Ĝibraltara Markolo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ĝibraltara Markolo
Satelita foto (maldekstre: Hispanio, dekstre: Maroko)
Satelita foto (maldekstre: Hispanio, dekstre: Maroko)
markolo
Ligas akvejon Mediteraneo
kun akvejo Atlantika oceano
Disigas landoparton
de landoparto
Datoj

Geografia situo

35° 58′ N, 5° 29′ U (mapo)35.971666666667-5.4858333333333Koordinatoj: 35° 58′ N, 5° 29′ U (mapo)
Ĝibraltara Markolo (Kadizo)
Ĝibraltara Markolo (Kadizo)
DEC
Ĝibraltara Markolo
Ĝibraltara Markolo

Map

Longo 60 km
Plej malgranda larĝo 14 km
Marbordaj lokoj Tarifa, Ĝibraltaro, Ceuta
vdr

La Ĝibraltara Markolo ligas Atlantikan Oceanon (okcidente) de Mediteraneo (oriente). Sur ĝia norda bordo estas Hispanio kaj Ĝibraltaro, sur la suda Maroko kaj Ceŭto. En la antikveco oni nomis tiun markolon la Heraklaj Kolonoj.

Ĝi profundas 300-900m kaj ĉe la plej mallarĝa punkto larĝas 13 km. Simile al la Sicilia Markolo, en la Ĝibraltara Markolo la profundaj marfluoj fluas de oriento al okcidento, dum proksime de la akvosurfaco ilia direkto estas kontraŭa, tio estas, de okcidento al oriento.

Dum jaroj hispana kaj maroka registaroj studadis la fareblecon bori tunelon aŭ konstrui ponton trans la markolon, simile al la Manika Tunelo inter Francio kaj Britio. Vidu UN-dokumenton E/2001/19 Project for a Europe-Africa permanent link through the Strait of Gibraltar (Projekto por daŭra Eŭrop-Afrika ligo tra la Markolo de Ĝibraltaro.) (anglalingve laŭ franclingva originalo)

La markolo en la plej mallarĝa zono ampleksas apenaŭ dek-kelk kilometrojn. Tial, ĝi estis transpasita de Homo antecessor en antaŭhistorio, kaj maŭroj en 711. Nuntempe, ĝi limas inter riĉaj Hispanio kaj Eŭropa Unio kaj malriĉaj Maroko kaj Afriko. La kruta malsamo pri riĉeco stimulas migradon kaj laŭleĝan kaj kontraŭleĝan de afrikanoj norden. Troŝarĝitaj boatoj (hispanlingve, patera) de kontrabandistoj pri homoj kaj drogo klopodas sukcesi kontraŭ elektronika gvatego de hispana polico. Tamen, ofte la boatoj fordrivas aŭ malflosas kaj aperas kadavroj de afrikanoj sur plaĝoj. Simila kaŝmigrado okazas el atlantika Maroko al Fuerteventura kaj de Meksiko al Usono tra Rio Grande del Norte.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]