Gisto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Melancholie (diskuto | kontribuoj)
e roboto: cs:Kvasinky estas artikolo leginda
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Saccharomyces_cerevisiae.jpg|right|Saccharomyces cerevisiae]]
[[Dosiero:Saccharomyces_cerevisiae.jpg|right|Saccharomyces cerevisiae]]
'''Gisto''' gistofungo estas unuĉelula [[fungo]] el la sekcio de [[askomicetoj]] (Ascomycetes), uzata en la [[pano]]- kaj [[biero]]produktado. La [[generado]] okazas sensekse tra [[ĝermado]], dividiĝo tra seksa [[generado]] per [[asko]]estigo kun asko[[sporo]]j.
'''Gisto''' aux gistofungo estas unucxelula [[fungo]] el la sekcio de [[askomicetoj]] (Ascomycetes), uzata en la [[pano]]- kaj [[biero]]produktado. La [[generado]] okazas aux sensekse tra [[gxermado]], dividigxo aux tra seksa [[generado]] per [[asko]]estigo kun asko[[sporo]]j.


Gisto estas fakultativa anaerobo: tio signifas, ke ĝi povas sen oksigeno kreski, plimultiĝi kaj fermenti. Se oksigeno alvenas, la fermentado haltas, bakterioj plimultiĝas, okazas [[putrado]].
Gisto estas fakultativa anaerobo: tio signifas, ke gxi povas sen oksigeno kreski, plimultigxi kaj fermenti. Se oksigeno alvenas, la fermentado haltas, bakterioj plimultigxas, okazas [[putrado]].
Dum la fermentado kun malmulta (!) sen oksigeno estiĝas karbonata acido kaj (normalokaze) etilalkoholo. Ĉe la "malpuraĵoj" le la fermentinda likvaĵo estiĝas [[metanolo]] (morte veneniga). Se okazas putrado pro ĉeesto de oksigeno, la bakterioj helpas estiĝon de vinagroacido.
Dum la fermentado kun malmulta (!) aux sen oksigeno estigxas karbonata acido kaj (normalokaze) etilalkoholo. Cxe la "malpurajxoj" le la fermentinda likvajxo estigxas [[metanolo]] (morte veneniga). Se okazas putrado pro cxeesto de oksigeno, la bakterioj helpas estigxon de vinagroacido.


== kelkaj specioj ==
== kelkaj specioj ==
;''[[Saccharomyces cerevisiae]]'' : ([[fornogisto]], sinonimo: [[biergisto]], [[bakista gisto]]) estis unuafoje izolita en [[1888]] far [[Emil Christian Hansen]]. En la komerco aperas la seka fornogisto.
;''[[Saccharomyces cerevisiae]]'' : ([[fornogisto]], sinonimo: [[biergisto]], [[bakista gisto]]) estis unuafoje izolita en [[1888]] far [[Emil Christian Hansen]]. En la komerco aperas la seka fornogisto.


;''[[Saccharomyces uvarum]]'' kaj ''[[Saccharomyces carlsbergensis]]'': tiuj ĉi specioj [[Fermentado|fermentas]] plimulton de la [[sukero|sukertipoj]], ankaŭ ĉe malalta temperaturo. Ili uzatas por fermentado bieroj.
;''[[Saccharomyces uvarum]]'' kaj ''[[Saccharomyces carlsbergensis]]'': tiuj cxi specioj [[Fermentado|fermentas]] plimulton de la [[sukero|sukertipoj]], ankaux cxe malalta temperaturo. Ili uzatas por fermentado bieroj.


;''[[Candida utilis]]'' : ĝi rolas en la produkto de [[kefiro]].
;''[[Candida utilis]]'' : gxi rolas en la produkto de [[kefiro]].


;''[[Saccharomyces boulardii]]'' : uzatas kontraŭ laksado
;''[[Saccharomyces boulardii]]'' : uzatas kontraux laksado


==vidu ankaŭ ==
==vidu ankaux ==
* [[Biologio]]
* [[Biologio]]
*[[gistoproduktado]]
*[[gistoproduktado]]
Linio 20: Linio 20:




== retpaĝoj ==
== retpagxoj ==


* http://www.bierundwir.de/brauen/hefe.htm germane pri ties rolo ĉe biero
* http://www.bierundwir.de/brauen/hefe.htm germane pri ties rolo cxe biero
* http://www.backhefe.de
* http://www.backhefe.de
* http://www.biohefe.de
* http://www.biohefe.de
Linio 43: Linio 43:
[[bn:ইস্ট]]
[[bn:ইস্ট]]
[[ca:Rent]]
[[ca:Rent]]
[[cs:Kvasinky]]
[[cs:Kvasinky]] {{LigoLeginda|cs}}
[[da:Gærsvamp]]
[[da:Gærsvamp]]
[[de:Hefen]]
[[de:Hefen]]

Kiel registrite je 20:38, 29 jun. 2008

Saccharomyces cerevisiae
Saccharomyces cerevisiae

Gisto aux gistofungo estas unucxelula fungo el la sekcio de askomicetoj (Ascomycetes), uzata en la pano- kaj bieroproduktado. La generado okazas aux sensekse tra gxermado, dividigxo aux tra seksa generado per askoestigo kun askosporoj.

Gisto estas fakultativa anaerobo: tio signifas, ke gxi povas sen oksigeno kreski, plimultigxi kaj fermenti. Se oksigeno alvenas, la fermentado haltas, bakterioj plimultigxas, okazas putrado. Dum la fermentado kun malmulta (!) aux sen oksigeno estigxas karbonata acido kaj (normalokaze) etilalkoholo. Cxe la "malpurajxoj" le la fermentinda likvajxo estigxas metanolo (morte veneniga). Se okazas putrado pro cxeesto de oksigeno, la bakterioj helpas estigxon de vinagroacido.

kelkaj specioj

Saccharomyces cerevisiae
(fornogisto, sinonimo: biergisto, bakista gisto) estis unuafoje izolita en 1888 far Emil Christian Hansen. En la komerco aperas la seka fornogisto.
Saccharomyces uvarum kaj Saccharomyces carlsbergensis
tiuj cxi specioj fermentas plimulton de la sukertipoj, ankaux cxe malalta temperaturo. Ili uzatas por fermentado bieroj.
Candida utilis
gxi rolas en la produkto de kefiro.
Saccharomyces boulardii
uzatas kontraux laksado

vidu ankaux


retpagxoj


Eksteraj ligiloj

greke http://www.cojeco.cz Ŝablono:LigoLeginda Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoElstara