Saltu al enhavo

Theo van Doesburg

El Vikipedio, la libera enciklopedio


Theo van Doesburg
Persona informo
Theo van Doesburg
Naskiĝo 30-an de aŭgusto 1883 (1883-08-30)
en Utreĥto
Morto 7-an de marto 1931 (1931-03-07) (47-jaraĝa)
en Davos
Mortis pro Naturaj kialoj Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Korinfarkto Redakti la valoron en Wikidata vd
Lingvoj nederlanda vd
Ŝtataneco Reĝlando de Nederlando Redakti la valoron en Wikidata vd
Subskribo Theo van Doesburg
Memorigilo Theo van Doesburg
Familio
Edz(in)o Nelly van Doesburg (en) Traduki (1928–1931)
Lena Milius (en) Traduki (1917–1923)
Agnita Feis (en) Traduki (1910–1917) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Alia nomo Theo van Doesburg vd
Okupo poeto
fotisto
artoteoriisto
dezajnisto
grafikisto
arkitekto
verkisto
pentristo
furniture designer (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Pentrado, product design (en) Traduki kaj vitralado Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en DavosMeudonAuvers-sur-Oise • Antrain • HagoDonostioStrasburgoBelle-Île-en-MerClamartParizoRügenVajmaroGroesbeekZoeterwoudeLeidenUtreĥtoHeemskerkApeldoornAmersforto • Amsterdamo vd
Aktiva dum 1899–1931 vd
Verkado
Verkoj Rhythm of a Russian dance ❦
Counter-composition XX ❦
Counter-Composition VIII ❦
Contra-Composition VII vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Theo van DOESBURG (naskiĝnome Christian Emil Marie Küpper; n. 30-an de aŭgusto 1883 en Utrecht; m. 7-an de marto 1931 en Davos, Svislando) estis nederlanda pentristo, verkisto, arkitekto, skulptisto, tipografo kaj artteoriulo [1][2].

Van Doesburg kreis geometrie konstruitajn pentraĵojn kaj estis tiel unu el la kunfondintoj de abstrakta pentrarto. Li estis kunfondinto de la unuiĝo de artistoj De Stijl en 1917. Poste li aliĝis la dadaismo por mallonga tempo. En 1924 li enkondukis la terminon Konkreta arto [3].

Kune kun Piet Mondriaan, li organizis la abstraktan artan movadon De Stijl, kies programon kaj ĉefajn ideojn li esprimis en la samnoma artrevuo kiun li publikigis. La bazo de la opinioj de van Doesburg estis provo redukti la objektivan harmonion de artverko en ĉiuj ĝiaj formoj al certaj geometriaj elementoj. Van Doesburg vaste reklamis tiun teorion dum siaj vojaĝoj tra Germanio, Aŭstrio kaj Ĉeĥoslovakio en 1917. Tiuj novaj principoj baldaŭ havis signifan influon sur la evoluo de arkitekturo, literaturo, grafiko kaj muziko [4].

Van Doesburg estis arkitekto de profesio, sed li studis pentradon memstare. Van Doesburg komparis la rektangulan strukturon de la pentraĵoj de Mondrian al diagonala, nomante ĝin "kontraŭ-kunmetaĵo." Por defendi sian artan pozicion, kiu ne koincidis kun la stilo de Mondrian, la artisto prezentis siajn ideojn en la revuo "Art Concrete" eldonita de li en 1930, kiu estis eldonita nur unufoje.

Dum lia mallonga enamiĝo la Dadaismo, van Doesburg publikigis la Dadaista revuon Mekano en 1922. De 1926 ĝis 1928, van Doesburg laboris kun Hans Arp kaj Sophie Tauber-Arp pri la restrukturado kaj ornamado de la Aubette noktorestoracio en Strasburgo. Theo van Doesburg, kun sia "Stilo-" movado, havis signifan influon sur la pli posta konkreta arto.

Theo van Doesburg, Composition in Grey, 1919, petrolo sur kanvaso. La Solomon R. Guggenheim Foundation Collection Peggy Guggenheim, Venecio, 1976
Knabino kun Ranunculus, petrolo sur kanvaso, 1914, Centra Muzeo, Utrecht

La verkado de Van Doesburg havis signifan efikon, inkluzive de tio traktante temojn de intersekcado de arto, dezajno, kaj arkitekturo. Ekzemple lia fama verko "La Konstruo de Tempo kaj Spaco" (1923) estis, laŭ li, grava fonto de inspiro por la fama arkitekto Harry Seidler. En 1992, li aĉetis la verkaĵo, kaj en 2010 ĝi estis donacita al la Nacia Galerio de Aŭstralio en Kanbero.

Pro la radikala metodo de abstraktado de Van Doesburg, multaj el liaj pentraĵoj estas identigitaj nur per seria numero.

  • Faassen, Sjoerd. (2022) Ik sta helemaal alleen. Theo van Doesburg 1883-1931. Amsterdam: De Bezige Bij. ISBN 9789403134314.


Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. De Stijl. Tate Glossary. The Tate. Alirita 31 July 2006 .
  2. Curl, James Stevens. (2006) A Dictionary of Architecture and Landscape Architecture. Oxford University Press. ISBN 0-19-860678-8.
  3. Baljeu, Joost. (1974) Theo Van Doesburg. Studio Vista.
  4. De Stijl. Guggenheim Museum. Arkivita el la originalo je 21 August 2008. Alirita 4 February 2011 .

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]