Rapido de sono: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e kategorio
Escarbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: simple:Speed of sound
Linio 31: Linio 31:
[[es:Velocidad del sonido]]
[[es:Velocidad del sonido]]
[[fa:سرعت صوت]]
[[fa:سرعت صوت]]
[[fi:Äänen nopeus]]
[[fr:Vitesse du son]]
[[fr:Vitesse du son]]
[[he:מהירות הקול]]
[[ko:음속]]
[[hu:Hangsebesség]]
[[id:Kecepatan suara]]
[[id:Kecepatan suara]]
[[is:Hljóðhraði]]
[[is:Hljóðhraði]]
[[it:Velocità del suono]]
[[it:Velocità del suono]]
[[ja:音速]]
[[he:מהירות הקול]]
[[lv:Skaņas ātrums]]
[[lt:Garso greitis]]
[[jbo:snanilsutra]]
[[jbo:snanilsutra]]
[[hu:Hangsebesség]]
[[ko:음속]]
[[lt:Garso greitis]]
[[lv:Skaņas ātrums]]
[[mk:Брзина на звук]]
[[mk:Брзина на звук]]
[[ms:Kelajuan bunyi]]
[[ms:Kelajuan bunyi]]
[[nl:Geluidssnelheid]]
[[nl:Geluidssnelheid]]
[[ja:音速]]
[[no:Lydens hastighet]]
[[no:Lydens hastighet]]
[[om:Speed of Sound]]
[[om:Speed of Sound]]
Linio 50: Linio 51:
[[pt:Velocidade do som]]
[[pt:Velocidade do som]]
[[ro:Viteza sunetului]]
[[ro:Viteza sunetului]]
[[sh:Brzina zvuka]]
[[simple:Speed of sound]]
[[sk:Rýchlosť zvuku]]
[[sk:Rýchlosť zvuku]]
[[sl:Hitrost zvoka]]
[[sl:Hitrost zvoka]]
[[sr:Брзина звука]]
[[sr:Брзина звука]]
[[sh:Brzina zvuka]]
[[fi:Äänen nopeus]]
[[sv:Ljudhastighet]]
[[sv:Ljudhastighet]]
[[th:ความเร็วเสียง]]
[[th:ความเร็วเสียง]]
[[vi:Vận tốc âm thanh]]
[[uk:Швидкість звуку]]
[[uk:Швидкість звуку]]
[[vi:Vận tốc âm thanh]]
[[zh:音速]]
[[zh:音速]]

Kiel registrite je 09:04, 1 feb. 2008

Sono estas vibro tiu trairas elastan medion kiel ondo. La rapido de sono priskribas kiom distanco tia ondo iras en iom de tempo.

En seka aero ĉe marnivelo kun temperaturo de 21°C, la rapido de sono estas 344 m/s. La rapido de sono estas variablo dependa de kaj la ecoj de la substanco tra kiu ĝi iras, kaj temperaturo. Ekzemple, la rapido de sono ĉe la pinto de monto dum vintro estus proksime 330 m/s anstataŭ 360 m/s en varmega dezerto.

Kvankam la termino estas plej ofte uzata temante tra aero, la rapido de sono povas esti mezurita en preskaŭ ia ajn substanco. La rapid de sono en likvaĵoj kaj ne-truoplenaj solidoj estas plej alta ol en aero.

Ĝenerale la rapido de sono c estas jen:

do

C estas koeficiento de firmeco
estas la denseco.

Tial la rapido de sono plialtiĝas kun la firmeco de la substanco, kaj malplialtiĝas kun la denseco. Por ĝeneralaj ekvacioj pri stato, se klasika mekaniko estas uzata, la rapido de sono estas jen:

se diferencigado okazas pri neŝanĝo de varmo.