Metroo de Parizo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Metroo de Parizo
metroo
Ĝeneralaj informoj
Loko Parizo, Francio
Transportsistema speco Metroo
Komenco de trafiko 19-a de julio 1900
Teknikaj informoj
Longeco de sistemo 228,1 km
Nombro de linioj 16 estantaj:
M01 M02 M03 M03bis M04 M05 M06 M07 M07bis M08 M09 M10 M11 M12 M13 M14
4 estontaj: M15 M16 M17 M18
Nombro de stacioj 308
Aliaj informoj
Pasaĝeroj tage 5,26 milionoj (2013)
Traklarĝo 1 435 mm
Posedanto RATP / IDF Mobilités
Transportisto RATP
vdr

La Metroo de Parizo (france Métro de Paris) estas trajna reto plejparte subtera por transporti vojaĝantojn en la urbo Parizo kaj la plej proksima parto de ties antaŭurbo. La unua linio (Porte Maillot - Porte de Vincennes) estis malfermita la 19-an de julio 1900, inagaŭrita dum la Universala Ekspozicio de Parizo. La reto konsistas el 16 linioj, kies tuta longeco ampleksas 228,1 kilometrojn, kaj 308 stacioj[1]. La RER de Francilio (Reto Ekspresa Regiona de Francilio) havas 5 liniojn, de A ĝis E.

En 2013, estis transportitaj 5,26 milionoj da vojaĝantoj potage.

La "Metroo de Parizo" havas norman ŝpuron de 1 435 mm kaj utilan larĝon de 2 400 mm, dum tiuj de "RER" havas utilan larĝon de 3 150 mm.

La vagonaroj de "Metroo de Parizo" veturas sur la dekstra trafikflanko, dum tiuj de "RER" veturas sur la maldekstra trafikflanko same kiel tiuj de SNCF (krom Alzaco-Mozelo).


Mapo[redakti | redakti fonton]

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Kronologiaj mapoj de la Metroo de Parizo.
Mapo de linioj de Metroo de Parizo kaj de RER de Francilio (2013)
Mapo de linioj de Metroo de Parizo kaj de RER de Francilio (2013)


Metrostacioj[redakti | redakti fonton]

En 2021,

  • 34 503 097 vojaĝantoj eniris la stacion kun plej granda trafiko: Gare du Nord
  • 124 941 vojaĝantoj eniris la stacion kun plej malgranda trafiko: Église d'Auteuil

En 2020 estis malfermitaj du novaj stacioj,

En 2021 estis malfermita unu nova stacio,

En 2022 estis malfermitaj kvar novaj stacioj,

Metrolinioj[redakti | redakti fonton]

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Listo de metrolinioj de Parizo.
Linio Nomo Malfermo Longeco
(km)
Nombro
da stacioj
M01 La Défense Château de Vincennes 1900 16,6 25
M02 Porte Dauphine Nation 1900 12,3 25
M03 Pont de Levallois - Bécon Gallieni 1904 11,7 25
M03bis Gambetta Porte des Lilas 1921 1,3 4
M04 Porte de Clignancourt Bagneux - Lucie Aubrac 1908 14,0 29
M05 Bobigny - Pablo Picasso Place d'Italie 1906 14,6 22
M06 Charles de Gaulle - Étoile Nation 1907 13,7 28
M07 La Courneuve - 8 Mai 1945 Villejuif - Louis Aragon
/ Mairie d'Ivry
1910 22,5 38
M07bis Louis Blanc Pré-Saint-Gervais 1911 3,1 8
M08 Balard Pointe du Lac 1913 23,4 38
M09 Pont de Sèvres Mairie de Montreuil 1922 19,6 37
M10 Boulogne - Pont de Saint-Cloud Gare d'Austerlitz 1913 11,7 23
M11 Châtelet Mairie des Lilas 1935 6,3 13
M12 Mairie d'Aubervilliers Mairie d'Issy 1910 18,4 31
M13 Les Courtilles
/ Saint-Denis - Université
Châtillon - Montrouge 1911 24,3 32
M14 Mairie de Saint-Ouen Olympiades 1998 14,4 13

Trafiko[redakti | redakti fonton]

Jara trafiko en milionoj da vojaĝantoj[2]:

Plenŝtopita kajo en Saint-Mandé sur linio 1
Rango Linio Jara trafiko
(milionoj)
Jaro
1 M01 Linio 1 112 2021
2 M04 Linio 4 106 2021
3 M09 Linio 9 94 2021
4 M07M07bis Linioj 7 kaj 7bis 87 2021
5 M13 Linio 13 83 2021
6 M06 Linio 6 79 2021
7 M05 Linio 5 78 2021
8 M08 Linio 8 68 2021
9 M02 Linio 2 67 2021
10 M03M03bis Linioj 3 kaj 3bis 66 2021
11 M12 Linio 12 61 2021
12 M14 Linio 14 54 2021
13 M11 Linio 11 31 2021
14 M10 Linio 10 29 2021


Veturanta materialo[redakti | redakti fonton]

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Veturanta materialo de la metroo de Parizo.

Kulturo[redakti | redakti fonton]

Metroo kaj kanzonoj[redakti | redakti fonton]

Multnombraj kanzonoj temas pri metroo, kiel ekzemple Le Poinçonneur des Lilas de Serge Gainsbourg, Le métro de Léo Ferré, Métro de Yves Montand, Y'a D'la Joie de Charles Trenet, aŭ Le Métro de Paris de Édith Piaf sen forgesi Bercy Madeleine de Pierre Perret, The Metro de Berlin aŭ Métro de la muzikgrupo Java. Krome, la muzikvideo Un autre monde (1986) de la franca rokgrupo « Téléphone » estis filmita en vagonaro de la linio 6 de la metroo.

Dum julio kaj aŭgusto de 2009, la tekstoj de la artistoj kiuj ludis dum la muzikfestivalo Rock en Seine de la 28-a ĝis la 30-a de aŭgusto de 2009 en la parko de Saint-Cloud estis afiŝitaj en la vagonaroj de la metroo kaj RER.

Metroo kaj filmoj[redakti | redakti fonton]

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. La nombro de 308 stacioj ne inkluzivas la fikcian stacion Funiculaire de Montmartre. Tiu ĉi fakte estas konsiderata kiel metrostacio (kaj du haltejoj) fare de RATP kaj statistike ligita kun linio 2, kio klarigas kial RATP anoncis 305 staciojn kaj ne 304 en 2020.
  2. Trafic annuel et journalier (XLS). Observatoire de la mobilité en Île-de-France (Omnil) (2021). Arkivita el la originalo je 2022-10-04. Alirita 2022-10-09.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]


Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo.