Umán
|
Ne konfuzu ĉi tiun artikolon kun Uman. |
| Umán | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| municipo de Meksiko | |||
|
| |||
| Blazono | |||
| Administrado | |||
| Statuso | Komunumo | ||
| Lando | Meksiko | ||
| Ŝtato | Yucatán | ||
| Poŝtkodo | 97390–97395 | ||
| Telefonkodo | 998 | ||
| Kodo laŭ INEGI | 31 101 | ||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||
| Politiko | |||
| Urbestro | William Manuel Quintal López | ||
| Demografio | |||
| Loĝantaro | 53 268 | ||
| Loĝdenso | 158 loĝ./km² | ||
| Geografio | |||
| Geografia situo | 20° 51′ N, 89° 46′ U (mapo)20.85-89.766666666667Koordinatoj: 20° 51′ N, 89° 46′ U (mapo) [+] | ||
| Alto | 11 m | ||
| Areo | 434,3 km² (43 430 ha) | ||
| Horzono | UTC -6 | ||
| |||
| |||
| |||
|
| |||
| Alia projekto | |||
 Vikimedia Komunejo Umán Municipality [+]
| |||
Umán estas unu el la 106 komunumoj de la meksika subŝtato Yucatán, kiu estas unu el la tri meksikaj subŝtatoj sur la duoninsulo Jukatano. La ĉefurbo de la komunumo estas la samnoma Umán. La komunumo estas parto de la regiono 6 "Influencia Metropolitana". Tiu regiono de Yucatán estas la regiono kun plej multaj loĝantoj. Ĝi limas norde al la Meksika Golfo, okcidente al la regiono 7 "Litoral Oriente kaj oriente al la regionoj 3,4 kaj 5. Sude ĝi limas al la regiono 8 "Sur Poniente". Norde ĝi limas al la komunumo Ucú kaj Mérida, oriente al la komunumo Mérida kaj Abalá, sude al la komunumo Abalá kaj Kopomá kaj okcidente al Kopomá, Chocholá, Samahil kaj Hunucmá. La kodnumero de la komunumo laŭ la INEGI, do laŭ la nacia geografia instituto estas 31101.
Geografio[redakti | redakti fonton]
La komunumo havis en 2005 (lasta popolnombrado de la INEGI) 53268 loĝantojn. El tiuj estis 26696 viroj kaj 26572 virinoj. La komunumo havas surfacon de 434,3 km². La meza alteco (de la ĉefurbo) estas 11 metroj super la marnivelo.
Klimato[redakti | redakti fonton]
En la komunumo jare falas averaĝe 65,7 mm/m2 de precipitaĵo. La averaĝa jara temperaturo estas 26,7 °C. Ĝenerale la klimato estas varma kaj duonhumeda. La pluva sezono ĝenerale komencas fine de majo kaj ĝi daŭras ĝis oktobro. Plej malvarmaj monatoj estas januaro kaj decembro kaj plej varmaj monatoj estas julio kaj aŭgusto.
Sociogeografio[redakti | redakti fonton]
En la jaro 2000 (laŭ INEGI) en la komunumo vivis 32367 personoj pli aĝaj ol 15 jaroj. El tiuj 28855 scipovis legi kaj skribi kaj 3492 personoj estis analfabetoj. Do 10,79% de la personoj pli aĝaj ol 15 en la komunumo estis analfabetoj.
En la jaro 2000 en la komunumo vivis 49145 personoj, pli aĝaj ol 5 jaroj. El tiuj 12862 personoj sciis paroli indiĝenan lingvon. Tio signifas ke 26,2% de la loĝantaro en la koncerna jaro sciis paroli indiĝenan lingvon. La ĉefa indiĝena lingvo en Yucatán estas la jukatana majaa lingvo, ankaŭ nomita Majatano.
Laŭ la kalkulo en la jaro 2000 inter la loĝantaro pli aĝa ol 5 la plimulto estis katolikoj (37.093 loĝantoj). Al aliaj religioj apartenis 6.526 homoj el la sama aĝgrupo.
Fontoj: Statistikoj de la INEGI: Conteo de Población y Vivienda 2005 k. a., (hispane: popol- kaj loĝejnombrado).
Politiko[redakti | redakti fonton]
La komunumo apartenas al la dua federacia balotdistrikto kaj al la sepa loka balotdistrikto. La nuna komunuma prezidanto estas William Manuel Quintal López.
Sekvas listo kronologia listo de la komunumaj prezidantoj ekde la jaro 1941:
- C. Juan Montero 1941-1943
- C. Castulo Montero S. 1943-1945
- C. Miguel E. Dogre F. 1945-1946
- C. Máximo Rodríguez R. 1950-1952
- C. Manuel González Ruiz 1953-1955
- C. Gustavo Montero Quintal 1956-1958
- C. Gonzalo Dzul Chan 1959-1961
- C. Maximiliano Martín 1962-1964
- C. Augusto Orozco Montalvo 1965-1967
- C. Luis Gonzalo López 1968-1970
- C. Rene González González 1971-1973
- C. Gerardo A. Duran Díaz 1974-1975
- C. Juan González Rosado 1976-1978
- C. Carlos Quintal Duran 1979-1981
- C. Juan Carrillo Paredes 1982-1984
- C. Wiliam Quintal Montero 1985-1987
- C. Carlos Castillo Solis 1988-1991
- C. Minerva Rodríguez Paredes 1991-1993
- C. William Manuel Quintal Montero 1994-1995
- C. Gregorio Ernesto Montero Martín 1995-1998
- C. Jesús Adrian Quintal Ic 1998-2001
- C. Dr. Raúl Alberto Ruiz Ortiz 2001-2004
- C. Martín Enrique Castillo Ruz 2004-2007
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Umán Arkivigite je 2007-03-05 per la retarkivo Wayback Machine en Enciclopedia de los Municipios de México (hispane)
- Umán Arkivigite je 2010-12-28 per la retarkivo Wayback Machine en Nuestros municipios” (niaj komunumoj; retejo de la registaro de Yucatán) (hispane)