Legnica: Malsamoj inter versioj

Ĝemelurboj
	Blansko • Roanne • Meißen • Wuppertal • Drohobiĉ vd

	Legnica
	germane: Liegnitz
Flago	Blazono
eksterdistrikta urbo en Pollando • urbo
Ĝemelurboj
	Blansko • Roanne • Meißen • Wuppertal • Drohobiĉ vd
Legnica (Pollando)
Mapo Mapo
Genitivo de la nomo	Legnicy
Provinco	Malsupra Silezio
Distrikto-rajta	Jes
Distrikto	Distrikto Legnica
Speco de komunumo	Urba
Urba komunumo	Jes
Aglomeraĵo	413397 (LGOM)
Urborajtoj	1264
Koordinatoj	51° 13′ N, 16° 10′ O (mapo)51.21666666666716.166666666667Koordinatoj: 51° 13′ N, 16° 10′ O (mapo)
Alto super la marnivelo	113 ... 168 m
Areo	56,29 km²
Loĝantaro	94878
Loĝdenso	1873,96 loĝ./km²
Poŝtkodo	59-200 do 59-220
Telefona antaŭkodo	0-76
Aŭtokodo	DL
Estro	Tadeusz Krzakowski
Titolo de estro	Prezidanto de urbo
Adreso de estraro	Pl. Słowiański 8
Retpoŝto de estraro	kancelaria@legnica.um.gov.pl
Poŝtkodo de estraro	59-220
Telefono de estraro	(0-prefiks-76) 721-21-99
Fakso de estraro	72 12 115
Ĝemelaj urboj	(Germanio) Wuppertal ; (Ukrainio) Drohobiĉ ; (Ĉeĥio) Blansko ; (Francio) Roanne ; (Rusio) Orenburg
	v • d • r

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 11:00, 8 jul. 2021

Legnica (ĝis 1946: Lignica, ĉeĥe Lehnice, germane Liegnitz) estas urbo en la provinco Malsupra Silezio de Pollando. Ĝi estas urbo kun rajto de distrikto (eksterdistrikta urbo): tamen ĝi funkcias kiel administra centro por la samnoma distrikto Legnica, kiu plene ĉirkaŭas la urban komunumon. Fine de 2021 en la urbo vivis 94 878 loĝantoj.

Nomo

La nomo Legnica, Lignica devenas de la pola nomo łęg t.e. marĉaj verdaj herbejoj en la dolino aŭ valo de la rivero ofte kun arbustoj (vidu la apudan dokumenton el la jaro 1750). En la mezepoka dokumento el la jaro 1300 en la latina lingvo pri la vivo de Sankta Hedvigo de Silezio Vita Sanctae Hedwigis la nomo estis en la formo Legnica kaj Legnicz.

Historio

Dosiero:Legnica.JPG

La Batalo de Legnica, la batalo de la armeo de sileziaj princoj el pola dinastio Piastoj kun la invado de Mongoloj sub la gvido de Henriko la 2-a Pia, 1241 jaro

La interno de la Maŭzoleo de pola dinastio de Piastoj en Legnica

Plej malfrue ekde la 1-a jarcento de nia erao (p.K.) la teritorio estis setlata fare de la ĝermanaj triboj de lugioj respektive de silingoj, parto de la vandaloj. Ekde la dua duono de la 6-a jarcento (p.K.) alvenis okcidentslavoj, inter ili la triboj de Ślężanie (en la regiono de hodiaŭa Ślęża).

La unuaj dokumentitaj spuroj de la setlado de Slavoj sur la tereno de Legnica devenas el la 8-a jarcento. En Legnica tiam estis grava kastelego. La dendro-kronologiaj esploroj pruvas, ke dum la regado de pola princo el la dinastio Piastoj Mjeŝko la 1-a / Mieszko I oni konstruis tie ĉirkaŭ la jaro 985 la novan kastelon / burgon en la formo tipa por la kasteloj / burgoj de dinastio Piastoj, same konsrtuitaj estis tiam kasteloj / burgoj en Vroclavo kaj Opole. La nomo aperis la unuan fojon en la skriba dokumento subskribita de pola princo el dinastio Piastoj Boleslao la 4-a Krisphara / Bolesław Kędzierzawy en la jaro 1149. En la jaro 1241 apud Legnica en Legnickie Pole okazis fama batalo kun la Mongoloj nomata Batalo de Legnica, sub gvido de Henriko la 2-a Pia (li estis princo de Silezio, Krakovo, Grandpolio el dinastio Piastoj, filo de Hedvigo de Silezio kaj pola princo Henryk la 1-a Brodaty / Henriko la 1-a Barba, li mortis dum la batalo kaj poste ekestis la Servisto de Dio de Katolika Eklezio). Tiam sukcese defendis la piastan kastelon en Legnica la kastelmastro Lassota, tio estis priskribita en la latina dokumento de la jaro 1242 - Lassota – castellano in Legnic.

