Oklingva Proverbaro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 8: Linio 8:
{{informkesto Esperanto-libro
{{informkesto Esperanto-libro
| titolo = Oklingva Proverbaro
| titolo = Oklingva Proverbaro
| aŭtoro = L. L. Zamenhof
| aŭtoro = Petro Desmet'
| eldonjaro = 2020
| eldonjaro = 2020
| eldonurbo = Antverpeno
| eldonurbo = Antverpeno
Linio 16: Linio 16:
| bildo = ProverbaroOklingva-kovrilo.jpg
| bildo = ProverbaroOklingva-kovrilo.jpg
}}
}}
La '''Oklingva Proverbaro''' estas verko realigita surbaze de la [[Frazeologio rusa-pola-franca-germana]], kiun [[Marko Zamenhof]] komencis eldoni en 1905, kaj de “[[Proverbaro Esperanta]]”, kiun en la jaro 1910 eldonis [[L. L. Zamenhof]]. Ĝian kompiladon kaj restaŭradon iniciatis [[Petro Desmet]]’. La rezulto aperis ĉe Flandra-Esperanto-Ligo fine de 2020.
La '''Oklingva Proverbaro''' estas

== Enhavo de la verko ==
* Enkonduko en ĉiuj ok lingvoj de la Proverbaro
* Genezo de la proverbaro
* Unua parto (historia kaj konservita parto) 1 - 781a
* Dua parto (provo de restaŭro surbaze de la Esperanta Proverbaro) 781b - 1232
* Dokumentaro kun kopioj de originalaj kovrilpaĝoj, titolpaĝoj k.s.
* Postbabilo al filologoj kaj Esperantologoj
* Alfabeta registro

Kun la ĉefverko estas liverita aparta libreto kun alfabeta proverbolisto. Tiu ĉi “alfabeta” listo de la esperantaj proverboj alfabetigas ilin laŭ la unua substantivo en la proverbo. Tiu listo donas pli ol la nuran enhavon de la proverbaro. La aŭtoro aldonis koncizan klarigon ĉe tiuj proverboj kiujn li juĝis ofte ne komprenitaj aŭ miskomprenitaj. Plie li aldonis interesajn proverbojn ankaŭ el aliaj fontoj.


== Kompilado kaj restaŭrado de la verko ==
== Kompilado kaj restaŭrado de la verko ==
Per la eldono de la '''Oklingva Proverbaro''' Petro Desmet' kaj Flandra Esperanto-Ligo realigis la preskaŭ centjaran sonĝon de Ludoviko, kaj ankaŭ de Marko, Zamenhof. En la jaro 1910 Ludoviko eldonis sian “Proverbaro Esperanta”, kiu estis farita laŭ la “Frazeologio rusa-pola-franca-germana”, kiun la patro komencis eldoni en 1905, sed kiu, bedaŭrinde, pro la morto de la patro, neniam aperis en sia tuteco. Ludoviko preparis sian esperantan version surbaze de la kompleta manuskripto de la patro, kaj li klare skribas ke la intenco estis, ke ĝi estu “eldonota poste kune kun la partoj en la aliaj kvar lingvoj”. En lia tempo – tiel li skribas – eldoni ĉiujn kvin partojn de la verko estis malfacile.
Per la eldono de la '''Oklingva Proverbaro''' Flandra Esperanto-Ligo realigas la preskaŭ centjaran sonĝon de Ludoviko, kaj ankaŭ de Marko, Zamenhof.
En la jaro 1910 Ludoviko eldonis sian “Proverbaro Esperanta”, kiu estis farita laŭ la “Frazeologio rusa-pola-franca-germana”, kiun la patro komencis eldoni en 1905, sed kiu, bedaŭrinde, pro la morto de la patro,
neniam aperis en sia tuteco. Ludoviko preparis sian esperantan version surbaze de la kompleta manuskripto de la patro, kaj li klare skribas ke la intenco estis, ke ĝi estu
“eldonota poste kune kun la partoj en la aliaj kvar lingvoj”. En lia tempo – tiel li skribas
– eldoni ĉiujn kvin partojn de la verko estis malfacile.
Ni do nun, finfine, realigas la eldonon. La unua parto, ĝis la numero 781, estas
historia. Ni nur metis la esperantan version apud la nacilingvan.... sed evidentiĝis,
ke en la manuskripto, kiun Ludoviko uzis por sia tradukado, okazis etaj ŝanĝoj.
Ni tamen sukcesis restarigi la ordon. Plie, ni trovis ke ni tamen devis modernigi,
adapti, la malnovajn ortografiojn en kelkaj lingvoj. Tamen la teksto
restis tre proksima de la originalo. Por la dua parto, de 781 ĝis 1232, ni tutsimple faris
restaŭran laboron, ĉar la originala manuskripto ja perdiĝis. En tiu parto do nur la
esperanta versio estas historia.
La uzanto konstatos ke la esperanta versio en tiu ĉi formo, kun apudmeto
de la aliaj lingvoj, kaj kun aldono de la “temoj” el la Zamenhofa “registro de
temoj”, estas multe pli uzebla kaj klara ol la nure esperanta versio. Plie, ankaŭ la
strukturo de la proverbaro en sia tuto iĝas multe pli klara.
Fakte la Zamenhofoj celis seplingvan verkon, ĉar la titolpaĝo (sed nur la titolpaĝo)
de la tria, kaj lasta, kajero de la kvarlingva frazeologio de Marko mencias
sep lingvojn: rusa, pola, franca, germana, esperanta, latina kaj hebrea. Ĉar tamen de
tiuj latina kaj hebrea versioj absolute nenio estas konservita.... ni anstataŭis ilin per
du lingvoj kiujn ni pli bone konas: per la nederlanda kaj per la hungara. Finfine ni
aldonis la latinan, kiel okan lingvon, ĉar multaj naciaj proverboj ja havas sian fonton
en la latina.


La unua parto, ĝis la numero 781, estas historia. Oni nur metis la esperantan version apud la nacilingvan.... sed evidentiĝis, ke en la manuskripto, kiun Ludoviko uzis por sia tradukado, okazis etaj ŝanĝoj. Oni tamen sukcesis restarigi la ordon. Plie, oni trovis ke oni tamen devis modernigi, adapti, la malnovajn ortografiojn en kelkaj lingvoj. Tamen la teksto restis tre proksima de la originalo. Por la dua parto, de 781 ĝis 1232, oni tutsimple faris restaŭran laboron, ĉar la originala manuskripto ja perdiĝis. En tiu parto do nur la esperanta versio estas historia. La uzanto konstatos ke la esperanta versio en tiu ĉi formo, kun apudmeto de la aliaj lingvoj, kaj kun aldono de la “temoj” el la Zamenhofa “registro de temoj”, estas multe pli uzebla kaj klara ol la nure esperanta versio. Plie, ankaŭ la strukturo de la proverbaro en sia tuto iĝas multe pli klara. Fakte la Zamenhofoj celis seplingvan verkon, ĉar la titolpaĝo (sed nur la titolpaĝo) de la tria, kaj lasta, kajero de la kvarlingva frazeologio de Marko mencias sep lingvojn: rusa, pola, franca, germana, esperanta, latina kaj hebrea. Ĉar tamen de tiuj latina kaj hebrea versioj absolute nenio estas konservita.... oni anstataŭis ilin per du lingvoj kiujn oni pli bone konas: per la nederlanda kaj per la hungara. Finfine oni aldonis la latinan, kiel okan lingvon, ĉar multaj naciaj proverboj ja havas sian fonton en la latina.<ref>Esperanta antaŭparolo al la Oklingva Proverbaro, paĝo 7</ref>
=== Kunlaborantoj ===

== Kunlaborantoj ==
Iniciatis la kompiladon kaj restaŭradon [[Petro Desmet|Petro Desmet’]].
Iniciatis la kompiladon kaj restaŭradon [[Petro Desmet|Petro Desmet’]].


Linio 50: Linio 40:
- por la rusa: Jozefo Horvath, Наталья Чапo (Natalia
- por la rusa: Jozefo Horvath, Наталья Чапo (Natalia
Csapó) kaj Сергей Головатов (Sergej Golovatov)
Csapó) kaj Сергей Головатов (Sergej Golovatov)
- por la pola: Danuta Kowalska kaj Jolanta van Holstein
* por la pola: Danuta Kowalska kaj Jolanta van Holstein
- por la franca: Pascal Vilain
* por la franca: Pascal Vilain
- por la germana: Jessica Dehms
* por la germana: Jessica Dehms
- por la nederlanda: Petro Desmet’
* por la nederlanda: Petro Desmet’
- por la hungara: Jozefo Horvath
* por la hungara: Jozefo Horvath
- por la esperanta: Ludoviko Zamenhof
* por la esperanta: Ludoviko Zamenhof
- por la latina: Petro Desmet’ kaj Jozo Marević
* por la latina: Petro Desmet’ kaj Jozo Marević

Enpaĝigis kaj provlegis la verkon [[Yves Nevelsteen]]. La kovrilon kaj eldonadon prizorgis [[Lode Van de Velde]].


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
* [https://retbutiko.be/trovu/oklingva_proverbaro La Oklingva Proverbaro] en la retbutiko de FEL


[[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]]
[[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]]

Kiel registrite je 19:51, 23 jan. 2021

Oklingva Proverbaro
Oklingva Proverbaro
Oklingva Proverbaro
Aŭtoro Petro Desmet'
Eldonjaro 2020
Urbo Antverpeno
Eldoninto Flandra Esperanto-Ligo
Paĝoj 543
ISBN 978-9077-066683
vdr

La Oklingva Proverbaro estas verko realigita surbaze de la Frazeologio rusa-pola-franca-germana, kiun Marko Zamenhof komencis eldoni en 1905, kaj de “Proverbaro Esperanta”, kiun en la jaro 1910 eldonis L. L. Zamenhof. Ĝian kompiladon kaj restaŭradon iniciatis Petro Desmet’. La rezulto aperis ĉe Flandra-Esperanto-Ligo fine de 2020.

