Demografio de Ĉinio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Loĝdenso de ĈPR
Procento de etnaj ĉinoj en distriktoj de Ĉinio

La demografio de Popola Respubliko Ĉinio estas identigita de granda loĝantaro kun relative malgranda junularo, kiu estas parte rezulto de la ĉina unuinfana politiko. Pro maljuniĝo de la loĝantaro la estraro ĉina rezignis pri unuinfana politiko la 29-an de oktobro 2015. La ĉina loĝantaro atingis la limon de mil milionoj en 1982.

La loĝantaro de Ĉinio estas ĉirkaŭ 1.355 mil milionoj, nome temas pri la plej granda lando en la mondo. Laŭ la ĉina censo de 2010, 91.51% el la loĝantoj estis Ĉinaj Hanoj, kaj 8.49% estis minoritatoj. La loĝanta kreskindico de Ĉinio estas nur de 0.47%, laŭrange la 159a en la mondo.[1] Ĉinio faris sian sesan nacian loĝantarcenso en la 1a de novembro 2010.[2]

Kiel la plej multhoma nacio en la mondo, enloĝate de ĉirkaŭ 1,3 miliardoj, la ĈPR zorgiĝas pri sia demografia kresko kaj provas, miksrezulte, efektivigi striktan familiplanadan politikon (unuinfana politiko). La registara celo estos stabiligi demografian kreskon frue en la 21a jarcento, kvankam iuj projekcioj taksas loĝantaron de 1,4-1,6 miliardoj de 2025. Tial, Ĉinio daŭros ĝian unuinfanon politikon ĝis almenaŭ la jaro 2020.

Aparte koncernanta estas la granda misekvilibro en la sekso proporcio denaske, kiu ŝajne kaŭziĝis de kombinaĵo de tradicia prefero por knaboj kaj familiplanada premo. Ĉi tiu trovo estigis la malpermeso de sonografio por malhelpi seksdiskriminacia aborto. Kiel ĉi tiu tendenco de seksa misekvilibro pliiĝas, fakuloj avertas pri socian malstabilecon, se ĉi tiu tendenco daŭras.

Ĉirkaŭ 32 elcentoj de la loĝantaro loĝas en urboj.

Laŭ taksoj el la jaro 2000, la loĝantaro kreskas je 0,9 elcentoj ĉiujare. Inter 1000 homoj estas 16,12 naskoj kaj 6,73 mortoj ĉiujare. Virinoj havas averaĝe 1,82 infanojn. 28,92 el 1000 naskitaj beboj mortas. La vivo daŭras avaraĝe 71,38 jarojn (69,6 ĉe viroj, 73,3 jarojn ĉe virinoj).

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Historia loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Historia loĝantaro en Ĉinio el la jaro 2[3]

La loĝantaro de Ĉinio fluktuis inter 37 kaj 60 milionoj dum miloj da jaroj. En la periodo inter 1749 kaj 1851, la loĝantaro duobliĝis en unu jarcento. Post 1950, la loĝantaro duobliĝis el 600 al 1300 milionoj en duono da jarcento.[3]

