Vidi fonton por Linalila glutarato

{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}}
{| class="wikitable floatright" width=10%
|-style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;"|<big><big>Linalila glutarato</big></big>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Linalyl_glutarate2D.png|220px|linalila glutarato]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la Linalila glutarato'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|220px|linalila glutarato]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la Linalila glutarato'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Single_lavendar_flower02.jpg|200px]]</center>
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''<small>[[Linalolo]] kaj derivaĵoj estas nature trovataj en la [[Lavendo|Lavendula officinalis]]".</small>'''
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" |
* Linalila estero de la [[glutarata acido]]
* Glutarato de linalilo
* Pentanodukarboksilato de linalilo
* Linalila pentanodukarboksilato
|-
||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>'''C|25|H|40|O|4'''}}</big></center></big>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
|-
|[[Aspekto]]||senkolora likvaĵo
|-
|[[Molmaso]]||404,575 g·mol<sup>−1</sup>
|-
|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:Nesolvebla
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
|-
|[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]]
|-
|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S37/39|S37/39]]
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|Xi|C}}
|-
|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}</center>
|-
|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Averto
|-
|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|315|317|319|335}}
|-
|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|271|272|280|302+352|304+340|305+351+338|321|332+313|333+313|337+313|362|363|403+233|405|501}}
|-style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br />(25&nbsp;{{GdC|}} kaj 100 kPa)</small></center>
|}

'''Linalila glutarato''' aŭ '''C<sub>25</sub>H<sub>40</sub>O<sub>4</sub>''' estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la [[estero]]j de la [[glutarata acido]] kaj [[linalolo]]. Linalila glutarato estas senkolora likvaĵo, uzata kiel gustigagento kaj odorigagento en la nutrondustrio kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun [[sulfata acido]] kiel katalizilo. Linalila glutarato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en [[etanolo|alkoholo]], [[duetila etero]], [[kloroformo]] kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Linalila glutarato reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj kaj posedas antifungajn kaj antibakteriajn proprecojn.

== Sintezoj ==
{{Div col|cols = 2}}

=== Sintezo 1 ===
* Preparado per agado de [[glutarata acido]] kaj [[linalolo]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Water_molecule.svg|40px|akvo]]
|}
</center>

=== Sintezo 2 ===
* Preparado per traktado de ''glutarata anhidrido'' kaj [[linalolo]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Glutaric_anhydride.png|50px|glutarata anhidrido]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+[[Dosiero:Water_molecule.svg|40px|akvo]]
|}
</center>

=== Sintezo 3 ===
* Preparado per reakcio de [[glutarata acido]] kaj ''linalila klorido'':
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:Linalyl chloride3D.png|70px|linalila klorido]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|40px|klorida acido]]
|}
</center>

=== Sintezo 4 ===
* Preparado per interagado de ''natria glutarato'' kaj ''linalila klorido'':
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Sodium_glutarate3D.png|40px|natria glutarato]]+2[[Dosiero:Linalyl chloride3D.png|70px|linalila klorido]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Formula chimica del cloruro di sodio.png|50px|natria klorido]]
|}
</center>

=== Sintezo 5 ===
* Preparado per interagado de [[alila glutarato]] kaj [[linalila formiato]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Allyl_glutarate3D.png|100px|alila glutarato]]+2[[Dosiero:Linalyl formate3D.png|70px|linalila formiato]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Allyl formate3D.png|70px|alila formiato]]
|}
</center>

=== Sintezo 6 ===
* Preparado per acida transesterigo inter [[glutarata acido]] kaj [[linalila acetato]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:Linalyl acetate3D.png|70px|linalila acetato]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Acetic acid 3D.png|40px|acetata acido]]
|}
</center>

=== Sintezo 7 ===
* Preparado per alkohola transesterigo inter [[etila glutarato]] kaj [[linalolo]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Ethyl_glutarate3D.png|100px|etila glutarato]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Ethanol 3D.png|50px|etanolo]]
|}
</center>
{{Div col end}}

== Reakcioj ==
{{Div col|cols = 2}}

=== Reakcio 1 ===
* Hidrolizo de la ''linalila glutarato'':
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Water_molecule.svg|40px|akvo]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]
|}
</center>

=== Reakcio 2 ===
* Sapigo de la ''linalila glutarato'':
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Sodium hydroxide 2D.png|natria hidroksido|90px]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Sodium_glutarate3D.png|40px|natria glutarato]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]
|}
</center>

