Natria benzeno-sulfonato

Natria benzeno-sulfonato
Kemia strukturo de la Natria benzeno-sulfonato
3D Kemia strukturo de la Natria benzeno-sulfonato
Alternativa(j) nomo(j)
Natria salo de benzenosulfonata acido
Kemia formulo	C6H5NaSO3
CAS-numero-kodo	515-42-4
ChemSpider kodo	10139
PubChem-kodo	517327
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Senkolora aŭ blanka solido, delikvaj plakoj
Molmaso	180,159668 g mol−1
Smiles	C1=CC=C(C=C1)S (=O)(=O)[O-].[Na+]
Denseco	1,124 g/cm3
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,58
Fandopunkto	50 °C (anhidra) 44 °C (hidratigita)
Bolpunkto	sublimiĝas
Solvebleco	Akvo:340 mg/ml at 20 °C
Malmulte solvebla en:	Benzeno, etero kaj karbonkvarklorido
Acideco (pKa)	0,699
Merck Index	14,1070 15,1071
Sekurecaj Indikoj
Risko	R22 R36/37/38
Sekureco	S26 S24/25 S22
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano Xi Irita
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P312, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Natria benzeno-sulfonato, benzeno-sulfonato de natrio aŭ C₆H₅NaSO₃ estas organika sulfura salo de benzeno kaj natrio, ankaŭ konata kiel natria fenilsulfonato, blanka higroskopa solido, uzata kiel peranto en tinkturoj, drogoj, kiel baktericido, insekticido kaj pesticido. Ĝi estas derivata de benzenosulfonata acido kaj natria hidroksido.

Sulfonatoj havas sulfuratomon ligitan al karbonatomo, kiu same estas ligita al tri aliaj oksigenatomoj. Ĝi uzatas kiel peranto en organikaj sintezoj por produktado de fenolo kaj rezorcinolo, en farmaciaĵoj dum la produktado de sulfaj drogoj, pigmentoj kaj aliaj organikaj kombinaĵoj.

Proprecoj

Kiel ĉiuj sapoj kaj surfaktantoj, la sulfonatoj karakteriziĝas kaj klasiĝas en kvar grupoj: anjonaj, katjonaj, ne-anjonaj kaj amfolitaj. Naturaj kaj sintezaj likvaj sapoj estas surfaco-aktivaj materialoj kun karakterizaĵoj ŝaumigaj, emulsiaj kaj reduktaj de la surfaca tensio. Kiel anjonaj, ili uzatas por puriga agado kaj estas stabilaj sub normalaj kondiĉoj.

Kiel katjonaj, ili estas bonaj substancoj por moligi, humidigi, hidratigi, ŝaŭmigi kaj emulsiigi. Ili posedas fortajn antibakteriajn proprecojn. Kiel ne-anjonaj ili ne estas biodegradeblaj. Kiel amfoteraj ili posedas kaj acidajn kaj alkalajn proprecojn. Natria benzeno-sulfonato estas peranto por la sintezo de fenolo kaj manufakturo de dodekila benzeno-sulfonato. Ĝi ankaŭ uzatas kiel aldonaĵo en la formulado de likvaj sapoj.

Sintezo

• Reakcio de benzeno kaj sulfata acido sekvata de kompleta neŭtraligo kun kaŭstika sodo:

$\mathrm {C_{6}H_{6}+H_{2}SO_{4}+NaOH\longrightarrow C_{6}H_{5}SO_{3}Na+2\;H_{2}O}$

• Traktado de benzeno kun sulfura trioksido en akva medio sekvata de neŭtraligo kun natria hidroksido:

$\mathrm {C_{6}H_{6}+SO_{3}+H_{2}O+NaOH\longrightarrow C_{6}H_{5}SO_{3}Na+2\;H_{2}O}$

Reakcioj

• Natria benzenosulfonato reakcias kun natria hidroksido por estigi natrian fenoksidon:

$\mathrm {{\underset {natria\;benzeno-sulfonato}{C_{6}H_{5}SO_{3}Na}}+2\;NaOH{\xrightarrow {SO_{3},\;320^{o}C-350^{o}C}}}$

$\mathrm {{\xrightarrow {}}{\underset {natria\;fenoksido}{C_{6}H_{5}ONa}}+Na_{2}SO_{3}+H_{2}O}$

Literaturo

• Sigma Aldrich
• Chemical Book
• ChemicalLand21
• ChemNet
• Santa Cruz Biotechnology
• Advanced Organic Chemistry, Arun Bahl
• Organic Chemistry, Second Edition Mehta, Bhupinder, Mehta, Manju
• Hazardous Laboratory Chemicals Disposal Guide, Third Edition, Margaret-Ann Armour