Iguacuo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e ŝablono
uzo de ŝablono, +Projektoj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1: Linio 1:
{{Geokesto | akvofalo
{{Geokesto | akvofalo
<!-- *** Kapo *** -->
<!-- *** Kapo *** -->
| nomo = Igvasuo
| nomo = Igvasuo
| devena_nomo =
| devena_nomo =
| alia_nomo = {{Lang-es|Cataratas del Iguazú}}
| alia_nomo = {{Lang-es|Cataratas del Iguazú}}
| alia_nomo1 = {{Lang-pt|Cataratas do Iguaçu}}
| alia_nomo1 = {{Lang-pt|Cataratas do Iguaçu}}
| kategorio = akvofalo
| kategorio = akvofalo
<!-- *** Nomo *** -->
<!-- *** Nomo *** -->
Linio 20: Linio 20:
| lando = {{Flago|Argentino|nomo=jes}} (80%)
| lando = {{Flago|Argentino|nomo=jes}} (80%)
| lando1 = {{Flago|Brazilo|nomo=jes}} (20%)
| lando1 = {{Flago|Brazilo|nomo=jes}} (20%)
| lando_tipo =
| lando_tipo =
| ŝtato = Provinco de Misiones
| ŝtato = Provinco de Misiones
| ŝtato_tipo = Provinco
| ŝtato_tipo = Provinco
Linio 54: Linio 54:
| trafluo = 6500
| trafluo = 6500
| publiko = alireblaj
| publiko = alireblaj
| aliro = [[Puerto Iguazú]] ''argentina flanko''<br>[[Foz do Iguaçu]] ''brazila flanko''
| aliro = [[Puerto Iguazú]] ''argentina flanko''<br />[[Foz do Iguaçu]] ''brazila flanko''
| malkovro = [[Álvar Núñez Cabeza de Vaca|Álvar N. Cabeza de Vaca]]
| malkovro = [[Álvar Núñez Cabeza de Vaca|Álvar N. Cabeza de Vaca]]
| malkovro_noto = eŭropa malkovrinto
| malkovro_noto = eŭropa malkovrinto
| malkovro_dato = 1541
| malkovro_dato = 1541
<!-- *** Situo *** -->
<!-- *** Situo *** -->
| situo = Igŭasuo
| situo = Igŭasuo
| koordinatoj_ne_en_titolo = true
| koordinatoj_ne_en_titolo = true
| leviĝo =
| leviĝo =
Linio 78: Linio 78:
| plej_malalta_long_d =
| plej_malalta_long_d =
<!-- *** Dimensioj *** -->
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo =
| areo =
| areo_rondumo =
| areo_rondumo =
| areo_metropolo =
| areo_metropolo =
<!-- *** Kodoj *** -->
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono =
| horzono =
Linio 161: Linio 161:
</gallery>
</gallery>


{{-}}
<br clear=all>
{{Granda dosiero|Iguazu Décembre 2007 - Panorama 7.jpg|1200px|Igvasuo}}
{{Granda dosiero|Iguazu Décembre 2007 - Panorama 7.jpg|1200px|Igvasuo}}
{{Granda dosiero|Iguazu Décembre 2007 - Panorama 1.jpg|1200px|Panoramo de la akvofaloj}}
{{Granda dosiero|Iguazu Décembre 2007 - Panorama 1.jpg|1200px|Panoramo de la akvofaloj}}

== Referencoj ==
== Referencoj ==
{{referencoj}}
{{Referencoj}}


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}

{{Artikolo voĉlegita}}
{{Artikolo voĉlegita}}


{{El Monato2|Igŭacuo|}}
{{El Monato2|Igŭacuo|}}
{{ĝermo}}
{{Ĝermo}}
{{Bibliotekoj}}


[[Kategorio:Mondaj heredaĵoj en Argentino]]
[[Kategorio:Mondaj heredaĵoj en Argentino]]

Kiel registrite je 08:38, 25 apr. 2020

Igvasuo
hispane Cataratas del Iguazú, portugale Cataratas do Iguaçu
akvofalo
Akvofaloj Igvasuo
Landoj Argentino Argentino (80%), Brazilo Brazilo (20%)
Provinco Provinco de Misiones Argentino
Subŝtato Paranao Brazilo
Trafalejoj 275
Naciaj parkoj Nacia Parko Iguazú Argenitino, Nacia Parko Iguaçu Brazilo
Tipo de akvofalo Katarakto
Rivero Igŭasuo
Situo Igŭasuo
 - koordinatoj 25° 41′ 43″ S 54° 26′ 12″ U / 25.69528 °S, 54.43667 °U / -25.69528; -54.43667 (mapo)
Alteco 82 m
Trafluo
 - mezproksima 6 500 /s
Por publiko alireblaj
Plej facila aliro Puerto Iguazú argentina flanko
Foz do Iguaçu brazila flanko
Malkovrinto Álvar N. Cabeza de Vaca eŭropa malkovrinto
 - dato 1541
Loko de Monda heredaĵo de UNESKO
Nomo Iguazu Falls
Tipo de heredaĵo natura heredaĵo
Regiono Latina Ameriko
Situo enkadre de Brazilo
Situo enkadre de Brazilo
Situo enkadre de Brazilo
Situo enkadre de Argentino
Situo enkadre de Argentino
Situo enkadre de Argentino
Situo enkadre de Sud-Ameriko
Situo enkadre de Sud-Ameriko
Situo enkadre de Sud-Ameriko
Vikimedia Komunejo: Iguazu Falls
Retpaĝo: www.cataratasdoiguacu.com.br/,%20https://iguazuargentina.com/

