Lingva revivigo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
→‎Eksteraj ligiloj: (en) Kion ni povas fari pri revivigi lingvojn kaj kial ĝi gravas, Adelaide.edu
Linio 4: Linio 4:
Lingva revivigo celas reuzi [[Lingvomorto|lingvon estingitan]] pro procezo per kiu lingvo ĉesas esti uzata de la homoj, kiuj ĝin parolis.
Lingva revivigo celas reuzi [[Lingvomorto|lingvon estingitan]] pro procezo per kiu lingvo ĉesas esti uzata de la homoj, kiuj ĝin parolis.


Lingva revigligo estas reuzo de [[Endanĝeraj lingvoj|lingvo kiu troviĝas en danĝera situaci]]<nowiki/>o. [[Dosiero:Aire-leanai.jpg|dekstra|eta| Vojsignoj en la irlanda lingvo ]]
Lingva revigligo estas reuzo de [[Endanĝeraj lingvoj|lingvo kiu troviĝas en danĝera situaci]]<nowiki/>o.[[Dosiero:Aire-leanai.jpg|dekstra|eta| Vojsignoj en la irlanda lingvo ]]
== Ekzemploj ==
== Ekzemploj ==
Eble la plej fama ekzemplo de sukcesa lingva revivigo estas la [[Hebrea lingvo|hebrea lingvo]], kiu nun ekzistas kiel vivanta lingvo uzata ĉiutage en [[Israelo]].
Eble la plej fama ekzemplo de sukcesa lingva revivigo estas la [[Hebrea lingvo|hebrea lingvo]], kiu nun ekzistas kiel vivanta lingvo uzata ĉiutage en [[Israelo]].
Linio 59: Linio 59:
(en) [http://www.yourdictionary.com/elr/donations.html The Endangered Language Fund], yourdictionary.com.
(en) [http://www.yourdictionary.com/elr/donations.html The Endangered Language Fund], yourdictionary.com.


(en) [http://www.ogmios.org/ Foundation for Endangered Languages], ogmios.org.
(en) [http://www.ogmios.org/ Foundation for Endangered Languages], ogmios.org. {{Portalo|Linguistica}}


(en) [http://jan.ucc.nau.edu/~jar/RIL_Contents.html Revitalizing Indigenous Languages], jan.ucc.nau.edu. {{Portalo|Linguistica}}
(en) [http://jan.ucc.nau.edu/~jar/RIL_Contents.html Revitalizing Indigenous Languages], jan.ucc.nau.edu.


(en) [https://www.adelaide.edu.au/learning-enhancement-innovation/blog-the-learning-cog/what-can-we-do-about-reviving-languages-and-why-it-matters Kion ni povas fari pri revivigi lingvojn kaj kial ĝi gravas], Adelaide.edu
[[Kategorio:Lingva revivigo| ]]
[[Kategorio:Lingva revivigo| ]]
[[Kategorio:Sociolingvistiko]]
[[Kategorio:Sociolingvistiko]]

Kiel registrite je 10:04, 14 sep. 2020

Eliezer Ben Yehuda, la patro de la renaskiĝo de la hebrea lingvo

Lingva revivigolingva revigligo (se la lingvoj ankoraŭ ne formortis) estas la procezo flanke de registaroj, politikaj aŭtoritatoj, komunumoj, akademiuloj por rekuperi la uzon de lingvo, kiu ne plu estas parolata kaj uzata hejme.

Lingva revivigo celas reuzi lingvon estingitan pro procezo per kiu lingvo ĉesas esti uzata de la homoj, kiuj ĝin parolis.

Lingva revigligo estas reuzo de lingvo kiu troviĝas en danĝera situacio.

Vojsignoj en la irlanda lingvo

Ekzemploj

Eble la plej fama ekzemplo de sukcesa lingva revivigo estas la hebrea lingvo, kiu nun ekzistas kiel vivanta lingvo uzata ĉiutage en Israelo.

Ekzemplo de oficiala provo por revigligi minacatan lingvon sed kiu estis malpli sukcesa estas la irlanda lingvo en Irlando, .

Aliaj endanĝeritaj lingvoj kiuj estis temo de lingvaj revivigaj kampanjoj fare de entuziasmuloj aŭ registaroj, inkluzivas la jenajn lingvojn :

Aldoneblaj lingvoj povas esti  :

  • la greka lingvo katarevusa (purisma), parte revivigo de la antikva greka kreita de la filologo Adamantios Korais (1748 - 1833) kaj uzata kiel oficiala lingvo de Grekio (sed multe malpli kiel literatura lingvo) ĝis 1976.
  • la latina lingvo, la erudicia lingvo, en kiu la supera edukado kaj akademia komunikado efektiviĝis en Eŭropo dum multaj jarcentoj, kreante tiele kulturan ligon en la kontinento tra ĉiuj ĝiaj universitatoj ĝis la periodo menciita supre. Ĝi estas celo de movado por lingva revivigo kaj estas malforte kreskanta laŭ nombro de parolantoj (cfr. Latina hodiaŭ), ankaŭ se ĉi tiu movado ne ricevis subtenon de iu ajn registaro, nacia aŭ supranacia (ekzemple kiel lingvo ne-indiĝena kaj de neniu specifa popolo)

Bibliografio

(en) Endangered Languages: Language Loss and Community Response (ISBN 0-521-59712-9 )

(en) Language Death (ISBN 0-521-01271-6 )

(en) Vanishing Voices (ISBN 0-19-515246-8 )

(en) Peter_Berresford & Ellis Peter Berresford, Seumas mac a' Ghobhainn, The Problem of Language Revival. Examples of Language Survival, Inverness, Club Leabhar Limited, 1971

(en) J.A. Fishman, Reversing Language Shift: Theory and Practice of Assistance to Threatened Languages, Clevedon, Multilingual Matters, 1991

(en) Zuckermann, Ghil'ad & Walsh, Michael, "'Our Ancestors Are Happy!': Revivalistics in the Service of Indigenous Wellbeing", Foundation for Endangered Languages (Fondumo por Endanĝeritaj Lingvoj) XVIII: 113-119, 2014.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

(en) Hans Rausing Endangered Languages Project, hrelp.org.

(en) The Endangered Language Fund, yourdictionary.com.

(en) Foundation for Endangered Languages, ogmios.org.

(en) Revitalizing Indigenous Languages, jan.ucc.nau.edu.

(en) Kion ni povas fari pri revivigi lingvojn kaj kial ĝi gravas, Adelaide.edu