Etnaj grupoj de Ĉinio laŭ datumoj de censoj[4]
Etna grupo Lingva familio 1953 % 1964 % 1982 % 1990 % 2000 % 2010[5] % 2020[6][7] %
ĉinoj ĉinotibeta lingvaro 547,283,057 93.94 651,296,368 94.22 936,703,824 93.30 1,039,187,548 91.92 1,137,386,112 91.53 1,220,844,520 91.60 1,286,310,000 91.11
Etnaj minoritadoj 35,320,360 6.06 39,883,909 5.78 67,233,254 6.67 90,570,743 8.01 105,225,173 8.47 111,966,349 8.40 125,470,000 8.89
ĝŭangoj kradaja lingvaro 6,611,455 1.13 8,386,140 1.21 13,441,900 1.32 15,555,820 1.38 16,178,811 1.28 16,926,381 1.27 19,568,546 1.39
ujguroj turka lingvaro 3,640,125 0.62 3,996,311 0.58 5,917,030 0.59 7,207,024 0.64 8,399,393 0.66 10,069,346 0.76 11,774,538 0.84
dunganoj ĉinotibeta lingvaro 3,559,350 0.61 4,473,147 0.64 7,207,780 0.71 8,612,001 0.76 9,816,802 0.78 10,586,087 0.79 11,377,914 0.81
hmongoj hmong-mjena lingvaro 2,511,339 0.43 2,782,088 0.40 5,017,260 0.50 7,383,622 0.65 8,940,116 0.71 9,426,007 0.71 11,067,929 0.79
manĉuroj Tunguz-manĉura lingvaro 2,418,931 0.42 2,695,675 0.39 4,299,950 0.43 9,846,776 0.87 10,682,263 0.84 10,387,958 0.78 10,423,303 0.74
loloanoj ĉinotibeta lingvaro 3,254,269 0.56 3,380,960 0.49 5,492,330 0.54 6,578,524 0.58 7,762,286 0.61 8,714,393 0.65 9,830,327 0.70
Tujia Sino-Tibetan 284,900 0.03 5,725,049 0.51 8,028,133 0.63 8,353,912 0.63 9,587,732 0.68
tibetanoj ĉinotibeta lingvaro 2,775,622 0.48 2,501,174 0.36 3,821,950 0.38 4,593,072 0.41 5,416,021 0.43 6,282,187 0.47 7,060,731 0.50
mongoloj Mongola lingvaro 1,462,956 0.25 1,965,766 0.28 3,402,200 0.34 4,802,407 0.42 5,813,947 0.46 5,981,840 0.45 6,290,204 0.45
Buyei Tai-Kadai 1,247,883 0.21 1,348,055 0.19 2,103,150 0.21 2,548,294 0.22 2,971,460 0.23 2,870,034 0.22 3,576,752 0.25
Dong Tai-Kadai 712802 836123 1,446,190 0.14 2,508,624 0.22 2,960,293 0.24 2,879,974 0.22 3,495,993 0.25
Yao Hmong-Mien 665933 857265 1,414,870 0.14 2,137,033 0.19 2,637,421 0.21 2,796,003 0.21 3,309,341 0.23
Bai Sino-Tibetan 567119 706623 1,147,360 0.11 1,598,052 0.14 1,858,063 0.15 1,933,510 0.15 2,091,543 0.15
Hani Sino-Tibetan 481220 628727 1,063,300 0.11 1,254,800 0.11 1,439,673 0.12 1,660,932 0.12 1,733,166 0.12
koreoj senparenca lingvo 1,120,405 0.19 1,339,569 0.19 1,783,150 0.18 1,923,361 0.17 1,923,842 0.15 1,830,929 0.14 1,702,479 0.12
Li Tai-Kadai 360950 438813 882,030 0.09 1,112,498 0.10 1,247,814 0.10 1,463,064 0.11 1,602,104 0.11
kazaĥoj Turkic 509375 491637 878,570 0.09 1,110,758 0.10 1,250,458 0.10 1,462,588 0.11 1,562,518 0.11
Dai Tai-Kadai 478966 535389 864,340 0.09 1,025,402 0.09 1,158,989 0.09 1,261,311 0.09 1,329,985 0.09
She Hmong-Mien 234167 379,080 0.04 634,700 0.06 709,592 0.06 708,651 0.05
Lisu Sino-Tibetan 317465 270628 466,760 0.05 574,589 0.05 634,912 0.05 702,839 0.05
Gelao Tai-Kadai 26852 59,810 0.01 438,192 0.04 579,357 0.05 550,746 0.04
Dongxiang Mongolic 155761 147443 279523 373,669 0.03 513,805 0.04 621,500 0.05
Indiĝenoj de Tajvano Aŭstronezia lingvaro 329 366 1,750 0.00 2,877 0.00 4,461 0.00 4,009 0.00
Lahu Sino-Tibetan 139060 191241 320,350 0.03 411,545 0.04 453,705 0.04 485,966 0.04
Sui Tai-Kadai 133566 156099 300,690 0.03 347,116 0.03 406,902 0.03 411,847 0.03
