Malfermita fonto

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ne konfuzu ĉi tiun artikolon kun malfermita atingo.

Malfermita fonto (angle: Open Source), ne limiĝas al programaro sed ankaŭ inkluzivas produktoj kiuj permesas uzi la fontan kodon[1], desegnajn dokumentojn[2] aŭ enhavon de la produkto. Ĝi plej ofte referencas al la malfermitfonta modelo, en kiu malfermitkoda programaro aŭ aliaj produktoj estas liberigitaj sub permesilo de Krea Komunaĵo kiel parto de la movado pri malfermitkoda programedo. Uzo de la termino trovis sian originon en programaro, sed vastiĝis preter la programaran sektoron por kovri alian malfermitan enhavon kaj formojn de malfermita kunlaboro.

La malferma fonta modelo por programara evoluigo inspiris homojn uzi la terminon por referenci al aliaj formoj de malfermita kunlaboro, kiel Interretaj forumoj 16, retpoŝtaj listoj[3] kaj retaj komunumoj[4]. Riehle kaj aliaj difinas malfermitan kunlaboron kiel kunlaboron bazitan sur tri principoj; egalrajteco, meritokratio kaj mem-organizado[5] (procezoj adaptiĝi al homoj prefere ol homoj adaptiĝu al antaŭdifinitaj procezoj).

Malfermita kunlaboro estas ankaŭ konsiderata esti la funkciada principo de diversaj entreprenoj, inkluzive de Bitmono, TED (prelegoj) kaj Vikipedio[6] kaj multajn modelojn de malfermita enhavo kiel Krea Komunaĵo[4][3]. Ĝi ankaŭ klarigas kelkajn modelojn de amaskunlaboro, grupkonsumado kaj malfermita novigo[7].

Levine kaj Prietula difinas malferman kunlaboron kiel "ajna sistemo de novaĵo aŭ produktado kiu fidas sur celo-oriented sed tamen loosely kunordigita partoprenantojn kiu interrilatas krei produkton (aŭ servon) de ekonomia valoro, kiu ili faras haveblan al kontribuantoj kaj noncontributors egale."[7] Ĉi tiu difino kaptas multoblajn okazojn, ĉiuj aliĝita de similaj principoj. Ekzemple, ĉiuj de la elementaj — bonoj de ekonomia valoro, malferma aliro kontribui kaj konsumi, interrilatado kaj interŝanĝo, decidema sed tamen loosely kunordigita laboron — estas donaco en malferma fonta softvara projekto, en Vikipedio aŭ en uzanta forumo aŭ komunumo. Ili ankaŭ povas esti donaco en komerca retejo kiu estas bazita sur uzanto-produktita enhavon. En ĉiuj de ĉi tiuj okazoj de malferma kunlaboro, iu ajn povas kontribui kaj iu ajn povas libere partake en la fruktoj de interŝanĝado, kiu estas produktita de interrilatanta partoprenantojn kiu estas loosely kunordigita.

Ne konfuzu kun OpenStreetMap (OSM), kunlabora projekto por krei libere kreitan mapon de la mondo.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. "The Open Source Definition". Open Source Org, la 7-an de julio 2006, arĥivita de la originalo, la 11-an de junio 2007.
  2. "What is Open Source Software". Diffingo Solutions Inc, Arĥivita de la orginalo, la 28-an de oktobro 2008. "Iu ajn povas disdoni, modifi aŭ eĉ krei derivaĵojn bazitajn sur la fontkodo".
  3. 3,0 3,1 Jarvenpaa, S. L., & Majchrzak, Ann (2008). Knowledge Collaboration Among Professionals Protecting National Security: Role of Transactive Memories in Ego-Centered Knowledge Networks. Organization Science, 19(2), 260-276 doi:10.1287/orsc.1070.0315
  4. 4,0 4,1 Faraj, S., Jarvenpaa, S. L., & Majchrzak, Ann (2011). Knowledge Collaboration in Online Communities. Organization Science, 22(5), 1224-1239, doi:10.1287/orsc.1100.0614
  5. Dirk Riehle, "Definition of Open Collaboration", The Joint International Symposium on Open Collaboration, arĥivita de la originalo la 12-an de marto 2013.
  6. (en) "Open collaboration leading to novel organizations - KurzweilAI".
  7. 7,0 7,1 (en) Levine, Sheen S.; Michael J. Prietula (30 December 2013). "Open Collaboration for Innovation: Principles and Performance". Organization Science. 25 (5): 1414–1433. arXiv:1406.7541. doi:10.1287/orsc.2013.0872. ISSN 1047-7039.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Malfermita kodo

Malfermita programaro