Fosfora pentaklorido

Fosfora pentaklorido
Plata kemia strukturo de la Fosfora pentaklorido
Tridimensia kemia strukturo de la Fosfora pentaklorido
Alternativa(j) nomo(j)
Fosfora kvinklorido Fosfora (V) klorido
Kemia formulo	PCl5
CAS-numero-kodo	10026-13-8
ChemSpider kodo	23204
PubChem-kodo	24819
Merck Index	15,7463
Fizikaj proprecoj
Aspekto	duonverde flava kristaloj kun malagrable penetranta odoro
Molmaso	208,224 g·mol-1
Denseco	2,1g cm−3
Fandpunkto	n °C
Bolpunkto	162,2 °C (sublimiĝas)
Ekflama temperaturo	Nebrulema
Solvebleco	Akvo:reakcias
Mortiga dozo (LD50)	660 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	14-22-26-34-48/20
Sekureco	26-36/37/39-45-7/8
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano T+ Venena C Koroda
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H300, H302, H312, H314, H330, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P260, P264, P270, P271, P280, P284, P301+310, P301+312, P301+330+331, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P314, P320, P321, P330, P363, P403+233, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Fosfora pentaklorido aŭ PCl₅ estas kemia komponaĵo, halogena derivaĵo de fosforo, duonverde flava fumegantaj kristaloj kun malagrable penetrantaj odoroj, kaj unu el la plej gravaj fosforaj kloridoj kaj klorigagentoj. En pura stato, ĝi estas blanka sed ĝia duoverde flava koloro elmontras partan malkomponadon. Fosfora pentaklorido estas uzata en vasta gamo da industriaj procezoj.

Ĉi-tiuj inkluziviĝas manufakturon de heksakloro-fosfazeno, penicilino, kaj cefalosporinaj antibiotikaĵoj, industriaj kataliziloj, milda klorigagento, en la aluminia metalurgio kaj kiel antaŭaĵo por la mustarda gaso.

Okupacia ekspozicio al fosfora pentaklorido povas okazi per haŭtokontakto kun ĉi-komponaĵo en laborejoj kie ĝi estas produktata aŭ uzata. Fosfora pentaklorido konvertas alkoholojn en alkil-kloridojn. En laboratorio, tionila klorido estas pli ordinare uzata pro tio ke la sulfura duoksido estas pli facile separebla el la organikaj produktoj ol la triklorido de fosforilo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Sintezo per interagado de elementa fosforo kaj klorgaso:

2 +5 ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$2

Sintezo 2

• Sub malvarma temperaturo, per interagado de fosfora triklorido kaj kloro:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{O^{o}C}}\,}}$2

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo per egalmolumaj kvantoj de fosfora pentaklorido kaj akvo:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+2

Reakcio 2

• Hidrolizo per interagado de fosfora pentaklorido kaj eksceso da akvo:

+4 ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+5

Reakcio 3

• Preparado de fosfora triklorido per interagado de fosfora pentaklorido kun nitrogena dioksido:

+2 ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+2

Reakcio 4

• Preparadode klorosulfonata acido kaj fosfora triklorido per interagado de fosfora pentaklorido kaj sulfata acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$++

Reakcio 5

• Sintezo de dufenil-dikloro-metano per interagado de fosfora pentaklorido kun benzofenono:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+

Vidu ankaŭ

• Kloridoj

Literaturo

• Sigma Aldrich
• Chemical Book
• ACS Publications
• International Chemical Safety Cards
• Inorganic Chemistry
• Hamilton and Hardy's Industrial Toxicology