Ekosistemo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
de biomo |
|||
| Linio 18: | Linio 18: | ||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Biodiverseco]] |
* [[Biodiverseco]] |
||
* [[Biomo]] |
|||
* [[Eugene Odum]] |
* [[Eugene Odum]] |
||
* [[Metabola rompiĝo]] |
* [[Metabola rompiĝo]] |
||
Kiel registrite je 21:40, 22 apr. 2021
Ekosistemo[1] estas kuneca aro (sistemo) de vivaj organismoj (aŭ biocenozo) kaj ilia medio t.e. ties ĉirkaŭaĵo geologia, pedologia kaj atmosfera (la biotopo aŭ vivloko).
Kiel oni tiru la limojn inter la diversaj ekosistemoj, tio ankoraŭ ne ĝeneralvalide estas difinita; oni orientas sin plej ofte je ekkonebla diskontinuo al najbara vivospaco, ekzemple: la arbarorando inter arbara kaj herbeja ekosistemoj; lagobordo kaj marbordo; insulbordo kiel limo de insula ekosistemo.
La nocio estas uzata kaj abstrakte kaj konkrete; abstrakte ekzemple en ekosistemo lago, ekosistemo mangrovarbaro; konkrete en ekosistemo Konstanca Lago; ekosistemo Ebersberga Forsto.
La nocion ekosistemo enkondukis en la ekologion la brita biologo kaj geobotanikisto Arthur George Transley en 1935.
En ĉiutaga lingvaĵo oni parolas ankaŭ pri la ekosistemo en la signifo: monda ekosistemaro kies faktoroj interefikas tuttere (biosfero).
Homa efiko sur la medio aŭ antropogena efiko sur la medio estas la ŝanĝoj kiujn suferas la biofizikaj medioj kaj la ekosistemoj, la biodiverseco, kaj la naturaj rimedoj okazigitaj rekte aŭ malrekte de la homoj, inter kiuj enkalkuliĝas la tutmonda varmiĝo, la media degradado (kiel la oceana acidiĝo), amasa formorto kaj perdo de biodiverseco, ekologiaj krizoj kaj falego.
Diverseco de la ekosistemoj temas pri la variado en ekosistemoj ene de geografia loko kaj ties ĝenerala efiko sur la homa ekzisto kaj la medio.