Frisa lingvaro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 30: Linio 30:
''wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries.'' (kiu ne povas diri tion, ne estas sincera Friso)
''wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries.'' (kiu ne povas diri tion, ne estas sincera Friso)


Tiu diraĵo ([[ŝiboleto]]) laŭ onidiro estis uzata de la frisa estro [[Pier Gerlofs Donia|Granda Piero]] dum milito inter Frislando kaj Holando por distingi ĉu iu estis vera friso.
Tiu diraĵo ([[ŝiboleto]]) laŭ onidiro estis uzata de la frisa estro [[Pier Gerlofs Donia|Granda Petro]] dum milito inter Frislando kaj Holando por distingi ĉu iu estis vera friso.


{{ĝermo|lingvoj}}
{{ĝermo|lingvoj}}

Kiel registrite je 08:40, 29 maj. 2021

Tiu ĉi artikolo temas pri la historia lingvo (en tri variaĵoj) de la frisoj, ĝermana etno de nordokcidenta Eŭropo. Atentu ke friso krome ankaŭ estas arkitektura termino.
Frisa lingvaro / Frysk - Friisk - Seeltersk
Mapo
lingva familio
anglofrisa lingvaro
Parolata en Nederlando, aparte la procinvo Frislando, kaj Ŝlesvigo-Holstinio en Germanio
Parolantoj 480 000
Denaskaj parolantoj ĉ. 500.000
Skribo Latina alfabeto
Lingvistika klasifiko
Hindeŭropa lingvaro
Ĝermana lingvaro
Okcidentĝermana lingvaro
Frisa lingvo
Oficiala statuso
Reguligita de Frisa Akademio
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2 fry
  SIL fry
  Glottolog fris1239
Angla nomo Frisian
Franca nomo langues frisonnes
vdr

La frisa lingvaro (Frysk, friisk/frasch aŭ Fräisk) estas la diversaj variaĵoj de la lingvo kiun parolas la frisoj origine. Ĝi evoluis el la malnovfrisa lingvo kaj dispartiĝis al la branĉoj okcidenta, orienta kaj nordfrisa lingvo - el la orientfrisa lingvo tamen post la mezepoko nur la dialekto saterfrisa lingvo restis viva. Ĉiuj tri modernaj frisaj lingvoj iusence parencas al la malnovangla lingvo (tamen ne tiom evidente al la moderna angla), al la nederlanda lingvo kaj la platgermana. Tamen ili post jarcentoj da disa evoluado inter si nun estas sufiĉe malsamaj: Regante unu el tiuj tri lingvoj, ne eblas kompreni la aliajn du.

La okcidentfrisa lingvo estas oficiala administra lingvo en Nederlando, sed nur en Frislando kaj se "ĝi ne signifas tro grandan ŝarĝon por la registaro" (art. 2:7 Awb).

Parolantoj

Proksimume 440.000 parolas la okcidentfrisan lingvon en la nederlanda provinco Frislando (en la norda parto de Nederlando) + proksimume 10.000 la nordfrisan en la norda parto de Germanio (inter Nederlando kaj Danio).

la teritorio de la frisaj lingvoj

Ekzemplo

Ekzemplo de frisa lingvo (Westerlauwers)(Pri tiu ĉi sono Aŭskultu):

Bûter, brea, en griene tsiis; (Butero, pano, kaj verda fromaĝo)
wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries. (kiu ne povas diri tion, ne estas sincera Friso)

Tiu diraĵo (ŝiboleto) laŭ onidiro estis uzata de la frisa estro Granda Petro dum milito inter Frislando kaj Holando por distingi ĉu iu estis vera friso.


Aliaj projektoj

Eksteraj ligiloj