En la jaro 1248 la urbo fariĝis la ĉefurbo de la Legnica Princlando. La urborajtoj de la jaro ĉ. 1264, ĉe la piedoj de piasta kastelo ekkreskis la urbo. Rezulte de la malsukcesa politiko de la piasta princo Boleslao la 3-a Prediganto / Bolesław III Rozrzutny, en la jaro 1329 la urbo Legnica fariĝis la ĉefurbo de la feŭdo de la ĉeĥa reĝo Karolo la 4-a (Sankta Romia Imperio).

Dum Mezepoko apud Legnica estis minejo de oro en Mikołajowice. Dum julio 1454 okazis la ribelo de plebo por kotraŭi provon de la ŝanĝo de ĉeĥia feŭdo al la rekta regado de ĉeĥiaj reĝoj en la Princlando Legnica. Dum la jaro 1675 mortis Georgo Vilhelmo / Jerzy Wilhelm, la lasta princo el la dinastio Piastoj, sekve komencis la rekta regado de la nobela dinastio de Habsburgoj, dum pluraj jarcentoj (ĝis 1806, fino de la Sankta Romia Imperio) ĝi estis la dominanta nobela dinastio de Meza Eŭropo. El ĝi venis ŝtatestroj de Aŭstrio kaj Hispanio kaj imperiestroj de la Sankta Romia Imperio.

Politika historio de la urbo estas kunligita kun ĝia aparteno al kvar ŝtatoj. Komence ĝi apartenis al la polaj piastidoj / Piastoj. Tiamaniere estis ĝis 1392 jaro, kiam post morto de Agnesa de Habsburgoj, vidvino post la princo Bolko la 2-a Mały / Bolko II Mały, la Svidna-Javoria princlando transdependiĝis al “Ĉeĥa Krono”, al Luksemburgia dinastio. Ekde 1526 Silezio troviĝis sub regado de la Habsburgoj. Ekde 1740 sekve de sileziaj militoj ĝi troviĝis en Prusio. Kaj denove revenis al Pollando en 1945, post la Dua Mondmilito.

Monumentoj en Legnica

La nuntempa spac-sistemo de la urbo datiĝas de la fino de la 19a kaj komenco de la 20a jarcento. En Legnica oni povas trovi multajn belajn monumentojn, certe la Piast-kastelo staras unuavice, sed krom ĝi indas levi la okulojn al la katedralo de St. Petro kaj Paŭlo, Preĝejo de Sankta Maria, Urbodomoj (malnova kaj nova), turoj kaj aliaj interesaj konstruaĵoj. Ravaj estas la tiel nomataj haringejoj, tio estas haring-standoj kun arkaĵoj alkroĉitaj al la Malnova Urbodomo en la Merkata Placo en Legnica. Rimarkindas pro historiaj kialoj certe la bela baroka preĝejo de St. Johano, kie vi povas viziti la Maŭzoleon de pola dinastio de Piastoj (vidu la apudajn fotojn).

Verdaĵo en Legnica

Legnica ankaŭ estas urbo de verdaĵoj, situanta en la Nacia Reto de Sanigaj Polaj Urboj. Je ĉiu paŝo ni renkontos ĉi tie belajn verdajn areojn, kiuj ne nur plibonigas vivkondiĉojn, sed ankaŭ emfazas kaj plibonigas la bildon kaj belecon de la Malnovurba Kvartalo. La plej mirinda verda loko por ripozi en Legnica estas la urboparko situanta en la urbocentro kaj enhavanta la Palmejon / Oranĝerion. Fontanoj ankaŭ aldonas ĉarmon al Legnica. La Urba Parko (vidu la apudan foton) estas loko de aktiva ripozo.

Esperanto-movado

Kuracisto Stolper kaj Edmund Schulz el Schweidnitz sukcese propagandis Esperanton tie per publika parolado en 1910 kaj varbis 21 anojn por kurso, gvidota de Edmund Schulz, prezidanto de la grupo en Schweidnitz. Post finiĝo de kurso fondiĝis grupo. Prezidanto estis s-ro Fraedrich, kunvenoj okazis ĉiumarde vespere en la restoracio kaj vinejo „Zum Alten Fritz”. Ĉirkaŭ julie, en multnombre vizitita publika kunveno Georg Mahn el Breslau pritraktis kun bona sukceso la problemon de internacia helpa lingvo.

Kristana Kongreso kadre de la 70-a KELI-kongreso en Legnica

Silezia Esperanto-Asocio organizas Kristanan Kongreson kadre de la 70-a KELI-kongreso en Legnica

Ĝi okazos en la tagoj 7-14-a de aŭgusto 2021 kaj ni esperas, ke plejmulto de plifruaj aliĝintoj povos alveni al Legnica. Se iu ne volas, aŭ ne povas pro diversaj kialoj, ni petas, informu pri tio organizantojn.

Ni esperas al vi ĉiuj bonfarton kaj sanon ĝis la fino de tiu pandemio.

Bonvenon

Bonvenon al Legnica – unu el plej malnovaj kaj belaj urboj de la Malsupra Silezio, kiu havas riĉan historion kaj nuntempe estas grava ekonomia, kultura kaj akademia centro en la regiono kaj Pollando.

