Gustaf Dalén

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Gustaf Dalén
Nobel-premiito
Persona informo
Nils Gustaf Dalén
Naskiĝo 30-an de novembro 1869 (1869-11-30)
Morto 9-an de decembro 1937 (1937-12-09) (68-jaraĝa)
en Lidingö församling
Tombo Lidingö kyrkogård vd
Lingvoj svedaangla vd
Loĝloko Svedio vd
Ŝtataneco Svedio vd
Alma mater Teknologia Universitato de Ĉalmers vd
Subskribo Gustaf Dalén
Familio
Patro Anders Johansson vd
Gefratoj Albin Dalén vd
Edz(in)o Elma Persson vd
Profesio
Okupo fizikistoinĝenieroinventisto • entreprenisto • komerca estro • kemiisto • industriisto vd
Laborkampo fizikofizika kemioGasreduktiloetino • history of discoveries and inventions vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Nils Gustaf DALÉN (30-an de novembro 1869, Stenstorp, Svedio9-an de decembro 1937, Stokholmo) estis Nobel-premiito pri fiziko en 1912. Li ricevis la distingon pro aŭtomata solventilo (sunventilo), kiu reguligis per sunlumo la lumfonton funkciantan per gas-flamo: la ventilo fermas la flamon ĉe sunleviĝo (aŭrore) kaj ĉe krepusko aŭ en mallumeto malfermas tion. La inventaĵo baldaŭ disvastiĝis: oni uzis ĝin en aŭtomate funkciantaj lumturoj kaj buoj (naĝobareloj).

Dalén iĝis ĉefinĝeniero en gasfabriko, produktanta acetilenan gason. Li iĝis en 1909 afergvidanto kaj malkovris la materialon “agamassan”, kiu absorbas la acetilenon. Post tio, oni povis verŝi grandvolumenon el gaso en ŝtalbotelojn, sen eksploda danĝero.

Dalén blindiĝis dum eksperimento en 1913-ban, sed ĝismorte daŭrigis la esplorojn.