Vidi fonton por Kurdio

{{Geokesto | Administra unuo
<!-- *** Kapo *** -->
| nomo                     = Kurdio
| devena_nomo              = 
| alia_nomo                = {{Lang-ku|''Kurdewarî''}}
| kategorio                = teritorio
<!-- *** Nomo *** -->
| etimologio               = 
| oficiala_nomo            = Kurdistan
| moto                     = 
| kromnomo                 = 
<!-- *** Dosiero *** -->
| dosiero                  = Canyon, north eastern Kurdistan.jpg
| dosiero_priskribo        = Kanjono en nordorienta Kurdio
| dosiero_kompl            = 
<!-- *** Simboloj *** -->
| flago                     = Flag of Kurdistan.svg
| blazono                   = Kurdistan Emblem.jpg
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| lando_faldo = 1
| lando_flago       = 
| lando = {{Flago|Turkio|nomo=jes}}
| lando1 = {{Flago|Irako|nomo=jes}}
| lando2 = {{Flago|Irano|nomo=jes}}
| lando3 = {{Flago|Sirio|nomo=jes}}
| lando4 = {{Flago|Armenio|nomo=jes}}
| ŝtato                    = 
| ŝtato_tipo               = 
| regiono                   = Proksima Oriento
| distrikto                 = 
| municipo              = 
| municipo_tipo         = 
| histregiono           = Mezopotamio
| histregiono1          = 
| histregiono2          = 
| histregiono_tipo          = 
<!-- *** Familio *** -->
| parenco                   = 
| parto                     = [[Aŭtonoma Regiono Kurdistano|Iraka Kurdio]]
| parto1                    = Irana Kurdio
| parto2                    = Turka Kurdio
| rivero_faldo              = 1
| rivero                    = Tigriso
| rivero1                   = Eŭfrato
| rivero2                   = Habur
| rivero3                   = [[Rivero Arakso|Arakso]]
| rivero4                   = Murat
| rivero5                   = Malgranda Zabo
| rivero6                   = Granda Zabo
| memorindaĵo              = 
| memorindaĵo_noto         = 
| memorindaĵo_tipo         = 
| ŝoseo                    = 
| montaro                   = Ararat
| montaro1                  = Juda monto
| montaro_tipo              = Montoj
| urbo                      = 
| orogenezo                 = Zagros-Montaro
| orogenezo1                = Hamrin-Montaro
| orogenezo2                = Ŝinghar
<!-- *** Situo *** -->
| situo                 = 
| koordinatoj_ne_en_titolo     = true
| leviĝo                  = 
| lat_d                    = 
| lat_m                    = 
| lat_s                    = 
| lat_NS                   = N
| long_d                   = 
| long_m                   = 
| long_s                   = 
| long_EW                  = E
| plej_alta                  = 
| plej_alta_leviĝo          = 
| plej_alta_lat_d            = 
| plej_alta_long_d           = 
| plej_malalta                   = 
| plej_malalta_lat_d             = 
| plej_malalta_long_d            = 
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo                     = 409650
| areo_rondumo            = 2
| areo1                   = 194400
| areo1_tipo              = Turkio
| areo2                   = 124950
| areo2_tipo              = Irano
| areo3                   = 72000
| areo3_tipo              = Irako
| areo4                   = 18300
| areo4_tipo              = Sirio
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro               = 25 ĝis 30 milionoj
| loĝantaro_dato          = 
| loĝantaro_denseco       = 
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita              = 
| establita_tipo         = 
| dato                     = 
| ĉefulo                    = 
| ĉefulo_tipo               = 
| ĉefulo_partio              = 
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono           = [[UTC]] | utc_offset =+2 (Turkio), +3 (Sirio kaj Irako), +3.30 (Irano)
| horzono_DST       = 
| poŝtkodo              = 
| areo_kodo                = 
| areo_kodo_tipo           = 
| kodo                     = 
| kodo_tipo               = 
| kodo1                    = 
| kodo1_tipo               = 
| kodo2                    = 
| kodo2_tipo               = 
<!-- *** UNESCO ktp. *** -->
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera                    = [[Kurda lingvo]]
| libera_tipo               = Lingvo
| libera1                   = 
| libera1_tipo              = 
| libera2                   = 
| libera2_tipo              = 
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo                      = Kurdish-inhabited area by CIA (1992).jpg
| mapo_fono           = 
| mapo_priskribo              = Teritorio loĝata de Kurdoj en 1992
| mapo_lokumilo              = 
| mapo1                      = Locationkurdistan1.svg
| mapo1_priskribo              = 
| mapo1_lokumilo              = 
| mapo2                       = IranianKurdistan.png
| mapo2_priskribo             = Kurdio en Irano
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| retpaĝo                  = 
| commons                  = Kurdistan
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj                = '''Kurda proverbo'''<br />Per nenio vi povas helpi tiun, kiu kulpas mem pro ĉio.
}}
'''Kurdio''', '''Kurdujo''' aŭ '''Kurdistano''' estas ne precize difinebla areo, teritorio en [[Okcidenta Azio]], kiu estas traktata kiel historia setleja areo de la kurdoj aŭ kie la kurdoj formas plimulton inter la loĝantaro. La ŝtatoj sur kies teritorio etendiĝas partoj de Kurdio, evitas la esprimon Kurdio aŭ eĉ simple malpermesas uzon de tio. La entuta kurda setleja areo varias de proksimume 190 000 km² tra 490 000 ĝis 530 000&nbsp;km² kaj kovras grandajn partojn de [[Turkio]], [[Irako]], [[Irano]], [[Sirio]] kaj [[Armenio]]. Ĉi tiu areo havas multajn subterajn fontojn kaj minejojn.

