Plumbovenenado
Plumbovenenado aŭ Plumbotoksiĝo (ankaŭ konata kiel plumbtoksiĝo, colica Pictonum, saturnismo, plumbtoksiĝo, Devon-koliko, aŭ la koliko de pentristo) estas malsan-kondiĉo kaŭzita per pliigitaj niveloj de la pezmetalo plumbo en la korpo. Plumbo influas gamon da korpprocezoj kaj estas toksa al multaj organoj kaj histoj kiaj la koro, ostoj, intestoj, renoj, kaj genera kaj nerva sistemoj. Ĝi influas la evoluon de la nerva sistemo kaj estas tial precipe toksa al geinfanoj, kaŭzante potenciale permanentan lerno- kaj konduto-malordojn. Simptomoj inkludas abdomenan doloron, konfuzon, kapdoloron, anemion, iritiĝemon, kaj en severaj kazoj forkaptojn, komaton, kaj morton.
Itineroj de ekspono al plumbo inkludas plouajn aeron, akvon, grundon, manĝaĵon, kaj konsumvarojn. Laborekspono estas ofta kialo de plumbtoksiĝo en plenkreskuloj. Unu el la plej grandaj minacoj al infanoj estas plumbofarbo kiu ekzistas en multaj hejmoj, ĉefe ĉe plej malnovaj; tiel infanoj en plej malnovaj loĝejoj kie estas malkosta farbo estas ĉe pli granda risko. Preventado de plumboekspono povas intervali de individuaj klopodoj (ekz. forigante plumb-enhavantajn erojn kiel ekzemple tubado for de la hejmo) al tutlandaj politikoj (ekz. leĝoj kiuj malpermesas plumbon en produktoj aŭ reduktas allaseblajn nivelojn en akvo aŭ grundo).
Homoj minis kaj uzis tiun pezmetalon dum miloj da jaroj, venenante sin en la procezo. Kvankam plumbtoksiĝo estas unu el la plej malnovaj konataj laboroj kaj mediaj danĝeroj, la moderna kompreno de la malgranda kvanto de plumbo necesa kaŭzi damaĝon ne okazis ĝis la lasta duono de la 20-a jarcento. Neniu sekura sojlo por plumbekspono estis malkovrita - tio estas, ekzistas neniu konata kvanto de plumbo kiu estas tro malgranda por kaŭzi la korpdamaĝon.
