Vértes
Aspekto
Vértes [vErteŝ] estas malgranda montaro en nord-meza parto de Transdanubio.
En la 11-a jarcento Henriko la 3-a atakis Hungarion, kaj la hungaroj ĉi tie venkis. La germanoj forlasis siajn kirasojn, kiuj metafore kovris la montaron. Tial la hungara nomo "vért" (=kiraso) donis nomon al la montaro.
La plej alta monto estas Nagy-Csákány [nadj-ĉAkAnj] 487 m-ojn alta. Areo estas 314 km². La granda parto konsistas el karsto, kelkloke estas dolomitoj. La plej longa kaverno - 106 m-ojn longa - estas ĉe Gánt. Resume estas 72 kavernoj.
Menciindaj fortikaĵoj estas en Gesztes, Vitány kaj Csákvár.
En la montaro troviĝas komunumoj: Csókakő, Gánt kun Vérteskozma kaj Szárliget. Ĉe la piedoj situas urboj Mór, Oroszlány kaj Tatabánya.