Saltu al enhavo

William Carlos Williams

El Vikipedio, la libera enciklopedio
William Carlos Williams
Persona informo
William Carlos Williams
Naskiĝo 17-an de septembro 1883 (1883-09-17)
en Rutherford
Morto 4-an de marto 1963 (1963-03-04) (79-jaraĝa)
en Rutherford
Tombo Hillside Cemetery (en) Traduki
Nov-Ĵerzejo Redakti la valoron en Wikidata vd
Lingvoj angla vd
Ŝtataneco Usono Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Lycée Condorcet
Horace Mann School (en) Traduki
Perelman School of Medicine at the University of Pennsylvania (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo poeto
kuracisto-verkisto
literaturkritikisto
aŭtobiografo
kuracisto
verkisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Poezio kaj literatura aktiveco Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj Paterson vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

William Carlos WILLIAMS, ofte mallongigita WCW (la ‏17-an de septembro 1883 en Rutherford, Nov-Ĵerzejo - la 4-an de marto 1963, samloke) estis usona poeto, kuracisto, dramisto kaj verkisto de modernisma literaturo.

William Carlos Williams estas konsiderita la poeto kiu influas Allen Ginsburg kaj la aliajn kreintojn de la Beat generacio . La influo de lia poezio en Usono multe kreskis en la 1950-aj kaj 1960-aj jaroj. Kvankam li estis malsana dum multaj jaroj, sed sukcesis verki kaj publikigi siajn poemojn preskaŭ ĝis sia morto [1][2].

Li studis medicinon en la Universitato de Pensilvanio kaj laboris kiel infankuracisto kaj ĝenerala kuracisto [3][4]. Estis dirite ke Williams "metis en pli da laboro kiel verkisto ol li faris kiel kuracisto" [5], sed dum lia longa kariero li elstaris je ambaŭ. Kiel poeto, Williams estis interesita pri lingvo kaj lingvaĵo, kaj trovis intereson en la plej ĉiutagaj aĵoj kaj aferoj [6] [7].

John Keats kaj Walt Whitman estis gravaj fruaj influoj sur Williams. Moviĝante en linio kun la avangardo, li turnis sin al pure lokaj temoj kaj la ĉiutageco de siaj samtempuloj (la samnoma epopeo de Williams pri la ordinara usona urbo de Paterson, 1946-1958, iĝis monumento al ili).

Williams malŝatis la oftan uzon de Ezra Pound, kaj precipe de TS Eliot, de aludoj kaj referencoj al fremdaj lingvoj kaj klasikaj fontoj, el kiuj la poemo The Waste Land (1922) de Eliot estas bona ekzemplo. Williams, siaflanke, preferis inspiri kion li nomis "la loka", per uzado de lokaj kaj ĉiutagaj ĉeftemoj . Bona ekzemplo de la modernisma poezio de Williams estas Paterson, lia granda epopea kolaĝo de la urbo Paterson en Nov-Ĵerzejo. Williams priskribas historiajn okazaĵojn, homojn kaj aliajn ecojn ligitajn al la loko, kaj tiel metas la rolon de la poeto en usona socio sub la mikroskopo. Li forte argumentis ke poetoj devus provi vidi la mondon kiel ĝi vere estas, kaj ne fari uzon de stilaj aparatoj hereditaj de klasika poezio, aŭ nenecesaj literaturaj aludoj [8]. En la poemo A Sort of a Song okazas la linio "Neniu ideoj sed en aferoj", kaj tiu citaĵo poste estis ofte utiligita kiel resumo de la poezia "metodo" de Williams. Marianne Moore, alia skeptikulo de tradiciaj poeziaj formoj, skribis de Williams ke la lingvo en lia verkado estis "rekte-antaŭen usona tiel ke katoj kaj hundoj povas legi" kaj ke li uzis tipe usonajn esprimojn.

