Saltu al enhavo

Ahmad Ŝah Masud

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ahmad Ŝah Masud
Persona informo
احمد شاه مسعود
أحمد شاه مسعود
Naskiĝo 2-an de septembro 1953 (1953-09-02)
en Bazarak
Morto 9-an de septembro 2001 (2001-09-09) (48-jaraĝa)
en Khwaja Baha Wuddin
Mortis pro Hommortigo Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Improviza eksploda aparato Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio islamo vd
Ŝtataneco Afganio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Kabula Universitato
Lycée Esteqlal (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Partio Jamiat-e Islami (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Gefratoj Ahmad Zia Massoud (en) Traduki kaj Ahmad Wali Massoud (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj Ahmad Massoud (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo politikisto
militestro Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva dum 1975– vd
En TTT Oficiala retejo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Ahmad Ŝah Masud (perse احمد شاه مسعود) estis taĝika studento en la universitato de Kabulo, kiu iĝis militestro dum la milito inter Afganio kaj Sovetunio. Post tiu milito oni donis al li la kromnomon "Leono de Panĝŝir". Liaj apogantoj nomis lin "Amer Sahib e Ŝahid", kio signifas "Nia Martira Estro". Masud estis unu el la estroj plej por-okcidentaj kaj plej fervore kontraŭ-sovetuniaj[1].

Li iĝis post la milito ministro pri defendo de Afganio en 1992 en la registaro de la prezidento Burhanuddin Rabbani. Post la falo de la Rabbania registaro kaj la alveno de la Talibanoj, Masud iĝis la estro de Islama Unuiĝinta Fronto por la Savo de Afganio. En septembro 2001 Masud estis murdita de du araboj, kiuj ŝajnigis sin ĵurnalistoj. En la sekva jaro li estis proklamita "Nacia Heroo" fare de la nova prezidento Hamid Karzai.

Neniu konfesis aŭ pretendis la aŭtorecon de la atenco, sed eblas, ke la du atencintoj estis anoj de al-Kaida.

Milito kontraŭ Sovetunio[redakti | redakti fonton]

Milito kontraŭ la Talibanoj[redakti | redakti fonton]

Aliflanke, lia armeo, nomita "Norda Alianco" regis pli aŭ malpli 10 % de la lando kun apogo de 30 % de la loĝantoj.

La usona komponisto David Gaines (kiu estas esperantisto) memorige pri Masud dediĉis al la afgania popolo sian Sinfonion n-ro 2, "The Lion of Panjshir" ("La Leono de Panĝŝir")[2].

Notoj kaj referencoj[redakti | redakti fonton]