Hall in Tirol
| Hall in Tirol | ||
| latine: Salina in Aeni Valle | ||
| urbo | ||
 | ||
|
||
| Oficiala nomo: Hall in Tirol | ||
| Ŝtato |  Aŭstrio
| |
|---|---|---|
| Federacia lando | Tirolo | |
| Montaro | Alpoj | |
| Rivero | Eno | |
| Supermara alteco | 574 m s. m. | |
| Koordinatoj | 47° 11′ 00″ N 11° 30′ 00″ O / 47.18333 °N, 11.50000 °O (mapo) | |
| Areo | 5,54 km² (554 ha) | |
| Loĝantaro | 12 695 (01.01.2011) | |
| Denseco | 2 291,52 loĝ./km² | |
| Horzono | MET (UTC+1) | |
| - somera tempo | MET (UTC+2) | |
| Poŝtkodo | 6060 | |
  Situo de Hall enkadre de Aŭstrio
| ||
 Vikimedia Komunejo: Hall in Tirol
| ||
| Retpaĝo: http://www.hall-in-tirol.at/ | ||
Hall in Tirol aŭ Hall en Tirolo estas urbo kaj komunumo en Tirolo, en Aŭstrio. En 2011, tie loĝis 12.695 homoj.[1]
Geografio[redakti | redakti fonton]
Hall situas proksimume 8 km oriente de Innsbruck en la Eno-valo.
Historio[redakti | redakti fonton]
Hall estis unuafoje menciita en 1232. Ek de la 13-a jarcento la salminejo en la Hall-valo (latera valo de la rivero Eno) estis la plej grava ekonomia faktoro de la urbo kaj de ĝia ĉirkaŭaĵo. La graveco de la salo ankaŭ estas elmontrita en la blazono, kiu montras du leonojn tenantaj barelon da salo. La salo estis eksportita ankaŭ al Svislando kaj suda Germanio.
En 1303 Hall iĝis urbo. La rajtoj kiuj venis kun tio, same kiel la komerco asociita kun la komercado laŭlonge la riveroj Eno kaj Danubo, igis la urbon gvidan merkaton kaj komerclokon en la nordaj partoj de Tirolo. En 1447 granda brulego detruis la plejparton de la supra urbo.
En 1477 la duko Sigismondo de Aŭstrio translokis la monfarejon de Merano al Hall, ĉar la urbo estis pli proksima al la argenta minejo de Schwaz. En Hall estis presita la unua arĝenta monero Talero. Ankaŭ en la 16-a jarcento la monfarejo estis tre novigema kaj enkondukis la unuan rulpremilon. Rekonstruaĵo de tiu maŝino troviĝas en kastelo Hasegg.
En la 15-a kaj 16-a jarcento, Hall estis unu el la plej gravaj urboj en la impero de Habsburgoj. Tiu periodo ankaŭ vidis la konstruadon de multaj el la preĝejoj kaj monaĥejoj, kiuj ĝis hodiaŭ karakterizas la aspekton de la urbo. Nuntempe Hall havas la plej grandan sendifektan malnovan urbon en la okcidenta parto de Aŭstrio.
Dum la Habsburga monarkio armea garnizono estis establita en Hall. Tio, kaj la granda vartrajnostacio, kaŭzis fortan bombadon dum 2-a Mondmilito, kiu detruis la fervojan stacidomon, sed feliĉe lasis la malnovan urbon preskaŭ nevundita.
En la jaro 1830 en eksa monaĥejo estis establita regiona frenezulejo (K.K. Provinzial-Irrenanstalt) kiu poste iĝis psikiatria hospitalo kaj en 2011 estis kunigita al la ĝenerala malsanulejo.
De 1938 ĝis 1974 la urbo estis nomita Solbad Hall. Tamen, la vorto Solbad estis forigita de la urbonomo kelkajn jarojn poste, kiam la salminejo estis fermita en 1967.
Gemelurboj[redakti | redakti fonton]
Iserlohn, (Germanio), ek de 1967
Winterthur, (Svislando), ek de 1948
Sommacampagna, situanta 12 km de Verona (Italio)
Homoj rilataj al Hall[redakti | redakti fonton]
- Ernst Kalinka, filologo kaj arĥeologo
- Franz Posch, muzikisto kaj moderigisto
- Friedrich Stolz, filologo
- Manfred Kienpointner, lingvisto
- Walter Posch, orientalisto