Bauhaus: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 09:48, 9 mar. 2010

Tiu artikolo temas pri la arkitektura lernejo. Pri la brita muzika grupo, alklaku Bauhaus (muziko)

Enirejo de la metiejo de Bauhaus Dessau, skribaĵo laŭ plano de Herbert Bayer

La Bauhaus (aŭ baŭhaŭso; germane: konstrudomo) estas la plej fama arto-, dezajno- kaj arkitekturlernejo de moderna arto en Germanio. La Bauhaus fondiĝis en 1919 en Weimar, en la domo de la antaŭa artlernejo Weimar. En 1925 ĝi translokiĝis al Dessau, kie ĝi ekde 1926 situis en propra konstruaĵo nomata Bauhaus Dessau. En 1932 la Bauhaus devis translokiĝi al Berlino. Tie ĝi finis sian agadon en 1933.

La "ŝtata Bauhaus" estis elpensita de Walter Gropius kiel laborkomunumo, en kiu malaperu la diferenco inter artistoj kaj metiistoj.

La influo de la baŭhaŭs-stilo estis tiel grava, ke la nocio Bauhaus aperis en la ĉiutaga parolo por modernaĵo en arkitekturo kaj dezajno. Arthistorie problemas diferencigi la baŭhaŭs-stilon kaj la evoluojn en Germanio.

Historio

Antaŭorganizaĵo estis la en 1902 fare de Henry van de Velde fondita "artmetia seminaro".

Weimar (1919)

La Bauhaus estis fondita la 1-an de aprilo 1919 el unuiĝo de la grandprinca saksa altlernejo por plastika arto en Weimar kaj la en 1915 malfondita artmetia lernejo.

Instruistoj estis interalie Gropius kaj Lyonel Feininger, Johannes Itten, Josef Albers, Paul Klee (ekde 1921), Wassily Kandinsky (ekde 1922) kaj Oskar Schlemmer (ekde 1921). Komence ili proksimiĝis romantike al la antaŭindustria epoko.

En 1923 aliĝis László Moholy-Nagy al la skipo de la pentristo Johannes Itten.

En la epoko de la Vajmara Respubliko oni taksis la Bauhaus-on "maldekstra" kaj "internacia". La politike dekstraj partioj estis dekomence kontraŭ la Bauhaus. Post kiam ili akiris potencon en Thüringen en februaro de la jaro 1924, estiĝis politika kaj financa premo al la lernejo. La altlernejo translokiĝis en 1925 al Dessau, kie regis socialliberala atmosfero kaj regado.

Dessau (1925)

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Bauhaus Dessau.

En 1925 pretiĝis la unuaj mebloj el la nova materialo ŝtal tubo kaj la unuaj pendoseĝoj (planitaj fare de Marcel Breuer, Mart Stam kaj Ludwig Mies van der Rohe). Kunlaboro komenciĝis kun la industrio.

Oni inaŭguris la 4-an de decembro 1926 la novajn baŭhaŭs-konstruaĵojn planitajn de Gropius en Dessau. Tiu metiejo estis tute vitriigita.

En 1928 (la 1-an de aprilo) Gropius retiriĝis kiel direktoro. Laŭ lia propono, elektiĝis la svisa arkitekto Hannes Meyer nova direktoro. Tiu ĉi esprimis la deziron "popolbezono anstataŭ luksobezono", kaj tiel li ankaŭ instigis la kunlaboron kun la industrio.

Ekde 1930 ĝis 1933 gvidanto estis la arkitekto Ludwig Mies van der Rohe.

En 1945, la konstruaĵo de Bauhaus en Dessau estis parte detruita. ĝi estis rekonstruita nur en 1976.

Berlino (1932)

En 1931 venkis la NSDAP en la komunaj balotoj en Dessau. Tial la altlernejo devis en 1932 denove translokiĝi, ĉi-foje al Berlino-Steglitz. Mallongan tempon poste, en 1933, la nacisocialismo devigis mem-malfondon de la organizaĵo.

Kelkaj reprezentantoj elmigris al Usono (Josef Albers, Walter Gropius, Laszlo Moholy-Nagy kaj Ludwig Mies van der Rohe), kie - aparte ĉe la Black Mountain College – ili forte influis la arkitekturon kaj la dezajnon de produktoj.

Post 1945

En 1996, la Bauhaus-konstruaĵo en Dessau iĝis Monda Kulturheredaĵo de UNESKO.

Fotogalerio

Eksteraj ligiloj

Bauhaus en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Bauhaus en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

greke http://www.bauhaus-archiv.de greke http://www.bauhaus.de greke http://www.fontscape.com/explore?7CO greke http://www.bauhaus-dessau.de

