Gimnastiko: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto de poŝaparata retejo
Novaj paragrafoj pri Olimpikaj kaj mondaj ludoj
Linio 33: Linio 33:
* [[Ringa gimnastiko|du-ringo]]
* [[Ringa gimnastiko|du-ringo]]
* [[paralelstangoj|Paralelaj stangoj]]
* [[paralelstangoj|Paralelaj stangoj]]
* [[Reko|Alta stango]]
* [[Reko|Alta stango]] (reko)


=== Por virinoj ===
=== Por virinoj ===
* Malsimetriaj stangoj
* Malsimetriaj stangoj
* Trabo
* [[Trabo]]


=== Por ambaŭ ===
=== Por ambaŭ ===
* [[Gimnastika rado]]
* [[Gimnastika ringo]]
* [[Saltotabulo]]
* [[Saltotabulo]]
* Tapiŝo
* Tapiŝo

== Gimnastiko en la Olimpikoj ==
=== Arta gimnastiko ===
{{Ĉefartikolo|Arta gimnastiko}}
[[Arta gimnastiko]] estas la sola [[fako (figure)|fako]] iam ajn prezentata ekde la unua eldono de la [[Olimpikoj]], eĉ se nur en ĝia vira versio. Reale, arta gimnastiko dividiĝas en vira kaj virina, ne nur pri la specoj de ekzercoj, sed ankaŭ por la diversaj trajtoj reliefigitaj: forto kaj kunordigo por viroj, elasteco kaj malpezeco por virinoj. Gi uzatas [[gimnastiko#aparataro|aparataron]] de la [[gimnastekejo]].

Por virinoj estas kvar iloj: trabo, nesimetriaj paraleloj, ĉevalo ([[boko]]) kaj libera korpo kun muzika akompano; dum por viroj estas ses iloj: libera korpo, ĉevalo, stango, simetriaj paraleloj, ĉevalo kun ansoj kaj la ringoj.

Devigaj ekzercoj estas planitaj en la eliminaj stadioj de konkursoj, kaj liberaj ekzercoj en la fina.

=== Ritma gimnastiko ===
{{Ĉefartikolo|Ritma gimnastiko}}
[[Ritma gimnastiko]] estas rezervita al virinoj kaj, male al la arta, ĝi nur disponigas ekzercojn de libera korpo, ĉiam faritajn kun muzika akompano, por esti realigitaj tamen helpe de 5 iloj (pilko, rubando, bastoneto, ŝnuro kaj [[ringo (ritma gimnastiko)|ringo]]).

Dum la agado, ritma gimnastiko aldonas multan emfazon al la aspektoj pli rilataj al danco, la estetika kaj koreografia komponanto, kompare kun aliaj aspektoj kiel forto kaj rapideco. La specialaĵo ankaŭ inkludas teamkonkuradon.

Ritma gimnastiko estas oficiala olimpika fako ekde 1984.

=== Akrobata gimnastiko ===
{{Ĉefartikolo|Akrobata gimnastiko}}
[[Akrobata gimnastiko]] estas unu speco de arta gimnastiko, unuinganta per teamo de du aŭ kvar homoj [[koregrafio]]n, gimnastikon sur tapiŝo kaj homan piramidon.

=== Trampolina gimnastiko ===
{{Ĉefartikolo|Trampolina gimnastiko}}

La trampolina fako naskiĝis en la [[19-a jarcento]] kaj postulas, ke atletoj plenumas serion da aerobataj evoluoj dumfluge. La gimnastoj saltas sur trampolinon kaj plenumas [[salto]]jn inkludante devigan programon kaj unu liberan figuron.

Aliflanke, [[sinkronigo|sinkronigitaj]] trampolinaj konkursoj estas planitaj, sed ne ĉe la Olimpikoj. La du engaĝitaj atletoj, ĉiu sur sia trampolino, devas samtempe zorgi pri la koreografia aspekto kaj la sinkronigado de sia ekzercado.

La elasta trampolino fariĝis [[olimpia sporto]] je la [[2000]] en [[Sidnejo]].

== Gimnastiko en la Mondaj Ludoj ==
La fakoj de gimnastiko agnoskitaj en la [[Mondaj ludoj]] estas: akrobata gimnastiko, [[aerobika gimnastiko]], ritma gimnastiko, [[falpuŝiĝado]] (''tumbling'') kaj arta gimnastiko.


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
{{Projektoj}}
* [[Akrobata gimnastiko]]
* [[Akrobata gimnastiko]]
* [[Arta gimnastiko]]
* [[Arta gimnastiko]]

Kiel registrite je 15:46, 19 mar. 2020

Usona gimnastikisto Bridget Sloan, sur trabo
Ekzerco per paralelaj stangoj

Sporta gimnastiko estas individua sporto konsistanta el diverstipaj korpaj ekzercoj por kiuj necesas forto, flekseblo, mov-lerteco, ekvilibro kaj gracio. Por tiuj ekzercoj gimnastikistoj uzas diversajn aparatojn aŭ ilojn inter kiuj troviĝas paralelaj stangoj, malsimetriaj stangoj, trabo, ĉevalo (kun aŭ sen ansoj), reko (paralelaj stangoj), du-ringo, tapiŝo kaj saltotabulo.

