Zoltán Gábos

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Zoltán Gábos
Persona informo
Naskiĝo 24-an de oktobro 1924 (1924-10-24)
en Huedin
Morto 9-an de aprilo 2018 (2018-04-09) (93-jaraĝa)
en Kluĵo
Lingvoj rumana
Ŝtataneco Rumanio
Alma mater Reformed College in Cluj-Napoca • Teknika kaj Ekonomia Universitato de BudapeŝtoUniversitato Bolyai de Kluĵo
Okupo
Okupo fizikisto • lerneja majstro
vdr

GÁBOS Zoltán (ga:boŝ) estas rumanuja hungara fizikisto, ekstera ano de Hungara Scienca Akademio. Li naskiĝis en Huedin la 24-an de oktobro 1924.

Biografio[redakti | redakti fonton]

La mezlernejon Zoltán Gábos finis en la reformita kolegio de Koloĵvaro (1943), kaj li akiris diplomon de instruisto pri matematiko -fiziko en Universitato Bolyai de Kluĵo (1947). En 1949 li doktoriĝis kiel disĉiplo de Imre Fényes per disertacio Pri la formalaj principoj de mekaniko. Ekde 1962 li estis universitata profesoro en la Universitato Babeş–Bolyai, dum dek jaroj li estis dekano de fakultato de matematiko-fiziko (1966–76). Li aperigis sciencajn laborojn en rumana, hungara, germana, angla kaj rusa lingvoj en enlandaj kaj eksterlandaj revuoj (Revue Roumaine de Physique, Revue d'Optique, Il Nuovo Cimento, Acta Physica Polonica, Optikai Spektroszkópia). En tiuj li priokupiĝis la problemojn de teoria fiziko, ĝenerala teorio de relativeco, teorio pri kvantomo. Ekde 1967 li estis redakciano de serio Physica de Studia Universitatis "Babeş–Bolyai". En hungara lingvo li publikigis studojn en Matematikai és Fizikai Lapok kaj Korunk. Li estis kunulredaktoro de Fizikai kislexikon (1976).

Premioj[redakti | redakti fonton]

  • 2005 - premio Arany János de MTA.

Volumoj[redakti | redakti fonton]

  • A kémiai termodinamika alapjai (Kv. 1957);
  • Termodinamica fenomenologică (1959);
  • Fundamentele mecanicii (kunulredaktoroj: D. Mangeron, I. Stan, 1962);
  • Termodinamica şi fizica statistică (kunulredaktoro Oliviu Gherman, 1964);
  • Curs de termodinamică şi fizica statistică (Kv. 1981);
  • Az elméleti fizika alapjai (Kv. 1982).
Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.