La plej centraj kolektoj en la verkado de Williams estas Korea in Hell (1920), Spring and All (1923), Pictures from Brueghel and Other Poems (1962), Paterson (1963, reeldonita en 1992) kaj Imaginations (1970). La poemo kiu plej ofte estis inkluzivita en antologioj de poezio estas "The Red Wheelbarrow", kiu estas konsiderita ekzemplo de la stilon kaj principojn la Bildismo apogis (alia ekzemplo estas la poemo "This Is Just To Say"). Sed kiel Ezra Pound, Williams delonge malakceptis la bildistan movadon antaŭ la tempo kiam "The Red Wheelbarrow" estis publikigita en la kolekto Spring and All en 1923. Williams estas pli forte rilata al la usona literatura modernisma movado, kaj li konsideris sin klare usona poeto. Per tio li volis diri, ke li komencis renovigi la lingvon uzante la freŝan, nepoluritan paroladon, kiu havis sian originon en la kultura kaj socia diverseco de Usono, kaj samtempe liberigi la lingvon de tio, kion li konsideris kiel eluzita heredaĵo de Brita kaj eŭropa kulturo [9].

Williams provis inventi tute novan kaj freŝan formon de poezio, usona poezio kie la temo estis centrita ĉirkaŭ la usona ĉiutaga vivo de la plej multaj homoj. Li tiam elpensis la koncepton de variaj strofoj kiuj formiĝis el jaroj da vidaj kaj aŭdprovaĵoj de lia mondo vidita en la unuapersona perspektivo, parte de lia vivo kiel kuracisto. La varia piedo havas siajn radikojn en la multfacetaj, parolaj usonaj idiomaĵoj. Tiu eltrovaĵo estis parto de lia zorgema observado de kiel radiofonio kaj gazetoj influis kiel la plej multaj homoj komunikis, reprezentante la "maŝinon faritan de vortoj", kiel li priskribis en poemo en la enkonduko al la libro La Kojno, same kiel ili la mekanikaj movoj de la urbo povas fariĝi disigo en konscio. Williams ne uzis tradician versformon en la plej multaj el siaj poemoj. Lia korespondado kun Hilda Doolittle ankaŭ kondukis lin en safajn strofojn, la internan voĉon de la vero de poezio:

" La steloj ĉirkaŭ la bela luno denove kaŝas siajn radiajn formojn, kiam ŝi estas plena kaj brilas plej hele sur la tuta tero " - Safo.

Tio povas esti komparita kun poemo de Journey To Love nomita "Ombroj":

"Ombroj ĵetitaj de la stratlumo
sub la steloj
la kapo estas klinita malantaŭen,
la longa ombro de la kruroj
supozas mondon konsiderata
sur kiu trilas la kriketo»

La paŭzoj en la poemo serĉas naturan paŭzon, kiel oni parolas en usonaj terminoj, sed kiu ankaŭ spegulas la taktajn ritmojn, kiel ili estas en ĵazo, krom tuŝi safa harmonion. Williams eksperimentis kun malsamaj specoj de linioj, kaj finfine trovis la "ŝtuparforman triadlinion", tio estas, longa linio estas dividita en tri segmentojn ĉe malsamaj indentaĵoj. Tiu ĉi linio estas uzata en la poemo "Paterson" kaj en poemoj kiel "To Elsie" kaj "The Ivy Crown". Ĉi tie denove la celo de Williams estas montri la veran usonan pulson (kontraste al la eŭropa) kiu estas nerimarkita, tamen ĉeestanta en la usona lingvaĵo de la ĉiutaga vivo. Stile, Williams laboris kun varioj de libera verso, kaj evoluigis kaj uzis la triadikan linion, kiel en sia longa ampoemo "Asphodel, That Greeny Flower".

Agado kaj heredaĵo

[redakti | redakti fonton]

