Tupac Shakur

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Tupac Amaru SHAKUR, ankaŭ konata sub la artista nomo 2Pac [tupak], Makaveli aŭ simple Pac (n. 16-an de junio 1971 en Brooklyn, Novjorko, Novjorkio kiel Lesane Parish Crooks; m. 13-an de septembro 1996 en Las Vegas, Nevada) estis unu el la plej sukcesaj usonaj rapmuzikistoj. Liaj sonportantoj (KD, kasedo) estis venditaj dismonde en pli ol 120 milionoj da ekzempleroj. Li publikigis la unuan duoblan albumon en historio de la hiphopo.

Biografio

Tupac Shakur kreskis kiel filo de Afeni Shakur en malfacilaj cirkonstancoj. Lian korpan patron li neniam rekonis, lia duonpatro Dr. Mutulu Shakur – frato de Assata Shakur kaj patro de duonfratino de Tupac – estis enprizonigita je 60 jaroj pro bank-prirabo. Shakur plenumis plimulton de sia junaĝo kun la patrino kaj kun la duonfratino, en cixam ŝnĝiĝantaj loĝejoj, en Novjorko. Liaj gepatroj estis fiduloj de la movado de nigra pantero, al kiu estis dankebla la nomo Tupac Amaru.

La familio translokiĝis en 1986 al Baltimore, Maryland, kie vizitis Shakur la lernejon Baltimore School for the Arts. Li vizitis kursojn pri literaturo kaj baleto, legis multe kaj ludis en teatro. Li samtempe komencis repi. La familio translokiĝis en 1988 al Kalifornio, kio kaŭzis rompon ĉe Shakur kaj tie li konatiĝis kun la drogkomercado, sed ankaŭ kun aliaj muzikistoj de repgrupo Digital Underground. Lia prezento de „Same Song“ en Digital-Underground, alportis atenton je li kaj li tiel ricevas la unuan soloalbuman eblecon ĉe entrepeno Interscope Records. Lia unua albumo aperis en 1991 (2Pacalypse Now), du jarojn poste sekvis ĝin la albumo Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. Krom la muziko, li rolis en diversaj filmoj.

Shakur estis en 1994 pafita, kiam li renkontiĝis kun Christopher Wallace – pli bone konata „The Notorious B.I.G.“ – kaj Sean Combs kiel Puff Daddy en la studio de Time Square's Quad Recording, Novjorko. Lin trafis 5 kugloj, el kiu unu eĉ la kapon. Li travivis kaj kupigis Combs kaj Wallace pro la atenco.

Oni juĝis lin en 1995 – pro seksa atenco – je 4,5-jara prizono, sed li plenumis nur 11,5 monatojn, ĉar ĉefo de la abumfirmao Death Row Records, Suge Knight, demetis la kaŭcion de 1,4 milionoj da usonaj dolaroj. Shakur berkis en la prizono la scenlibron Live 2 Tell, kiu priskribas elpaŝon de drogreĝo.

Tupac Shakur estis pripafita la 7-an de septembro 1996 en Las Vegas, post kiam li, Suge Knight kaj aliaj amikoj spektis boksadon en MGM Grand Hotel. Li mortis la 13-an de septembro je la vundiĝoj.

La pafado okazis ĉe ruĝa lampo, ĉe angulo East Flamingo Road/Koval Lane. La pafoj trafis la nigran BMW 750i de la repisto. Kvar kugloj trafis la pneŭojn, kvin la apudpordon kaj tri la antaŭan (glaco)vitron. La kugloj trafis Shakur en la bruston kaj disŝiris koro-pulman arterion, alia kuglo trafis la dekstran kokson, plia la maldektran manon. La kunveturanto Suge Knight suferis tirtrafon ĉe la kapo.

La kaŭzo, la persono de la murdisto estas ĝis hodiaŭ neklara.

Diskografio

Albumoj

  • 1991 - 2Pacalypse Now
  • 1993 - Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z.
  • 1994 - Thug Life: Thug Life Vol. 1
  • 1995 - Me Against The World
  • 1996 - All Eyez On Me (duobla KD)
  • 1996 - The Don Killuminati: The 7 Day Theory (kiel Makaveli)

Postmorte

  • 1997 - R U Still Down? (Remember Me) (duobla KD)
  • 1998 - Greatest Hits (duobla KD)
  • 1999 - Still I Rise
  • 2000 - The Rose That Grew From Concrete Vol. 1
  • 2001 - Until The End Of Time (duobla KD)
  • 2002 - Better Dayz (duobla KD)
  • 2003 - Resurrection Soundtrack
  • 2004 - 2Pac Live
  • 2004 - Loyal To The Game
  • 2005 - The Rose That Grew From Concrete Vol. 2
  • 2006 - Pac's Life

