Vidi fonton por Ĉednestrio

{{Geokesto | lando
<!-- *** Kapo *** -->
| nomo                 = Ĉednestrio
| devena_nomo          = 
| alia_nomo            = {{lang-ru|Приднестровская Молдавская Республика}}<br />{{LingvoKunNomo|md|moldav|Република Молдовеняскэ Нистрянэ}}<br />{{LingvoKunNomo|uk|ukrain|Придністровська Молдавська Республіка}}
| kategorio            = respubliko
<!-- *** Dosiero *** -->
| dosiero              = Location Transnistria Europe.png
| dosiero_priskribo    = Situo de Ĉednestrio enkadre de Eŭropo
| dosiero_kompl        = 
<!-- *** Simboloj *** -->
| flago                = Transnistria State Flag.svg
| flago_noto           = [[Flago de Ĉednestrio|Flago]]
| blazono              = Coat of arms of Transnistria.svg
| blazono_noto         = [[Blazono de Ĉednestrio|Blazono]]
<!-- *** Nomo *** -->
| etimologio           = de la rivero [[Dnestro]]
| oficiala_nomo        = Ĉednestria Moldava Respubliko
| moto                 = 
| kromnomo             = 
| himno                = [[Himno de Ĉednestrio]]
| himno_dosiero        =
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| regiono_tipo         = 
| regiono_faldo        = 
| regiono              = 
| regiono1             = 
| regiono2             = 
| regiono3             = 
| histregiono_faldo    = 
| histregiono          = 
| histregiono1         = 
| histregiono2         = 
<!-- *** Familio *** -->
| parenco              = 
| limo                 = 
| limo1                = 
| limo2                = 
| limo3                = 
| limo_faldo           = 
| parto_faldo          = 
| parto_tipo           = 
| parto                = 
| parto1               = 
| parto2               = 
| parto3               = 
| parto4               = 
| parto5               = 
| parto6               = 
| parto7               = 
| parto8               = 
| parto9               = 
| parto10              = 
| parto11              = 
| parto12              = 
| ĉefurbo             = Tiraspolo
| urbo                 = 
| urbo1                = 
| urbo2                = 
| urbo3                = 
| urbo4                = 
| urbo5                = 
| urbo6                = 
| urbo7                = 
| urbo8                = 
| urbo9                = 
| urbo10               = 
| urbo11               = 
| urbo12               = 
| urbo_faldo           = 
| urbo_tipo            = 
| memorindaĵo_tipo    = 
| memorindaĵo_faldo   = 
| memorindaĵo         = 
| memorindaĵo1        = 
| memorindaĵo2        = 
| memorindaĵo3        = 
| konstruaĵo_faldo    = 
| konstruaĵo          = 
| konstruaĵo1         = 
| konstruaĵo2         = 
| konstruaĵo3         = 
| konstruaĵo3_noto    = 
| rivero_faldo         = 
| rivero               = Dnestro
| rivero1              = 
| rivero2              = 
| rivero3              = 
| rivero4              = 
| rivero5              = 
| rivero6              = 
| rivero7              = 
| rivero8              = 
| rivero9              = 
| ŝoseo_tipo          = 
| ŝoseo               = 
| ŝoseo1_tipo         = 
| ŝoseo1              = 
| ŝoseo2_tipo         = 
| ŝoseo2              = 
| montaro_tipo         = 
| montaro_faldo        = 
| montaro              = 
| montaro1             = 
| montaro2             = 
| montaro3             = 
| montaro4             = 
| montaro5             = 
| montaro6             = 
| montaro7             = 
| orogenezo            = 
| orogenezo1           = 
| orogenezo2           = 
<!-- *** Situo *** -->
| ĉefurbo_situo       = 
| koordinatoj_ne_en_titolo = 
| ĉefurbo_leviĝo     = 
| ĉefurbo_lat_d       = 
| ĉefurbo_lat_m       = 
| ĉefurbo_lat_s       = 
| ĉefurbo_lat_NS      = 
| ĉefurbo_long_d      = 
| ĉefurbo_long_m      = 
| ĉefurbo_long_s      = 
| ĉefurbo_long_EW     = 
| plej_alta_situo      = 
| plej_alta_leviĝo    = 
| plej_alta            = 
| plej_malalta         = 
| plej_malalta_leviĝo = 
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo                 = 4163
| areo_rondumo         = 1
| areo_akvo
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro           = 505 153
| loĝantaro_dato      = 2014
| loĝantaro_denseco   = 124,6
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita            = 
| establita_tipo       = 
| gvidantaro           = 
| gvidantaro_tipo      = 
| gvidantaro_noto      = 
| ĉefulo              = [[Vadim Nikolajeviĉ Krasnoselskij]]
| ĉefulo_tipo         = Prezidento
| ĉefulo_partio       = 
| ĉefulo1             = 
| ĉefulo1_tipo        = 
| ĉefulo1_partio      = 
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono              = 
| horzono_DST          = 
| areo_kodo            = 
| areo_kodo_tipo       = 
| kodo                 = 
| kodo_tipo            = 
| kodo1                = 
| kodo1_tipo           = 
| kodo2                = neniu
| kodo2_tipo           = Interreta domajno
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera               = 
| libera_tipo          = 
| libera1              = [[Ĉednestria rublo]]
| libera1_tipo         = [[Valuto|Monunuo]]
| libera2              = [[moldava lingvo|moldava]] ([[rumana lingvo|rumana]]), [[rusa lingvo|rusa]], [[ukraina lingvo|ukraina]]
| libera2_tipo         = Lingvo
| libera3              = 
| libera3_tipo         = 
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo_priskribo       = 
| mapo_lokumilo        = 
| mapo1                = 
| mapo1_fono           = 
| mapo1_priskribo      = 
| mapo1_lokumilo       = 
| mapo2                = 
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| commons              = Transnistria
| retpaĝo             = 
| portalo              = 
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj={{mapligilo administra unuo|zomo=7}}
}}
[[Dosiero:Ĉednestrio.png|eta|300ra|<center>Skiza mapo de la regiono]]
'''Ĉednestrio''', '''Transdnestrio''' aŭ '''Transnistrio''' estas parto de teritorio de [[Moldavio]] trans la rivero [[Dnestro]] (sur la maldekstra bordo) limanta al [[Ukrainio]], plene regata de la laŭfakta (''de facto''), sed internacie [[neagnoskita ŝtato|neagnoskita]], ŝtato '''Ĉednestria Moldava Respubliko''' ([[moldava lingvo|moldave]] ''Република Молдовеняскэ Нистрянэ'', {{lang-ru|Приднестровская Молдавская Республика}}, [[Rumana lingvo|rumane]]: ''Republica Moldovenească Nistreană''). En Ĉednestrio loĝas pli ol duonmiliono da homoj sur la teritorio de 3&nbsp;5–4,3 mil km² (pritakso), etendita kiel mallarĝa terstrio laŭlonge de la rivero de nordo al sudo.