Unu el la plej gravaj kontribuoj de Williams al usona literaturo estis ke li estis feliĉa elstari por mentori pli junajn poetojn. Kvankam Pound kaj Eliot eble rikoltis pli da honoroj kaj rekonon en siaj vivdaŭroj, ekzistis granda nombro de la plej centraj poetoj de la generacio post ili kiuj aŭ ricevis personan sekvadon de Williams, aŭ elamasigis Williams kiam ili menciis sian plej. gravaj fontoj de inspiro. Williams havis precipe fortan influon sur kelkaj literaturaj movadoj de Usono de la 1950-aj jaroj, kiel ekzemple la poetoj de la Beat Generacio, la Sanfranciska Renesanco, la Black Mountain Poets kaj la Novjorka Skolo. Li propre prenis Theodore Roethke kaj Charles Olson sub sia flugilo; ambaŭ estis centraj al la evoluo de la poezio skribita en Black Mountain College, kaj tra ili la influo de Williams estis pludonita al aliaj poetoj. Robert Creeley kaj Denise Levertov estis du aliaj poetoj asociitaj kun Nigra Monto; ambaŭ studis sub Williams. Williams ankaŭ estis amiko de Kenneth Rexroth, kiu fondis la San-Franciskan Renesancon. Williams donis prelegon en Reed College en Portlando kiu iĝis influa por tri aliaj esencaj membroj de la Sanfranciska Renesanco, nome Gary Snyder, Philip Whalen kaj Lew Welch. Li ankaŭ estis mentoro al alia poeto de Nov-Ĵerzejo, Allen Ginsberg, kaj en sia rilato kun Ginsberg, Williams devis montri sin ĉe sia plej dinamika kiel mentoro. Ginsberg asertis ke Williams estis baze tiu kiu instruis al li kiel akiri sian propran poezian voĉon. En ĉi-supra poemo Paterson, Williams inkludis plurajn el la leteroj de Ginsberg, kaj Williams mem diris ke unu el tiuj leteroj estis unu el la fontoj de inspiro por la kvina sekvenco (vidu I Saw the Figure 5 in Gold) de la poezio [10]. Williams ankaŭ skribis la antaŭparolon al du el la libroj de Ginsberg; unu el ili estis la konata Howl. Williams apogis plurajn tiam nekonatajn poetojn, inkluzive de HH Lewis, kiu estis radikala komunisto de Misurio, kaj kiun Williams kredis donis voĉon al la homoj en liaj poemoj. Kvankam Williams estis tre entuziasma pri la poemoj de siaj disĉiploj, variis kiom multe li ŝatis la rezulton de aliaj poetoj prenantaj inspiron de li mem. Ekzemple, li ne estis tute entuziasma pri la senforma skribstilo de certaj Beat-poetoj. Williams pli kredis je la interagado inter formo kaj esprimo [11].

Premio Bollingen ( 1953 ) kaj aliaj premioj. Post la morto de Williams, la Poezio-Societo de Usono establis ĉiujaran premion en lia nomo. La W. C. Williams Centro estis kreita en Rutherford, kaj revuo dediĉita al li estas publikigita.

En 2016, usona reĝisoro Jim Jarmusch filmis la filmon " Paterson ", unu el la fontoj de inspiro por tio estis la verkaro de William Carlos Williams

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Casey, Phil, "Poet Williams Dies of Stroke. Works in 40 Volumes Likened to Chekhov.", 1963-03-05. Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine
  2. "William Carlos Williams Dies. Physician Long a Leading Poet. Won Many Literary Honors Over Half a Century. Was 79 Years Old. Combined Two Professions. Won Literary Awards.", The New York Times, 1963-03-05.
  3. . Williams' Life and Career. Modern American Poetry. University of Illinois. Arkivita el la originalo je 2019-03-14. Alirita 17 December 2013 .
  4. . William Carlos Williams. Penn Current. Arkivita el la originalo je 2012-11-12. Alirita 2011-10-27 .
  5. Colgan, Rikardo (2009): Konsilo al la Juna Kuracisto: Sur la Arto de Medicino . Springer Press, paĝo 120.
  6. William Carlos Williams.
  7. (2019) “Latinx Multilingualism and American Modernism: Concealed Transcultural Depths in William Carlos Williams's English”, Voces del Caribe 11 (Fall 2019), p. 1060. Alirita September 29, 2020.. 
  8. Williams, William Carlos. Selected Essays. New York: Random House, 1954.
  9. Williams, William Carlos. In the American Grain. New York: New Directions, 1999.
  10. Charles Demuth I Saw the Figure 5 in Gold (1928).
  11. (1974) “The Genuine Avant-Garde: William Carlos Williams's Credo”, Southwest Review 59 (3), p. 285–289. 

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]

Arkivo kaj verkaro

[redakti | redakti fonton]