Gimnastiko estas unu el la sportoj kiuj partoprenas somerajn olimpikojn. Ĝin normigas la Internacia Federacio de Gimnastiko (Fédération Internationale de Gymnastique)[1], sed ekzistas ankaŭ naciaj organizoj. La venkanton decidas ĵurio per poentoj.

Gimnastikejo estas loko, kiu permesas la praktikadon de gimnastiko, sportoj aŭ fizikaj ekzercoj en fermita areo kun pluraj maŝinoj kaj sportiloj disponeblaj al tiuj, kiuj ĝin vizitas.

Etimologio

La vorto gimnastiko venas el la greka iegoγυμναστική (gymnastiké), f. de γυμναστικός (gymnastikós), "lerta pri fizikaj ekzercoj", el γυμνασία (gymnasía), "ekzerco", siavice el γυμνός (gymnós), "nuda". La vorto tiun signifon havis, ĉar atletoj en antikvaj tempoj praktikis kaj konkuris sen vestaĵo.

Historio

Gimnastiko formiĝis en antikva Grekio, en Sparto kaj Ateno, kaj estis utiligita kiel metodo por prepari virojn por militado. La manovroj estis faritaj nude krom la bataliloj. Ateno kombinis tiun fizikan trejnadon kun eduko de la menso. Ĉe la Palestra, sporteduka trejnadcentro, la disciplino de edukado de la korpo kaj edukado de la menso estis kombinitaj, kreante formon de gimnastiko kiu estis pli estetika kaj individua kaj kiu superis la formon kiu koncentriĝis en severeco, disciplino, la emfazo ĉe rekordatingoj.

Aparataro

En konkuradoj estas kelkaj specifaj iloj por viroj kaj virinoj.

Por viroj

Por virinoj

  • Malsimetriaj stangoj
  • Trabo

Por ambaŭ

Gimnastiko en la Olimpikoj

Arta gimnastiko

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Arta gimnastiko.

Arta gimnastiko estas la sola fako iam ajn prezentata ekde la unua eldono de la Olimpikoj, eĉ se nur en ĝia vira versio. Reale, arta gimnastiko dividiĝas en vira kaj virina, ne nur pri la specoj de ekzercoj, sed ankaŭ por la diversaj trajtoj reliefigitaj: forto kaj kunordigo por viroj, elasteco kaj malpezeco por virinoj. Gi uzatas aparataron de la gimnastekejo.

Por virinoj estas kvar iloj: trabo, nesimetriaj paraleloj, ĉevalo (boko) kaj libera korpo kun muzika akompano; dum por viroj estas ses iloj: libera korpo, ĉevalo, stango, simetriaj paraleloj, ĉevalo kun ansoj kaj la ringoj.

Devigaj ekzercoj estas planitaj en la eliminaj stadioj de konkursoj, kaj liberaj ekzercoj en la fina.

Ritma gimnastiko

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Ritma gimnastiko.

Ritma gimnastiko estas rezervita al virinoj kaj, male al la arta, ĝi nur disponigas ekzercojn de libera korpo, ĉiam faritajn kun muzika akompano, por esti realigitaj tamen helpe de 5 iloj (pilko, rubando, bastoneto, ŝnuro kaj ringo).

Dum la agado, ritma gimnastiko aldonas multan emfazon al la aspektoj pli rilataj al danco, la estetika kaj koreografia komponanto, kompare kun aliaj aspektoj kiel forto kaj rapideco. La specialaĵo ankaŭ inkludas teamkonkuradon.

Ritma gimnastiko estas oficiala olimpika fako ekde 1984.

Akrobata gimnastiko

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Akrobata gimnastiko.

Akrobata gimnastiko estas unu speco de arta gimnastiko, unuinganta per teamo de du aŭ kvar homoj koregrafion, gimnastikon sur tapiŝo kaj homan piramidon.

Trampolina gimnastiko

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Trampolina gimnastiko.

La trampolina fako naskiĝis en la 19-a jarcento kaj postulas, ke atletoj plenumas serion da aerobataj evoluoj dumfluge. La gimnastoj saltas sur trampolinon kaj plenumas saltojn inkludante devigan programon kaj unu liberan figuron.

Aliflanke, sinkronigitaj trampolinaj konkursoj estas planitaj, sed ne ĉe la Olimpikoj. La du engaĝitaj atletoj, ĉiu sur sia trampolino, devas samtempe zorgi pri la koreografia aspekto kaj la sinkronigado de sia ekzercado.

La elasta trampolino fariĝis olimpia sporto je la 2000 en Sidnejo.

Gimnastiko en la Mondaj Ludoj

La fakoj de gimnastiko agnoskitaj en la Mondaj ludoj estas: akrobata gimnastiko, aerobika gimnastiko, ritma gimnastiko, falpuŝiĝado (tumbling) kaj arta gimnastiko.

Vidu ankaŭ

Referencoj

  1. Fédération Internationale de Gymnastique http://www.fedintgym.com/