Ni invitas ĉiujn esperantistojn, kiuj volas aktive pasigi tempon en kristana etoso.

Dum la kongreso, interalie, atendos vin:

komunaj preĝoj kaj diservoj - komuna kantado kaj ludado - prelegoj kaj diskutoj - koncertoj - ekskursoj por konatiĝi kun interesa ĉirkaŭaĵo.

La favorsituo de la urbo en la centro de Malsupra Silezio ĉe la kruciĝo de eŭropaj transportaj vojoj estas tre grava por ĝia ekonomia kaj turisma disvolviĝo. Same gravas la proksimeco al Germanio kaj Ĉeĥio. Legnica kuŝas sur historiaj itineroj: cisterciana vojo kaj komerc-pilgrima Reĝa Vojo (Via Regia) komenciĝanta en Portugalio kaj finanta en Ukrainio. Ankaŭ hodiaŭ la urbo estas grava komunikada krucvojo: vojo kun la aŭtoŝoseo A-4 (oriente-okcidenten) kaj nacia vojo n-ro 3 (nord-suda) kaj fervojo Wrocław-Dresden (Vroclavo - Dresdeno). Pro tio estas facile atingebla de Vroclavo per trajno, kiu iras ĉiun unu horon aŭ eĉ pli ofte aŭ de okcidenta ĉelima urbo Zgorzelec/Görlitz.

La kongresejo estos Alta Porpastra Seminario en Legnica (vidu la apudan foton).

Literaturo

Witold Łaszewski, Legnica, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2004, ISBN 83-7384-106-7

Eksteraj ligiloj

La centro de la urbo, en la fono la Maria-preĝejo
La urbodomo
La urboplaco
La Kastelo de Piastoj
La korto de la Kastelo de Piastoj
La urboplaco, 2012
La katedralo, 2011
La Nova urbodomo, 2011
La Liceo n-ro 1, 2012
La Pordego de Głogów, 2012
La Akademia Rycerska / Kavalira Akademio, 2012
La Maria Preĝejo, 2009
La tombeja kapelo, 2012
La Preĝejo de la Sankta Triunuo, 2011
La Haringaj Brikdomoj
La Teatro de Helena Modrzejewska
La ĉefa sidejo de la Muzeo de Kupro
La brikdomo Sub la Koturna Korbo

Legnica en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Legnica en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

@@ Linio 56: / Linio 56: @@
 [[Dosiero:Liegnitz-Mausoleum-1.jpg|eta|dekstra|150px|La interno de la [[Maŭzoleo]] de pola dinastio de [[Piastoj]] en [[Legnica]]]]
 [[Dosiero:Legnica Mauzoleum Piastów śląskich.jpg|eta|maldekstra|150px|La ekstero de la [[Maŭzoleo]] de pola dinastio de [[Piastoj]] en [[Legnica]]]]
+[[Dosiero:Gaj,muz,Legnica.jpg|eta|dekstra|150px|La Urba Parko en [[Legnica]]]]
 Plej malfrue ekde la 1-a jarcento de nia erao ([[p.K.]]) la teritorio estis setlata fare de la ĝermanaj triboj de [[lugioj]] respektive de [[silingoj]], parto de la [[vandaloj]]. Ekde la dua duono de la 6-a jarcento ([[p.K.]]) alvenis [[slavoj|okcidentslavoj]], inter ili la triboj de ''Ślężanie'' (en la regiono de hodiaŭa [[Ślęża]]).
@@ Linio 72: / Linio 73: @@
 ==Verdaĵo en Legnica==
-Legnica ankaŭ estas urbo de verdaĵoj, situanta en la Nacia Reto de Sanigaj Polaj Urboj. Je ĉiu paŝo ni renkontos ĉi tie belajn verdajn areojn, kiuj ne nur plibonigas vivkondiĉojn, sed ankaŭ emfazas kaj plibonigas la bildon kaj belecon de la Malnovurba Kvartalo. La plej mirinda verda loko por ripozi en Legnica estas la urboparko situanta en la urbocentro kaj enhavanta la '''Palmejon''' / [[Oranĝerio]]n. Fontanoj ankaŭ aldonas ĉarmon al Legnica. La urba parko estas loko de aktiva ripozo.
+Legnica ankaŭ estas urbo de verdaĵoj, situanta en la Nacia Reto de Sanigaj Polaj Urboj. Je ĉiu paŝo ni renkontos ĉi tie belajn verdajn areojn, kiuj ne nur plibonigas vivkondiĉojn, sed ankaŭ emfazas kaj plibonigas la bildon kaj belecon de la Malnovurba Kvartalo. La plej mirinda verda loko por ripozi en Legnica estas la urboparko situanta en la urbocentro kaj enhavanta la '''Palmejon''' / [[Oranĝerio]]n. Fontanoj ankaŭ aldonas ĉarmon al Legnica. La Urba Parko (vidu la apudan foton) estas loko de aktiva ripozo.
 ==Esperanto-movado==