Urbo de [[Piranshahr]] estas ĉefurbo de mukerian distrikto.

La loĝantaro de Kurdio kalkulas inter 35 milionoj kaj 40 milionoj da homoj. Kurdoj parolas la [[kurda lingvo|kurdan lingvon]], kiu apartenas al la [[hindeŭropa lingvaro]]. Multaj kurdoj celas fari Kurdion sendependa [[ŝtato]] en kiu la plimulto el la loĝantoj estos kurdoj kaj kie plej multaj kurdoj loĝos.

== Situo ==
La plej grandaj urboj de Kurdio estas:

=== Turkio ===
{{Ĉefartikolo|Turka Kurdio}}
{{Kolumnoj-listo|3|
* [[Diyarbakir]] (aŭ Améd),
* [[Van]],
* [[Bitlis]],
* [[Hakari]],
* [[Butan]],
* [[Provinco Tunceli|Dersim]],
* [[Urfa]],
* [[Harput]],
* [[Sirt]],
* [[Bingol]],
* [[Elazig]],
* [[Mersin]],
* [[Mardin]],
* [[Malatya]],
* [[Şırnak]],
* [[Muş]],
* [[Ağrı]],
* [[Kars]].
}}

=== Irako ===
{{Ĉefartikolo|Aŭtonoma Regiono Kurdistano}}
{{Kolumnoj-listo|3|
* [[Arbil]] (aŭ Hewlér),
* [[Suleymani]],
* [[Kirkuk]],
* [[Dihok]],
* [[Ĥaneqin]].
}}

=== Irano ===
{{Kolumnoj-listo|3|
*[[Mehabad]],
*[[Sanandaj]],
*[[Bukan]],
*[[Saqez]],
*[[Meriwan]],
*[[Serdeşt]],
*[[Bane]],
*[[Pawa]],
*[[Kamyaran]],
*[[Piranşehr]],
*[[Oşnoviye]],
*[[Selmas]],
*[[Diwandere]],
*[[cwanro]],
*[[Rwanser]],
*[[Dehgolan]],
*[[Kermanshaho]].
}}

=== Sirio ===
{{Ĉefartikolo|Siria Kurdujo}}
{{Kolumnoj-listo|3|
*[[Qamişli]] (Qamiŝlo),
*[[Efrîn]].
*[[Georgia]].
}}
La regiono [[Roĵavo]] kun plejparte kurda loĝantaro troviĝas en nord-orienta parto de Sirio, lime de Turkio. Dum la [[Siria enlanda milito]] la kurdaj trupoj estis aliancanoj de Usono kaj grave kontribuis al la venko super la Islama Ŝtato en la regiono.

Tamen Turkio ĉiam esprimis zorgojn rilate foriĝon de la kurdoj en tiu ĉi regiono kaj ilia eventuala helpo al la turkaj kurdoj, loĝantaj translime, en ilia lukto por sendependiĝi disde Turkio. En [[2016]]-[[2018]] okazis du operacoj de la turka armeo en tiu ĉi regiono, sed ili estis limigitaj pro ĉeesto de la usona armeo, kies aliancanoj estis la kurdaj trupoj, batalantaj kontraŭ la Islama Ŝtato. Tamen la {{daton|6|10|2019}} la [[usona prezidanto]] [[Donald Trump]] post telefona interparolo kun la turka prezidanto [[Recep Tayyip Erdoğan]] subite anoncis fortiriĝon de la usonaj trupoj el Sirio, kiu tuj komenciĝis. Ĝin sekvis [[:n:Turkio atakis kurdojn en Sirio post foriro de la usonaj trupoj|atako de la turka armeo]] kontraŭ la kurdoj, kiuj akuzis Usonon perfidi ilin.

== Popolo ==
La kurdoj estas popolo de hindeŭropa deveno kies lingvo, la [[Kurda lingvo|kurda]] (kurde: ''kurdî''), estas hindeŭropa lingvo. En la kurda regiono kurdoj formas la plimulton de la loĝantaro, tamen en ĝi vivas ankaŭ araba, armena, iraka, [[Azerioj|azera]], juda, [[Osetoj|oseta]], irana kaj turka komunumoj. Plimulto de la kurdoj estas [[islamanoj]], sed apude ekzistas ankaŭ anoj de aliaj religioj, inter ili [[jezidoj]], [[alevoj]], [[kristanoj]] kaj [[judoj]].

== Vidu ankaŭ ==
[[Siria Kurdio]]

[[Kurdoj]]

(ku) [[:ku:Lîsta_welatên_kurdîaxêv|Kurda diasporo]]

[[Kurda literaturo]]

== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj|n=Kategorio:Kurdio}}(ku, fr, nl, en) [http://www.kurdishinstitute.be/ Kurda Instituto en Bruselo]

(en) [http://www.kurdishcenter.ru/ Kurda centro en Moskvo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20210508011153/http://kurdishcenter.ru/ |date=2021-05-08 }}

[[Kategorio:Kurdio| ]]