Kompliaĵoj, „Bootlegs” kaj kunkantoj

  • 1991 - Nothing But Trouble Soundtrack
  • 1993 - Poetic Justice Soundtrack
  • 1994 - Above The Rim Soundtrack
  • 1994 - MC Breed feat. 2Pac, Song „Gotta Get Mine“
  • 1994 - Album „Cocktails“, Song „We do this“ (kun Too Short, MC Breed kaj Father Dom)
  • 1994 - Bone Thugs-n-Harmony feat. 2Pac, Song „Thug Luv“
  • 1995 - Bad Boys Soundtrack
  • 1995 - Smooth & 2Pac, Song „P.Y.T. (Playa Young Thugs)“
  • 1995 - Spice 1 & 2Pac, Song „Jealous got me strapped“
  • 1996 - Sunset Park Soundtrack
  • 1996 - Supercop Soundtrack
  • 1997 - Gang Related Soundtrack
  • 1997 - Gridlock'd Soundtrack
  • 1997 - How to be a Player Soundtrack
  • 1998 - In His Own Words
  • 1998 - Black Spring Break Soundtrack
  • 1998 - Ringmaster Soundtrack
  • 2000 - The Lost Tapes
  • 2000 - The Here After (feat. Notorius B.I.G.)
  • 2000 - Scary Movie Soundtrack
  • 2001 - Album „Retaliation, Revenge and Get Back“, Song „Initiated“ (feat. Daz Dillinger, Kurupt The Kingpin und Outlawz)
  • 2002 - Hip Hop Story Tha Movie
  • 2003 - 8 Mile Soundtrack
  • 2003 - Nu-Mixx Klazzics (Death Row Records)
  • 2003 - Tupac: Resurrection
  • 2003 - The Prophet – The Best of the Works... (Death Row Records)
  • 2004 - 2Pac Live (Death Row Records)
  • 2004 - Official GTA: San Andreas Soundtrack
  • 2005 - Ready 2 Die
  • 2005 - Tupac: Live at The House of Blues (Live CD)
  • 2005 - How High OST
  • 2006 - A Decade Of Silence

Filmografio

  • 1987 - A Different World (televida serio)
  • 1991 - Dick und Doof (ludfilmo)
  • 1992 - Juice (ludfilmo)
  • 1993 - Poetic Justice (ludfilmo)
  • 1994 - Above The Rim (ludfilmo)
  • 1996 - Saturday Night Special (usona televido)
  • 1996 - Bullet – Auge um Auge (ludfilmo)
  • 1997 - Thug Immortal: The 2Pac Shakur Story (DVD)
  • 1997 - Gang Related (ludfilmo)
  • 1997 - Rhyme & Reason (DVD)
  • 1997 - Gridlock'd (ludfilmo)
  • 2002 - Before I Wake (DVD)
  • 2002 - Thug Angel: The Life Of An Outlaw (DVD)
  • 2003 - Tupac Vs. (DVD)
  • 2003 - Tupac: Resurrection (biografia DVD)
  • 2005 - Tupac: Live at the House of Blues (Live Konzert DVD)

Videografio

  • 1991 - Static
  • 1991 - Trapped (Version 1)
  • 1991 - Trapped (Version 2)
  • 1992 - Brenda's Got a Baby
  • 1992 - If My Homie Calls
  • 1993 - Holler If Ya Hear Me
  • 1993 - I Get Around
  • 1993 - Keep Ya Head Up
  • 1993 - Papa'z Song
  • 1994 - Pour Out a Little Liquor
  • 1994 - Cradle to the Grave
  • 1994 - How Long Will They Mourn Me?
  • 1994 - Shit Don't Stop
  • 1995 - Dear Mama
  • 1995 - So Many Tears
  • 1995 - Temptations
  • 1995 - California Love
  • 1995 - California Love (RMX)
  • 1996 - 2 of Amerikaz Most Wanted
  • 1996 - How Do U Want It
  • 1996 - How Do U Want It (Stage Version)
  • 1996 - How Do U Want It (xxx-Version)
  • 1996 - Hit 'Em Up
  • 1996 - I Ain't Mad at Cha
  • 1996 - All Bout You
  • 1996 - Made Figgaz
  • 1996 - Made Niggaz (Uncut)
  • 1996 - Made Niggaz (Unreleased 360 Degrees Camera Shot Only)
  • 1996 - Toss It Up
  • 1996 - Toss It Up (Unreleased Alternate Beach Version)
  • 1996 - To Live and Die in L.A.
  • 1997 - Hail Mary
  • 1997 - Hail Mary (with Outlawz appearence)
  • 1997 - Wanted Dead or Alive
  • 1997 - I Wonder If Heaven Got a Ghetto
  • 1998 - Do For Love
  • 1998 - Changes
  • 2000 - Unconditional Love
  • 2000 - Baby Don't Cry
  • 2001 - Until the End of Time
  • 2001 - Letter 2 My Unborn
  • 2002 - Thugz Mansion (acoustic)
  • 2003 - Runnin' (Dying to Live)
  • 2005 - Ghetto Gospel
  • 2006 - Pac’s Life feat. T.I & Ashanti

Eksteraj ligiloj