Teatra arto

Prezento de la baleta Cigna Lago

Prezentartoj estas speco de arta kaj kreiva agado, en kiu verkoj de tiel nomata "primara" kreemo estas materialigitaj en la formo de certa sistemo de signoj kaj ofte estas destinitaj por traduko en unu aŭ alian specifan materialon.

Tradicie, la prezentartoj distingiĝas de la aliaj bazaj ĝenroj de arto: literaturo, muziko kaj la bildartoj, kun apartaj interkovroj kun la lastaj du. Aldone al la kernaj disciplinoj de teatro, kabaredo kaj danco, filmo kaj aliaj formoj de amaskomunikila arto , same kiel spektakla arto, estas foje ankaŭ konsiderataj prezentartoj. Alternative, ili estas klasifikitaj kiel belartoj aŭ rigardataj kiel sendependaj artformoj.

Prezentartoj inkluzivas kreivajn agadojn de prezentantaj artistoj, ankaŭ estas nomataj prezentistoj : aktoroj kaj reĝisoroj, kiuj enkorpigas la verkojn de verkistoj kaj dramistoj sur scenejo, varieteo, cirka areno, radio, kino, televido ; deklamantoj, kiuj tradukas literaturajn verkojn en vivan paroladon ; muzikistoj, kantistoj, instrumentistoj, dirigentoj, kiuj reproduktas la verkojn de komponistoj; dancistoj, kiuj plenumas la ideojn de koreografoj, komponistoj, libretistoj.

Ne ekzistas prezentartoj en belartoj, en arkitekturo, en aplikataj artoj (krom se artistoj de speciala tipo estas implikitaj, kaj laboristoj aŭ maŝinoj estas uzataj por traduki la ideon en materialon), aŭ en literatura kreivo, kiu, malgraŭ la kreado de finitaj verkoj, kiujn legantoj povas prezenti, tamen estas destinita por rekta percepto fare de la leganto.

Prezentartoj estas konsiderataj esence artaj kaj kreivaj agadoj, ĉar ili baziĝas ne sur simpla mekanika traduko de la prezentita verko en alian formon, sed sur ĝia transformo, kiu inkluzivas tiajn kreivajn elementojn kiel ampleksado de la spirita enhavo de la verko, ĝia interpreto fare de la prezentanto laŭ sia propra mondkoncepto kaj estetika pozicio.

Ofte pro tio, verkoj de poetoj, dramistoj, scenaristoj, komponistoj, koreografoj akiras diversajn prezentajn interpretojn, ĉiu el kiuj reprezentas unuigon de la memesprimoj de la aŭtoro kaj la aktoro. Iafoje eĉ la prezentado de la sama rolo fare de aktoro aŭ la sama etudo fare de pianisto fariĝas unika, ĉar la stabila enhavo formita dum provludoj estas transdonita tra la varia kaj improviza naskiĝo de la prezentado mem.

Pro la pasema naturo de la prezentartoj (se ili ne estas dokumentataj sur filmo aŭ video, do antaŭ la ekesto de tiuj teknologioj en la 20-a jarcento), ili ankaŭ nomiĝas efemeraj artoj de la antikva greka ἐφήμερος ephēmeros 'daŭranta nur unu tagon', 'pasema' .

La prezentaj artoj ofte celi esprimi emociojn aŭ sentojn.

Vidu ankaŭ

• Distro
• Memkontraŭaj militaj artoj
• persa teatro
• Teatro de Japanio
• Okcidenta kulturo

Eksteraj ligiloj

•  Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion Teatra arto – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)