Vinico

Ĝemelurboj
	Nancio (2023–); Karlsruhe (2023–); Münster (2023–); Ventspils (2022–); Rustavi (2016–); komunumo Panevėžys (2015–); Panevėžys (2015–); Lublino (2013–); Vinica (2013–); Bat Jam (2012–); Zuriko (2010–); Bursa (2004–); Birmingham (2003–); Kielce (1994–); Peterborough (1991–); Bălți ; Lipeck ; Nevsky District (en) ; Iași ; Rîbnița (en) ; Gurĝaano vd

Vinico
provinca ĉefurbo (1932–); urbo de provinca signifo (1932–); urbo (1795–); urbego vd
Flago	Blazono
Administrado
Ĝemelurboj
	Nancio (2023–); Karlsruhe (2023–); Münster (2023–); Ventspils (2022–); Rustavi (2016–); komunumo Panevėžys (2015–); Panevėžys (2015–); Lublino (2013–); Vinica (2013–); Bat Jam (2012–); Zuriko (2010–); Bursa (2004–); Birmingham (2003–); Kielce (1994–); Peterborough (1991–); Bălți ; Lipeck ; Nevsky District (en) ; Iași ; Rîbnița (en) ; Gurĝaano vd
Poŝtkodo	21001–21499
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	369 739 (2022) [+]
Loĝdenso	3 266 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	49° 14′ N, 28° 28′ O (mapo)49.23722222222228.467222222222Koordinatoj: 49° 14′ N, 28° 28′ O (mapo) [+]
Alto	248 m [+]
Areo	113,2 km² (11 320 ha) [+]
Horzono	UTC+02:00 [+]
Vinico (Vinica provinco)
	Situo de Vinico
	Vinico (Vinico)
	Situa mapo de Vinico
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Vinnytsia [+]
	v • d • r

Vinico (ukraine Вінниця, Vinnicja) estas urbo en mez-okcidenta Ukrainio, en regiono Podolio. Ĝi estas administra centro de Vinica provinco kaj situas borde de la rivero Suda Bug.

Laŭ la stato de 2022 en la urbo Vinico vivis 369 739 loĝantoj sur areo de 113,2 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 3 266 loĝantoj/km².

Historio

Lokigo de la ĉefaj kvartiroj de Hitlero dum la Dua Mondmilito, unu el ili en Vinico (nomata: "Wehrwolf"), tamen la plej fama estis en: Lupa remparo (germane: Wolfsschanze; pole: Wilczy Szaniec apud urbo Kętrzyn)

La urbo evoluis ĉirkaŭ fortikaĵo, kiun la litova grandduko Algirdas konstruigis en 1363 — princo Fiodor Koriatoviĉ konstruis lignan kastelon. La nomo Winnica aperis unuafoje en dokumento de Ladislao la 2-a Jogajlo la 13-an de junio 1385. En la 15-a jarcento la urbo ricevis urborajton laŭ Magdeburga juro, atribuitan de Aleksandro (Pollando-Litovio). La komunumon ofte prirabis la tataroj. En 1545 en la urbo estis 274 domoj. Al Lublina unio eniris en 1569 kune kun Grandprinclando Litovio. Post dua dispartigo de Pollando-Litovio (1793) la urbo estis en la rusa aneksaĵo. En 1795 ĝi akiris urborajton, sed la urba evoluo ekis nur post establo de la kieva–odesa fervojo, ekde 1870. La urbo nun estas centro de la agrikultura provinco, ties industrio produktas sterkon, manĝaĵojn, elektronikajn partojn, maŝinojn, vestojn.

Invado de Rusio en Ukrainion

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Invado de Rusio en Ukrainion (2022).

La 14-an de julio 2022 la rusia armeo atakis bombade la urbon.^[1] per 8 raketoj elpafitaj de Nigra Maro al la centro. Pereis 29 personoj, kune kun 3 infanoj (4-jara knabineto pli frue prezentiĝis en la programo de Unua Damo; ŝia patrino travivis kun forŝirita kruro), kaj 154 estis vunditaj — ĉe forigado de ruinaĵoj de 55 konstruaĵoj laboris 152 personoj (armitaj fortoj, nacia gvardio kaj volontuloj). Samtage dum la konferenco en Hago pri puno de respondeculoj pri militkrimoj ekde la invado, prezidento de Ukrainio Volodimir Zelenskij i.a. diris: Nuntempe decidiĝas sorto de la homaro kaj informis ke oni jam registris 34 039 krimojn faritajn de Rusia armeo, kaj oni povas imagi kiom da krimoj Rusio faris en Ukrainio ekde aneksoj de la parto de Donbaso kaj Krimeo en 2014 — li substrekis, ke antaŭ ĉio temas pri la krimo de la komenco de milito, ke ĉiu respondeculo devas esti punita^{[mankas fonto]}.