Va Mon-Khmer 286158 200272 271,050 0.03 351,980 0.03 396,610 0.03 429,709 0.03
Nakhi Sino-Tibetan 143453 156796 248,650 0.02 277,750 0.02 308,839 0.02 326,295 0.02
Qiang Sino-Tibetan 35660 49105 109,760 0.01 198,303 0.02 306,072 0.02 309,576 0.02
Tu Mongolic 53277 77349 148,760 0.01 192,568 0.02 241,198 0.02 289,565 0.02
Mulao Tai-Kadai 52819 91,790 0.01 160,648 0.01 207,352 0.02 216,257 0.02
Xibe Tungusic 19022 33438 77,560 0.01 172,932 0.02 188,824 0.02 190,481 0.01
kirgizoj Turkic 70944 70151 108,790 0.01 143,537 0.01 160,823 0.01 186,708 0.01
Daur Mongolic 63394 94126 121,463 0.01 132,143 0.01 131,992 0.01
Jingpo Sino-Tibetan 101852 57762 100,180 0.01 119,276 0.01 132,143 0.01 147,828 0.01
Maonan Tai-Kadai 22382 37,450 0.00 72,370 0.01 107,106 0.01 101,192 0.01
Salar Turkic 30658 69135 68,030 0.01 82,398 0.01 104,503 0.01 130,607 0.01
Blang Mon-Khmer 39411 58473 87,546 0.01 91,882 0.01 119,639 0.01
taĝikoj Hindeŭropa lingvaro 14462 16236 27,430 0.00 33,223 0.00 41,028 0.00 51,069 0.00
Achang Sino-Tibetan 12032 31,490 0.00 27,718 0.00 33,936 0.00 39,555 0.00
Pumi Sino-Tibetan 14298 18,860 0.00 29,721 0.00 33,600 0.00 42,861 0.00
Ewenki Tungusic 4957 9681 19,440 0.00 26,379 0.00 30,505 0.00 30,875 0.00
Nu Sino-Tibetan 15047 25,980 0.00 27,190 0.00 28,759 0.00 37,523 0.00
vjetnamoj Mon-Khmer 12,140 0.00 18,749 0.00 22,517 0.00 28,199 0.00
Jino Sino-Tibetan 11,260 0.00 18,022 0.00 20,899 0.00 23,143 0.00
De'ang Mon-Khmer 15,461 0.00 17,935 0.00 20,556 0.00
Bonan Mongolic 4957 5125 6,620 0.00 11,683 0.00 16,505 0.00 20,074 0.00
rusoj Indo-European 22656 1326 2,830 0.00 13,500 0.00 15,609 0.00 15,393 0.00
Yugur Turkic 3861 5717 7,670 0.00 12,293 0.00 13,719 0.00 14,378 0.00
Uzbek Turkic 13626 7717 13,810 0.00 14,763 0.00 13,370 0.00 10,569 0.00
Monba Sino-Tibetan 3809 1,040 0.00 7,498 0.00 8,923 0.00 10,561 0.00
Oroqen Tungusic 2262 2709 2,280 0.00 7,004 0.00 8,196 0.00 8,659 0.00
Derung Sino-Tibetan 4,250 0.00 5,825 0.00 7,426 0.00 6,930 0.00
tataroj Turkic 6929 2294 7,510 0.00 5,064 0.00 4,890 0.00 3,556 0.00
Hezhen Tungusic 718 670 0.00 4,254 0.00 4,640 0.00 5,354 0.00
Lhoba Sino-Tibetan 1,030 0.00 2,322 0.00 2,965 0.00 3,682 0.00
aliaj etnoj 3,370,880 0.33 3,498 0.00 734,379 0.06 640,101 0.05
nekonate 4,720 0.00 752,347 0.07
enmigrantoj 941 0.00 1,448 0.00
sume 582,603,417 694,581,759 1,008,175,288 1,133,682,501 1,242,612,226 1,332,810,869 1,411,780,000

Notoj[redakti | redakti fonton]

  1. Statistics about the Population Growth in China, 2001–2011, World Bank, Julio 2012. Alirita la 10an de Aprilo 2013.
  2. Tough road ahead for China census. Straitstimes.com. Arkivita el la originalo je 2010-11-26. Alirita 14a de Oktobro 2013. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2010-11-26. Alirita 2016-01-21.
  3. 3,0 3,1 Banister, Judith. A Brief History of China’s Population, The Population of Modern China, p. 51–57. ISBN 978-0-306-44138-7.
  4. Citaĵa eraro Malvalida etikedo <ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomataj autogenerated2; $2
  5. 2-1 全国各民族分年龄、性别的人口 (XLS). Alirita 31-a de augusto 2017.
  6. Main Data of the Seventh National Population Census. Alirita 25-a de julio 2021.
  7. China Statistical Yearbook 2021.