Biharo

Biharo
ŝtato de Barato
Administrado
Estas parto de	Barato
Administra centro	Patnao
Politiko
Estro	Nitish Kumar; (ekde 22-a de februaro 2015)
Demografio
Oficialaj lingvoj	Hindia lingvo, Bihara lingvo
Loĝantaro (laŭ la stato de 2011)	103 804 637
Geografio
Areo	94 163 km² (9 416 300 ha)
	; Biharo sur la mapo de Barato
Geografia situo	25° 22′ 12″ N, 85° 7′ 48″ O (mapo)25.3785.13Koordinatoj: 25° 22′ 12″ N, 85° 7′ 48″ O (mapo) [+]
Hor-zono	UTC+05:30 [+]
Kodoj
Poŝtkodoj	800XXX - 855XXX [+]
ISO 3166-2	IN-BR
Eksteraj paĝoj
	bihar.gov.in [+]
La kategorio en la Komunejo	Biharo [+]
	v • d • r

Biharo (hindie बिहार [bihar]) estas Barato-subŝtato en la orienta valo de Gango. La ĉefurbo estas Patnao. La lando Nepalo estas norde, kaj je la aliaj flankoj de Biharo estas la barataj subŝtatoj Utar-Pradeŝo (okcidente), Ĝharkhando (sude), kaj Okcidenta Bengalo (oriente). La hindia kaj la urdua estas la oficialaj lingvoj en Biharo. El la biharaj lingvoj, la plej grandaj lingvoj uzataj estas la angika, bhojpura, magadha kaj maithila. Ĉi-lasta estas unu el la 22 oficialaj lingvoj de la lando. Biharo konsistas el 38 distriktoj. Ĝi estas antikv-historie riĉa, sed ankaŭ nuntempe unu regiono kie multas mizeruloj kaj ankaŭ akras kaj ofte perfortas socipolitikajn kontraŭadojn.

Historio[redakti | redakti fonton]

La regiono de Biharo pratempe nomiĝis Magadha, kaj en ĝi floris, interalie du grandaj imperioj de Barato: la Maŭrja imperio (321-184 a.K.), kaj la imperio Gupta (280-550 p.K.). La fama reĝo Aŝoka estis la nepo de la fondinto de la imperio Maurya. Biharo ankaŭ estis la lulilo de la religioj budhismo kaj ĝajnismo. Gautama Budho atingis sian vekiĝon en la bihara urbo Gaja, kaj Mahavira naskiĝis en la urbo Vaishali.

Geografio[redakti | redakti fonton]

La tuta areo de Biharo (21°-58'-10" N ~ 27°-31'-15" N latitudoj kaj inter 82°-19'-50" E ~ 88°-17'-40" E longitudo) estas ĉirkaŭ 94.163 km². Biharo estas dividita en du malsamajn duonojn per la rivero Gango, kiu fluas de okcidento al oriento. La aliaj riveroj en la gubernio estas Son, Budhi Gandak, Chandan, Orhani kaj Falgu. La arbara areo estas ĉirkaŭ 6.764,14 km², kiu estas 7,1% de geografia areo. La centraj partoj de la Biharo havas multajn montetojn, ekz. la montetojn Rajgir [raĝgir].

Urbegoj kun loĝantarnombro[redakti | redakti fonton]

Patnao 1 684 222
Gaja (Barato) 474 093
Bagalpur 400 146
Muzaffarpur 354 462
Bihar Ŝarif 337 819
Darbhanga 296 039
Purnia 282 248
Sasaram 264 709
Arrah 261 430
Begusaraj 252 008
Katihar 240 838
Bettiah 237 254
Monger 213 303
Ĉapra 202 352
Danapur 182 241
Madhubani 164 156
Saharsa 156 000
Haĝipur 144 688
Dehri 137 231
Sivan 135 066
Navada 131 844
Motihari 125 183
Lakhisaraj 117 916
Bagaha 112 634
Sitamarhi 106 093
Kiŝanganĝ 105 782
Ĝehanabad 103 282
Buksar 102 861
Aŭrangabad (Biharo) 102 244

Strukturo de pli gravaj urboj en Bihar[redakti | redakti fonton]

Kantona sidejo	Distrikta sidejo
Bagalpur	Bagalpur
Bagalpur	Banka (Biharo)
Ĉapra	Saran
	Sivan
	Gopalganĝ
Darbhanga	Darbhanga
	Madhubani
	Samastipura
Gaja (Barato)	Arval
	Aŭrangabad (Biharo)
	Gaja (Barato)
	Ĝehanabad
	Navada
Monger	Begusaraj
	Ĝamui
	Khagaria
	Monger
	Lakhisaraj
	Ŝejkhpura
Muzaffarpur	Motihari
	Muzaffarpur
	Ŝeohar
	Sitamarhi
	Haĝipur
	Bettiah
Patnao	Arrah
	Buksar
	Bhabua
	Patnao
	Sasaram
	Nalanda
Purnia	Araria
	Katihar
	Kiŝanganĝ
	Purnia
Saharsa	Madhepura
	Saharsa
	Supaul