ke sufiĉe alta nivelo de pezaj elementoj ekzistas kaj favoras la formiĝon de rokaj planedoj. Pli pezaj elementoj devas ĉeesti kiel ekzemple fero, por ke ili formu kompleksajn molekulojn de vivo.
+La loko de sunsistemo en galaksio devas ankaŭ esti favora al la evoluado de vivo, kaj ĉi tiu kondukas al la koncepto de galaksia loĝebla zono. Por enteni vivon, sunsistemo devas esti sufiĉe proksima de la galaksia centro, tiel, ke sufiĉe alta nivelo de pezaj elementoj ekzistas kaj favoras la formiĝon de [[roko|rokaj]] planedoj. Pli pezaj elementoj devas ĉeesti kiel ekzemple [[fero]], por ke ili formu kompleksajn [[molekulo]]jn de vivo.
 Sed la sunsistemo devas ankaŭ esti sufiĉe malproksima de la galaksia centro por eviti danĝerojn kiel alfrapiĝoj de [[kometo]]j kaj [[asteroido]]j.
-La enloĝebla zono kelkfoje nomiĝas [[orbuklulino|orbuklulina zono]].
+La loĝebla zono kelkfoje nomiĝas [[orbuklulino|orbuklulina zono]].
 == Vidu ankaŭ ==
 * [[Kepler-22b]]
+* [[TOI-700 d]]
-== Enloĝebla zono ene de sunsistemo ==
+== Loĝebla zono ene de sunsistemo ==
+Por povi havi likvan akvon sur ĝia surfaco, planedo devas esti en la loĝebla zono. Ekster la limo de tiu zono planedo ne ricevas sufiĉan sunan radiadon (varmon), tial akvo estas frostita. Planedo pli proksima al la suno ricevas tro multan sunenergion, tial akvo forbruliĝos.
-Por povi havi likvidan akvon sur ĝia surfaco, planedo devas esti en la enloĝebla zono. Ekster la limo de tiu zono planedo ne ricevas sufiĉan sunan radiadon (varmon), tial akvo estas frostita. Planedo pli proksima al la suno ricevas tro multan sunenergion, tial akvo forbruliĝos.
 == Anglalingvaj eksteraj ligoj ==