Ordinara senecio

Senecio vulgaris

La ordinara senecio (Senecio vulgaris) estas unu el la plej oftaj specioj de vegetaloj de la genro senecio el la familio asteracoj. Tiu orgine palearktisa planto perhome akiris kvazaŭ kosmopolitan distribuon.

Priskribo

La planto iomete similas al la manĝebla rukolo, kiun oni uzas en salato (Diplotaxis tenuifolia, iom malpli al alia salat-planto Eruca sativa).

• Sed atentu: Senecio estas venena. La venena substanco estas senecionino, organika kombinaĵo el la aro de pirolizidinaj alkaloidoj, kiuj damaĝas la hepaton.

Vivlokoj

La ordinara senecio kreskas sur ne tro sekaj lokoj plej eble riĉaj je azoto (nitrogeno) sur agroj, en ĝardenoj, sur konstruejoj kaj tiel plu. Preskaŭ ĉie ĝi estas ofta.

Disvastiĝo

Mapo de origina disvastiĝo de Senecio vulgaris

... kaj ĝia hodiaŭa disvastiĝo

Origine ĝi hejmas en la moderaj zonoj de Eŭropo, sed intertempe ĝi estis transportita en la tutan mondon kaj aperas en ĉiuj zonoj de modera ĝis subtropika klimato.

Cetere

La planto kun folioj, floroj, semoj

• Historie la planto estis uzata kiel sangohaltigilo, sed pro ĝia veneneco tio estas evitenda.
• En aŭgusto 2009 okazis incidento en germana nutraĵvendejaro Plus. Nome oni trovis ene de vendotaj pakaĵoj de rukolo sufiĉe altdozan aldonon de senecio: en 150 g da salato troviĝis pli ol 2,5 mg da veneno. La firmao tuj revokis ĉiujn dubindajn pakaĵojn.

Fontoj

• Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (CD-Rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6 (germanlingva)
• R. Düll/ H. Kutzelnigg: Taschenlexikon der Pflanzen Deutschlands. 6-a eldono, Quelle & Meyer-Verlag, 2005 (germanlingva)
• H. Ellenberg: Vegetation Mitteleuropas mit den Alpen. 5-a eldono, Ulmer-Verlag, 1996 (germanlingva)

Eksteraj ligiloj

Bildoj:

• kuleuven-kortrijk.be Arkivigite je 2009-08-16 per la retarkivo Wayback Machine
• gartenspaziergang.de
• flora.nhm-wien.ac.at

Veneneco:

• bfr.bund.de