Æ: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Minuskligoj
Bab (diskuto | kontribuoj)
pli!
Linio 2: Linio 2:
----
----


'''Æ''', [[minusklo|minuskle]] '''æ''', estas la 27-a litero de la alfabetoj [[Dana lingvo|dana]] (prononcata [e]), kaj [[Norvega lingvo|norvega]]. Tiulingve, kaj kiel simbolo de la [[Internacia Fonetika Alfabeto]], ĝia prononco estas antaŭa kaj vasta [æ] (pli vasta ol ''e''). Ankaŭ island-alfabete, kaj en la skribo de l' antikva [[anglosaksa lingvo|anglosaksa]] (praangla). Aliaj lingvoj uzas la signon [[Ä]] por la sama sono.
'''Æ''', [[minusklo|minuskle]] '''æ''', estas la 27-a litero de la alfabetoj [[Dana lingvo|dana]] (prononcata [e]), kaj [[Norvega lingvo|norvega]], kaj litero ankaŭ de la [[Feroa lingvo|Feroa]], [[Islanda lingvo|Islanda]] kaj mortintaj [[Norena lingvo|Norena]] kaj [[Anglosaksa lingvo|Anglosaksa]] lingvoj. Ĝia minusklo en la [[Internacia Fonetika Alfabeto]] simbolas sonon meze inter la [[Esperanto|Esperantaj]] "a" kaj "e" (kiel la ''a'' de ''c'''a'''t'' "kato" Angle, aŭ la ''a'' de ''m'''a'''nd'' "viro" Dane). Similan sonon ĝi havas en la Norvega, kaj havis en la Anglosaksa kaj Praislanda/Pranorvega (= Norena), dum ĝi Dane pli similas al Esperanta "e". Modernislande ĝi [[diftongiĝis]] al [aj] (ekzemple ''h'''æ'''!'' "sa!", de Usonangla ''Hi!'' [haj]). Por la IFA-sono [æ] kelkaj aliaj lingvoj (la [[Finna lingvo|Finna]] kaj [[Hungara lingvo]]j) uzas la literon [[Ä]] (la [[Germana lingvo|Germana]] ''ä'' pli similas al Dana ''æ'').


Ĝi devenas de [[ligaturo]] inter [[A]] kaj [[E]], kiu ankaŭ estigis ''ä'', kaj fakte, ĝi estas unu el la plej antikvaj ligaturoj, uzita jam en la frua [[latina alfabeto]]. Kiel ligaturon ĝin uzas ankaŭ aliaj alfabetoj, ekzemple la angla.
Ĝi devenas de [[ligaturo]] inter [[A]] kaj [[E]], kiu ankaŭ estigis ''ä'', kaj fakte, ĝi estas unu el la plej antikvaj ligaturoj, uzita jam en la frua [[latina alfabeto]] (kun la prononco [aj], kiel en ''CÆSAR'' [kajsar]). Kiel ligaturon ĝin uzas ankaŭ aliaj alfabetoj, ekzemple la angla.

En Dan-Norvega aboco-sinsekvo Æ sekvas [[Z]] kaj antaŭas [[Ø]], dum ĝi Island-aboce sekvas [[þ]] kaj antaŭas [[Ö]].

Kiel registrite je 16:50, 16 sep. 2004

Skribarto > Alfabeto > Litero > Æ


Æ, minuskle æ, estas la 27-a litero de la alfabetoj dana (prononcata [e]), kaj norvega, kaj litero ankaŭ de la Feroa, Islanda kaj mortintaj Norena kaj Anglosaksa lingvoj. Ĝia minusklo en la Internacia Fonetika Alfabeto simbolas sonon meze inter la Esperantaj "a" kaj "e" (kiel la a de cat "kato" Angle, aŭ la a de mand "viro" Dane). Similan sonon ĝi havas en la Norvega, kaj havis en la Anglosaksa kaj Praislanda/Pranorvega (= Norena), dum ĝi Dane pli similas al Esperanta "e". Modernislande ĝi diftongiĝis al [aj] (ekzemple hæ! "sa!", de Usonangla Hi! [haj]). Por la IFA-sono [æ] kelkaj aliaj lingvoj (la Finna kaj Hungara lingvoj) uzas la literon Ä (la Germana ä pli similas al Dana æ).

Ĝi devenas de ligaturo inter A kaj E, kiu ankaŭ estigis ä, kaj fakte, ĝi estas unu el la plej antikvaj ligaturoj, uzita jam en la frua latina alfabeto (kun la prononco [aj], kiel en CÆSAR [kajsar]). Kiel ligaturon ĝin uzas ankaŭ aliaj alfabetoj, ekzemple la angla.

En Dan-Norvega aboco-sinsekvo Æ sekvas Z kaj antaŭas Ø, dum ĝi Island-aboce sekvas þ kaj antaŭas Ö.