Igvasuo[1][2] Igŭasuo[3], (portugale Cataratas do Iguaçu; hispane Cataratas del Iguazú), estas granda akvofalo situanta en Sudameriko ĉe landlimo inter Argentino kaj Brazilo (80% en Argentino kaj 20% en Brazilo), proksimume de la hidroelektra centralo Itajpuo en distanco de ĉirkaŭ 20 Km. Ĝi altas 72 metrojn kaj enhavas apartigeblajn 150–300 falojn, depende de na kiom da akvo Rivero Iguazuo kondukas. Apartaj faloj troviĝas plejparte unu apud la alia, sed eblas ankaŭ montri duŝtupajn aŭ treŝtupajn kaskadojn.

Ĝi estas Monda Naturheredaĵo de Unesko.

Kaskadego Iguazu

Trafluinte de Kuritibo (Brazilo) pli ol 1300 kilometrojn da brazila teritorio, la rivero Iguazú, 15 kilometrojn antaŭ enflui la riveron Paraná, akiras mondan famon pro sia imponega katarakto. Tiu malsuprenĵetiĝas ĉe la 25a grado de suda latitudo. Do abundas tropika vegetaĵaro, kiu nun troviĝas sub ŝtata naturprotektado kaj ĉirkaŭas la belegan vidindejon malkovritan en 1541-42 de la hispano Alvar Núnez Cabeza de Vaca („Bovin-kapulo'). 275 akvofaloj, kelkaj el ilí falantaj preskaü 90 metrojn, estas admirataj tie de miloj da turistoj, kiuj daŭre alveturas. La akvofalara duoncirklo etendiĝas tra 2700 metroj, krucante la limon inter Argentino kaj Brazilo. Do la multnombraj videmuloj devas trairi la limkontrolon por ĝui la tuton de la grandioza spektaklo.

La rivero Iguazú ĵetas normale 1700 kubajn metrojn da akvo sekunde tra siaj kaskadegoj, kies roka arkitekturo estiĝis antaü 50 milionoj da jaroj. Sed laü la meteologiaj kondiĉoj tiu flukvanto ege malsamas. Laüdire en la jaro 1978 la fluejo preskaŭ sekiĝis kaj la fama katarakto seniluziigis la vizitantojn. Male antaŭ iom da tempo pro fortegaj pluvoj la rivero multobliĝis tiom, ke ĝia akvokvanto superis 30 000 kubajn metrojn sekunde. La akvonivelo suprenirinte kelkajn metrojn detruis parton de la pontvojoj, kiuj en la argentina flanko kondukas la turistojn ĝis Garganta del Diablo („Gorĝo de I' Diablo'). Tie akvofalegoj, unu vide al la alia, malsuprenĵetiĝas en tondranta truego.

Per motorboatoj la videmuloj nun trairas la mankantajn partojn de la pontovojo por admiri ekde sekura platformo la sovaĝan spektaklon de la bruegantaj akvoj. Personoj, kiuj vidis la katarakton de Niagara (Usono), asertas ke tiu de Iguazú estas pli impona.

Oni surpriziĝas vidi inter la homoj strangan mambeston petantan nutraĵojn. Tiuj coatí alvenas propravole de la arbaro por profiti siamaniere de la turisma konjunkturo, kiel la flugkompanioj, la busoj, la hoteloj, komercistoj kaj tiel plu.

Bildigoj en filmo

La akvofaloj estis filmitaj en kelkaj filmoj, inkluzive de:

Fotoj


Igvasuo
Igvasuo
Panoramo de la akvofaloj
Panoramo de la akvofaloj

Referencoj

  1. http://vortaro.brazilo.org/vtf/dic/ee_f.htm
  2. http://esperanto-mg.com.br/arquivos/esperantigo-tulioflores.pdf
  3. Laŭ "Großes Wörterbuch Deutsch-Esperanto", de Erich-Dieter Krause, paĝo 672, kapvorto "Iguaçu"

Eksteraj ligiloj

  • Ĉi tiu artikolo legita esperante ĉe YouTube