Santo Tirso

Ĝemelurboj
	Rio-de-Ĵanejro (2000–); Clichy ; Celanova (en) ; Mâcon ; Groß-Umstadt vd

Santo Tirso
municipo de Portugalio • urbo • setlejo
Flago	Blazono
Administrado
Ĝemelurboj
	Rio-de-Ĵanejro (2000–); Clichy ; Celanova (en) ; Mâcon ; Groß-Umstadt vd
Poŝtkodo	4780
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	71 530 (2011) [+]
Loĝdenso	526 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	41° 21′ N, 8° 29′ U (mapo)41.3425-8.4775 [+]
Areo	136 km² (13 600 ha) [+]
Horzono	Okcidenteŭropa Tempo [+]
	Santo Tirso (Portugalio)
	Situo de Santo Tirso
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Santo Tirso [+]
	v • d • r

Por samtitola artikolo vidu la paĝon Santo Tirso (stacidomo).

Santo Tirso estas urbo kaj municipo en la nordo de Portugalio kun 14 000 loĝantoj (2011), nome en la subregiono Metropola Areo de Porto, apartenanta al la Norda regiono kaj al la distrikto Porto.

Ĝi estas la sidejo de la municipo Santo Tirso, kiu havas totalan areon de 136,60 km², 67 785 loĝantojn en 2021 kaj loĝdenson de 496 loĝantoj por km², subdividita en 14 fregezioj. La municipo estas limigita en la nordo fare de la municipoj Vila Nova de Famalicão kaj Guimarães, nordoriente de Vizela, oriente kun Lousada, sudoriente kun Paços de Ferreira, sude kun Valongo, sudokcidente kun Maia kaj okcidente kun Trofa.

La urbo Santo Tirso estas centre inter la urboj Braga, Guimarães, Póvoa de Varzim, Vila do Conde kaj Porto, kiuj distas ĉiuj ĉirkaŭ 20 km.

Historio[redakti | redakti fonton]

La areo jam estis loĝata en prahistoriaj kaj romiaj tempoj, kiel atestas kelkaj kastrumoj kiel la Kastrumo de Monte Padrão.

Santo Tirso estis la nomo atribuita al la monaĥejo fondita aŭ rekonstruita, en la 10-a jarcento, fare de benediktanaj monaĥoj en la loĝloko Moreira de Riba de Ave, patronigita de D. Alboazar Ramíres, mortinta en 960, ekstergeedza filo de la reĝo Ramiro la 2-a de Leono, omaĝe al Sankto Tirso de Apolonio.

De 978 ĝis 1834 ĝi estis ento couto kies sidejo estis la Monaĥejo de Santo Tirso, havante propraĵojn tra la tuta areo interrivera Entre Douro e Minho. De 1836 ĝis 1998 la aktuala municipo Trofa estis ene de Santo Tirso, kiu estis tial unu de la 20 plej loĝataj en la lando. La urbo Santo Tirso estis lulilo de tekstila industriigo en Portugalio. La fabriko Fiação e Tecidos Rio Vizela, fondita en 1845, en Vila das Aves kaj São Tomé de Negrelos, estis pionira centro de la sektoro en la lando, kaj unu el ĉefaj fabrikoj en Portugalio.

La urban statuson ĝi ricevis dum 1985. Pro la industria disvolviĝo la municipo kreskis dum la 20-a jarcento el 28 371 loĝantoj komence de la jarcento ĝis atingi cent milon en la 1990-aj jaroj, sed poste estis krizo kaj oni malaltiĝis ĝis la nunaj 67 000.