Enhavo de la verko

  • Enkonduko en ĉiuj ok lingvoj de la Proverbaro
  • Genezo de la proverbaro
  • Unua parto (historia kaj konservita parto) 1 - 781a
  • Dua parto (provo de restaŭro surbaze de la Esperanta Proverbaro) 781b - 1232
  • Dokumentaro kun kopioj de originalaj kovrilpaĝoj, titolpaĝoj k.s.
  • Postbabilo al filologoj kaj Esperantologoj
  • Alfabeta registro

Kun la ĉefverko estas liverita aparta libreto kun alfabeta proverbolisto. Tiu ĉi “alfabeta” listo de la esperantaj proverboj alfabetigas ilin laŭ la unua substantivo en la proverbo. Tiu listo donas pli ol la nuran enhavon de la proverbaro. La aŭtoro aldonis koncizan klarigon ĉe tiuj proverboj kiujn li juĝis ofte ne komprenitaj aŭ miskomprenitaj. Plie li aldonis interesajn proverbojn ankaŭ el aliaj fontoj.

Kompilado kaj restaŭrado de la verko

Per la eldono de la Oklingva Proverbaro Petro Desmet' kaj Flandra Esperanto-Ligo realigis la preskaŭ centjaran sonĝon de Ludoviko, kaj ankaŭ de Marko, Zamenhof. En la jaro 1910 Ludoviko eldonis sian “Proverbaro Esperanta”, kiu estis farita laŭ la “Frazeologio rusa-pola-franca-germana”, kiun la patro komencis eldoni en 1905, sed kiu, bedaŭrinde, pro la morto de la patro, neniam aperis en sia tuteco. Ludoviko preparis sian esperantan version surbaze de la kompleta manuskripto de la patro, kaj li klare skribas ke la intenco estis, ke ĝi estu “eldonota poste kune kun la partoj en la aliaj kvar lingvoj”. En lia tempo – tiel li skribas – eldoni ĉiujn kvin partojn de la verko estis malfacile.

La unua parto, ĝis la numero 781, estas historia. Oni nur metis la esperantan version apud la nacilingvan.... sed evidentiĝis, ke en la manuskripto, kiun Ludoviko uzis por sia tradukado, okazis etaj ŝanĝoj. Oni tamen sukcesis restarigi la ordon. Plie, oni trovis ke oni tamen devis modernigi, adapti, la malnovajn ortografiojn en kelkaj lingvoj. Tamen la teksto restis tre proksima de la originalo. Por la dua parto, de 781 ĝis 1232, oni tutsimple faris restaŭran laboron, ĉar la originala manuskripto ja perdiĝis. En tiu parto do nur la esperanta versio estas historia. La uzanto konstatos ke la esperanta versio en tiu ĉi formo, kun apudmeto de la aliaj lingvoj, kaj kun aldono de la “temoj” el la Zamenhofa “registro de temoj”, estas multe pli uzebla kaj klara ol la nure esperanta versio. Plie, ankaŭ la strukturo de la proverbaro en sia tuto iĝas multe pli klara. Fakte la Zamenhofoj celis seplingvan verkon, ĉar la titolpaĝo (sed nur la titolpaĝo) de la tria, kaj lasta, kajero de la kvarlingva frazeologio de Marko mencias sep lingvojn: rusa, pola, franca, germana, esperanta, latina kaj hebrea. Ĉar tamen de tiuj latina kaj hebrea versioj absolute nenio estas konservita.... oni anstataŭis ilin per du lingvoj kiujn oni pli bone konas: per la nederlanda kaj per la hungara. Finfine oni aldonis la latinan, kiel okan lingvon, ĉar multaj naciaj proverboj ja havas sian fonton en la latina.[1]

Kunlaborantoj

Iniciatis la kompiladon kaj restaŭradon Petro Desmet’.

Kunlaboris kaj kontribuis - por la rusa: Jozefo Horvath, Наталья Чапo (Natalia Csapó) kaj Сергей Головатов (Sergej Golovatov)

  • por la pola: Danuta Kowalska kaj Jolanta van Holstein
  • por la franca: Pascal Vilain
  • por la germana: Jessica Dehms
  • por la nederlanda: Petro Desmet’
  • por la hungara: Jozefo Horvath
  • por la esperanta: Ludoviko Zamenhof
  • por la latina: Petro Desmet’ kaj Jozo Marević

Enpaĝigis kaj provlegis la verkon Yves Nevelsteen. La kovrilon kaj eldonadon prizorgis Lode Van de Velde.

Eksteraj ligiloj

  1. Esperanta antaŭparolo al la Oklingva Proverbaro, paĝo 7