=== Reakcio 3 ===
* Reakcio per acida transesterigo kun [[benzoata acido]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Benzoic acid 3D 2.png|50px|benzoata acido]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:Linaly benzoate3D.png|70px|linalila benzoato]]
|}
</center>

=== Reakcio 4 ===
* Reakcio per alkohola transesterigo kun [[alila alkoholo]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Methanol 3D.png|40px|metanolo]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl_glutarate3D.png|100px|metila glutarato]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]
|}
</center>

=== Reakcio 5 ===
* Reduktigo de la ''linalila glutarato'':
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{4[H]}\, }</math>[[Dosiero:Glutaraldehyde_3D_ball.png|70px|glutaraldehido]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]
|}
</center>

=== Reakcio 6 ===
* Reakcio kun [[amoniako|NH3]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Ammonia 3D.png|50px|amoniako]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Glutaramide3D.png|70px|glutaramido]]+2[[Dosiero:(S)-Linalool_molecule_ball.png|70px|linalolo]]
|}
</center>

=== Reakcio 7 ===
* Reakcio kun [[klorida acido|HCl]]:
<center>
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
|
[[Dosiero:Linalyl_glutarate3D.png|100px|linalila glutarato]]+2[[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|40px|klorida acido]]<math>\mathsf{ \xrightarrow [\,]{}\, }</math>[[Dosiero:Glutaric_acid_molecule_ball_from_xtal.png|70px|glutarata acido]]+2[[Dosiero:Linalyl chloride3D.png|70px|linalila klorido]]
|}
</center>
{{Div col end}}

== Literaturo ==
* [https://books.google.com.br/books?id=RSteDgAAQBAJ&pg=PT54&dq=linalyl+glutarate+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiT-4iQmJPiAhWBjFkKHVbIChIQ6AEIKjAA#v=onepage&q=linalyl%20glutarate%20esters&f=false Dictionary of flavors]
* [https://books.google.com.br/books?id=Srt2DwAAQBAJ&pg=PA101&dq=linalyl+glutarate+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiT-4iQmJPiAhWBjFkKHVbIChIQ6AEIMDAB#v=onepage&q=linalyl%20glutarate%20esters&f=false Frontiers in Natural Product Chemistry]
* [https://books.google.com.br/books?id=2ls1LkBRKY8C&pg=PA640&dq=linalyl+glutarate+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiT-4iQmJPiAhWBjFkKHVbIChIQ6AEIODAD#v=onepage&q=linalyl%20glutarate%20esters&f=false Food Chemicals Codex]
* [https://books.google.com.br/books?id=4e_HM2xYlgAC&pg=PA47&dq=linalyl+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi8nKnJmJPiAhWiT98KHR5rA4MQ6AEIKjAA#v=onepage&q=linalyl%20esters&f=false Common Fragrance and Flavor Materials: Preparation, Properties and Uses]
* [https://books.google.com.br/books?id=Xwe3DQAAQBAJ&pg=PA1077&dq=linalyl+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi8nKnJmJPiAhWiT98KHR5rA4MQ6AEIMTAB#v=onepage&q=linalyl%20esters&f=false Ullmann's Food and Feed]
* [https://books.google.com.br/books?id=PNyeAwAAQBAJ&pg=PT1170&dq=linalyl+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi8nKnJmJPiAhWiT98KHR5rA4MQ6AEIQDAE#v=onepage&q=linalyl%20esters&f=false RÖMPP Encyclopedia Natural Products]
* [https://books.google.com.br/books?id=OJ3qKgNUljcC&pg=PA359&dq=linalyl+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi8nKnJmJPiAhWiT98KHR5rA4MQ6AEISTAG#v=onepage&q=linalyl%20esters&f=false The Chemistry of Essential Oils Made Simple: God's Love Manifest in Molecules]
* [https://books.google.com.br/books?id=pUEqBgAAQBAJ&pg=PA1098&dq=linalyl+esters&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi8nKnJmJPiAhWiT98KHR5rA4MQ6AEITjAH#v=onepage&q=linalyl%20esters&f=false Fenaroli's Handbook of Flavor Ingredients]

{{Glutaratoj}}
{{Linalilaj esteroj}}

[[Kategorio:Glutaratoj]]
[[Kategorio:Linalilaj kombinaĵoj|glutarato]]