Vidi fonton por Asizo

{{Tiu-ĉi artikolo|traktas la italan urbon Asizo. Pri la jura termino asizo vidu la artikolon [[asiza tribunalo]].}}
<!--{{Informkesto urbo|tipo1=reliefo|regiono-ISO=IT-55|situo sur mapo2=Italio|zomo=11}}-->
{{Informkesto urbo de Italio
| nomo = Assisi
| blazono = 
| regiono = {{Italio UMB}}
| provinco = {{Italio PG}}
| latitudo_gradoj = 43
| latitudo_minutoj = 4
| latitudo_sekundoj = 0
| latitudo_direkto = N
| longitudo_gradoj = 12
| longitudo_minutoj = 37
| longitudo_sekundoj = 0
| longitudo_direkto = E
| koord_X_en_mapo = 149
| koord_Y_en_mapo = 135
| alto = 424
| areo = 186
| kvanto_de_loĝantoj = {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}}} ({{WikidataLoĝantaroDato}})
| denso_de_loĝantoj = 131
| subdividaĵoj = 
| najbaraj_komunumoj = [[Bastia Umbra]], [[Bettona]], [[Cannara]], [[Nocera Umbra]], [[Perugia]], [[Spello]], [[Valfabbrica]], [[Valtopina]]
| poŝtkodo = 06081
| telefona_kodo = 075
| ISTAT_kodo = 054001
| imposta_kodo = A475
| nomo_de_loĝantoj = ''assisani''
| patrono = [[Sankta Rufino]]
| festo = [[12-a de aŭgusto]]
| retpaĝo = http://www.comune.assisi.pg.it/
| mapo = UMB-Mappa.png
| mapamplekso = 300
}}
'''Asizo''' ({{lang-it|Assisi}}; [[IFA]]: {{IFA|/asˈsizi/}}<ref>{{citaĵo el la reto|url=https://www.dipionline.it/|titolo=DiPI Online - Dizionario di Pronuncia Italiana|lingvo=it|alirdato=2023-05-01}}</ref>, loka prononco: {{IFA|/asˈsisi/}}) estas urbo en la [[Italio|itala]] regiono [[Umbrio]].

Ĝi situas proksime de la provinca ĉefurbo [[Peruĝo]] ĉe monto [[Subazio]]. La komunumo etendiĝas sur areo de 186 kvadrataj kilometroj kaj havis {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}|loĝantojn}} laŭ la lasta oficiala nombro de {{WikidataLoĝantaroDato}}.

En Asizo estis fonditaj la [[katolikismo|katolikaj]] monaĥaj ordenoj de la [[franciskanoj]] kaj de la [[klaraninoj]]. La fondintoj, [[Sankta Francisko]] kaj [[Sankta Klara]], estas entombigitaj en preĝejoj dediĉitaj al ili: la [[Baziliko Sankta Francisko el Asizo|Baziliko Sankta Francisko]] kaj la Baziliko Sankta Klara. En 1756 la Baziliko Sankta Francisko nomumiĝis kvina [[granda baziliko]] de la [[Latina Eklezio]], kaj en 1906 la la [[Baziliko Sankta Maria de la Anĝeloj]] en Asizo nomumiĝis sesa Granda Baziliko (ĉiuj aliaj kvar estas en [[Romo]]). Pro tiuj preĝejoj Asizo iĝis la dua plej grava pilgrimejo de katolikismo post [[Romo]].

La [[Baziliko Sankta Francisko el Asizo|Baziliko Sankta Francisko]] kun la du pliaj bazilikoj kaj aliaj franciskanejoj de la urbo ekde la jaro [[2000]] apartenas al la [[monda kultura heredaĵo]] laŭ [[UNESKO]].

== Esperanto ==
En [[1997]] la [[IJK 1997|Internacia Junulara Kongreso]] de [[TEJO]] okazis en la urbo, kaj la kongresanoj spektis esperantlingvan [[muzikalo]]n pri la vivo de Francisko de Asizo.

En [[2016]] la jara kongreso de la [[Itala Unuiĝo de Katolikaj Esperantistoj]] estis en Asizo.

En [[2020]] la [[Itala Esperanto-Federacio]] okazigos la [[Itala Kongreso de Esperanto|Italan Kongreson de Esperanto]] en Asizo.

== Famuloj ==
* [[Propercio]], romia poeziisto
* [[sankta Rufino]], episkopo kaj martiro (3-a jarcento)
* [[sankta Francisko]]
* [[sankta Klara]]
* [[Tullio Cianetti]]

{{bildgalerio
|vicigo=centre
|Dosiero:Assisi 2.JPG|Romia-epoka templo, nun preĝejo ''Santa Maria sopra Minerva''
|Dosiero:Assisi Panorama.JPG|Panoramo
|Dosiero:Assisi San Francesco 3.JPG|Vido fronte de la baziliko de Sankta Francisko
|Dosiero:Bazylika_Santa_Maria_degli_Angeli_Asyż.jpg|''Santa Maria degli Angeli'', en la valo sub la urbo
}}

== Referencoj ==
{{Referencoj}}

== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
* {{oficiala retejo}}
* http://www.assisi.com <!-- _Sito_ _sulla_ urbo _di_ Asizo -->
* http://www.porziuncola.org/tedesco/ted.htm <!-- _Santa_ Mario _degli_ _Angeli_ _und_ _die_ _Portiunkula_-Kapelo -->
* http://www.assisionline.net/assisideno4.mv {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050830180637/http://www.assisionline.net/assisideno4.mv |date=2005-08-30 }} <!-- Asizo _OnLine_ _deutsch_ -->
* http://www.assisi.com <!-- _Sito_ _sulla_ urbo _di_ Asizo -->
* http://www.calendimaggiodiassisi.it <!-- _Sito_ _ufficiale_ _del_ _Calendimaggio_ -->
* http://www.tordandrea.com <!-- _Sito_ _su_ _Tordandrea_ -->

{{Provinco Peruĝo}}

{{bibliotekoj}}
[[Kategorio:Asizo| ]]
[[Kategorio:Komunumoj de Italio]]
[[Kategorio:Komunumoj de Umbrio]]
[[Kategorio:Komunumoj de Provinco Perugia]]
[[Kategorio:Urboj de Italio]]
[[Kategorio:Monda Heredaĵo]]