La Ĉednestria Moldava Respubliko estas membro de la [[Komunumo de Neagnoskitaj Ŝtatoj]], unuiganta la kvar neagnoskitajn ŝtatojn de eksa [[Sovetunio]]. En [[1991]]-[[1992]] Moldavio per armita invado penis repreni regpovon pri la teritorio trans Dnestro. Internacia statuso de la ŝtateca unuo Ĉednestrio restas nedecidita.

La lando deklaris sendependecon de Moldavio la 2-an de septembro 1990. Kun la helpo de la 14-a rusia armeo, veninta por ĉesigi la konflikton, Transnistrio venkis super la moldova armeo en la milito de Transnistrio. Estas paco ekde 1992, sed la [[Konsilio de Eŭropo]] nomas Transnistrion regiono kun "frostigita konflikto".

En [[2022]] jaro, Konsilio de Eŭropo koncideris Ĉednestrion ke teritorion, okupitan de Rusio.<ref>https://balkaninsight.com/2022/03/16/council-of-europe-designates-transnistria-russian-occupied-territory/</ref>

== Mono ==
Ĉednestrio estas la sola memdeklarita ŝtato de eksa Sovetunio, kiu havas propran [[valuto]]n. La ĉednestria monunuo nomiĝas [[ĉednestria rublo]] kaj aspekte rememorigas sovetiajn monbiletojn. Ĉar ĝi ne estas agnoskita kaj akceptata ekster la teritorio, ĝi ne havas [[Internacia_Organizaĵo_por_Normigado|ISO]]-kodon.

== Lingvo kaj skribo ==
Ĉednestria Moldava Respubliko restas la sola loko en la mondo, kie la [[moldava dialekto]] estas skribata [[cirila alfabeto|cirile]], kiel tio daŭris en [[Sovetunio]]. Moldavio delonge transiris al rumana latina skribo. Nur la gazeto [[Adevărul Nistrean]] uzas daŭre la cirilan alfabeton.

[[Rumanlingvaj lernejoj en Ĉednestrio]] — estas lernejoj, lokitaj en Ĉednestrio, kontrolitaj de ministerio pri edukado de Moldavio, kies lingvo de instruado estas [[rumana lingvo]].

== Referendumo de 2006 ==
La [[17-an de septembro]] [[2006]] en Ĉednestrio okazis referendumo, kies ĉefaj du demandoj estis:
* Ĉu vi konsideras ebla konservon de la pluiro cele al la [[internacia agnosko]] de Ĉednestrio kaj ĝia eniro en konsiston de Rusio?
* Ĉu vi konsideras ebla la eniron de Ĉednestrio en konsiston de Moldavio?

Laŭ datumoj de la organizantoj de tiu referendumo, por la sendependeco de Ĉednestrio kaj ĝia posta libervola aliĝo al Rusia Federacio voĉdonis 97% de la civitanoj, kiuj partoprenis la referendumon. Kontraŭ la aliĝo al Rusio voĉdonis 2,3%.

Laŭ datumoj de la organizantoj de tiu referendumo, por aliĝo al Moldavio voĉdonis 3,4% de la voĉdonintoj, kontraŭ tia integriĝo voĉdonis 94,6%. 2% de la partoprenintoj ne sukcesis decidi pri sia prefero.

Laŭ la oficialaj datumoj, la referendumon partoprenis 78,6% de la civitanoj, kiuj havas voĉdonrajton; t. e. 306 mil el 389 mil personoj.

Reprezentantoj de la moldavia estraro kaj ankaŭ gravuloj de la [[Eŭropa Unio]], [[Rumanio]], [[Ukrainio]], [[Usono]] kaj aliaj anticipe anoncis, ke ili neniukaze agnoskos la rezultojn de la referendumo.

Komentante la rezultojn de la referendumo la [[18-an de septembro]] 2006, prezidento de Ĉednestrio [[Igor Smirnov]] diris, ke, laŭ lia opinio, “en lia lando jam kreskis generacio de junuloj”, kiuj "elektas Rusion, sed ne Eŭropan Union kaj NATO-n". Li ankaŭ oficiale anoncis pri siaj planoj elektiĝi por la prezidenta posteno en la proksimaj balotoj<ref>[http://lenta.ru/articles/2006/09/18/vote/ Lenta.ru: Рубль в конце тоннеля]</ref>.

== Plua politika historio ==
La 12-an de decembro 2006 okazis la parlamentaj elektoj, en kiuj partoprenis 42,6 % de la voĉdonantoj. Ekde 2016 la [[prezidento]] estas [[Vadim Nikolajeviĉ Krasnoselskij]].

[[Dosiero:Naddniestrze.png|eta|300ra|Mapo]]

== Vidu ankaŭ ==
* [[Administraj unuoj de Moldavio]]
* [[Homaj rajtoj en Ĉednestrio]]
* [[Ilie Ilașcu]] (defendanto de reunufikiĝo kun Moldavio)
* [[Post-sovetaj ŝtatoj]]
* [[Respublikoj de Sovetunio]]
* [[Rusoj#Rusoj en la teritorioj de la eksa Sovetunio|Rusoj en la teritorioj de la eksa Sovetunio]]

== Referencoj ==
{{Referencoj}}

== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
* [https://eo.mondediplo.com/article2196.html De Ĉednestrio ĝis Donbaso, la historio ripetiĝas], en [[Le Monde Diplomatique]] en Esperanto, marto 2015.
* [https://eo.mondediplo.com/article2980.html Ĉednestrio, restaĵo de frostiĝinta konflikto], en [[Le Monde Diplomatique]] en Esperanto, januaro 2022.

[[Kategorio:Ĉednestrio| ]]
[[Kategorio:Disputeblaj teritorioj]]
[[Kategorio:Neagnoskitaj aŭ parte agnoskitaj landoj]]
[[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1990]]
[[Kategorio:Okupitaj teritorioj]]