Ŝablono:LigoElstara

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 :''Tiu artikolo temas pri la arkitektura lernejo. Pri la brita muzika grupo, alklaku [[Bauhaus (muziko)]]''
-[[Dosiero:BauhausType.jpg|right|300px]]
+[[Dosiero:BauhausType.jpg|right|300px|thumb|Enirejo de la metiejo de [[Bauhaus Dessau]], skribaĵo laŭ plano de Herbert Bayer]]
-La '''Bauhaus''' (aŭ baŭhaŭso) estas la plej fama [[arto]]-, [[dezajno]]- kaj [[arkitekturo|arkitekturlernejo]] de moderna arto en Germanio. La Bauhaus fondiĝis je 1919 en [[Weimar]], en la domo de antaŭa ''artlernejo Weimar''. En 1925 ĝi translokiĝis al [[Dessau]], kie ĝi ekde 1926 situis en propra konstruaĵo ''[[Bauhaus Dessau]]''. En 1932 la Bauhaus devis translokiĝi al Berlino. Tie ĝi finis la agadon en 1933.
+La '''Bauhaus''' (aŭ '''baŭhaŭso'''; [[germane]]: ''konstrudomo'') estas la plej fama [[arto]]-, [[dezajno]]- kaj [[arkitekturo|arkitekturlernejo]] de moderna arto en Germanio. La Bauhaus fondiĝis en [[1919]] en [[Weimar]], en la domo de la antaŭa ''artlernejo Weimar''. En [[1925]] ĝi translokiĝis al [[Dessau]], kie ĝi ekde [[1926]] situis en propra konstruaĵo nomata ''[[Bauhaus Dessau]]''. En [[1932]] la Bauhaus devis translokiĝi al [[Berlino]]. Tie ĝi finis sian agadon en [[1933]].
-La "ŝtata Bauhaus" estis elpensita de [[Walter Gropius]] kiel laborkomunumo, en kiu malaperu la diferencon inter la [[artisto]]j kaj la [[metiisto]].
+La "ŝtata Bauhaus" estis elpensita de [[Walter Gropius]] kiel laborkomunumo, en kiu malaperu la diferenco inter [[artisto]]j kaj [[metiisto]]j.
-La influo de la baŭhaŭs-stilo estis tiel grava, ke la nocio '''Bauhaus''' aperis en la ĉiutaga parolo por modernaĵo en la [[arkitekturo]] kaj [[dezajno]]. Arthistorie problemas diferencigi la ''baŭhaŭs-stilon'' kaj la evoluojn en Germanio.
+La influo de la baŭhaŭs-stilo estis tiel grava, ke la nocio ''Bauhaus'' aperis en la ĉiutaga parolo por modernaĵo en [[arkitekturo]] kaj [[dezajno]]. Arthistorie problemas diferencigi la ''baŭhaŭs-stilon'' kaj la evoluojn en Germanio.
 == Historio ==
-Antaŭorganizaĵo estis la en [[1902]] fare de [[Henry van de Velde]] fondita »artmetia seminaro«.
+Antaŭorganizaĵo estis la en [[1902]] fare de [[Henry van de Velde]] fondita "artmetia seminaro".
-=== 1919 Weimar ===
+=== Weimar (1919) ===
-Bauhaus estis fondita la {{daton|1|aprilo|1919}} el Unuiĝo de ''Grandprinca Saksa Altlernejo por Plastika Arto'' en Weimar kaj la en [[1915]] malfondita artmetia lernejo.
+La Bauhaus estis fondita la {{daton|1|aprilo|1919}} el unuiĝo de la ''grandprinca saksa altlernejo por plastika arto'' en Weimar kaj la en [[1915]] malfondita artmetia lernejo.
-Instruistoj estis Gropius kaj [[Lyonel Feininger]], [[Johannes Itten]], [[Josef Albers]], [[Paul Klee]] (ekde [[1921]]), [[Wassily Kandinsky]] (ekde [[1922]]) kaj [[Oskar Schlemmer]] (ekde 1921). Komence ili proksimiĝis romantike al la antaŭindustria epoko.
+Instruistoj estis interalie Gropius kaj [[Lyonel Feininger]], [[Johannes Itten]], [[Josef Albers]], [[Paul Klee]] (ekde [[1921]]), [[Wassily Kandinsky]] (ekde [[1922]]) kaj [[Oskar Schlemmer]] (ekde 1921). Komence ili proksimiĝis romantike al la antaŭindustria epoko.
-En [[1923]] aliĝis [[László Moholy-Nagy]] al pentristo Johannes Itten
+En [[1923]] aliĝis [[László Moholy-Nagy]] al la skipo de la pentristo Johannes Itten.
-En la epoko de la [[Vajmara Respubliko]] traktis la Bauhaus-on "maldekstra" kaj "internacia". la politike dekstraj partioj estis dekomence kontraŭ Bauhaus. Post kiam ili akiris potencon en [[Thüringen]] en februaro de [[1924]], efikis politikan kaj financan premon je la lernejo. Ili translokiĝis en 1925 al [[Dessau]], kie regis socialliberala atmosfero kaj regado.
+En la epoko de la [[Vajmara Respubliko]] oni taksis la Bauhaus-on "maldekstra" kaj "internacia". La politike dekstraj partioj estis dekomence kontraŭ la Bauhaus. Post kiam ili akiris potencon en [[Thüringen]] en februaro de la jaro [[1924]], estiĝis politika kaj financa premo al la lernejo. La altlernejo translokiĝis en [[1925]] al [[Dessau]], kie regis socialliberala atmosfero kaj regado.
-=== 1925 Dessau ===
+=== Dessau (1925) ===
 [[Dosiero:Bauhaus-Dessau main building.jpg|thumb|Bauhaus Dessau]]
 {{Ĉefartikolo|Bauhaus Dessau}}
-En [[1925]] pretiĝis la unuaj [[meblo]]j el la nova [[materialo]] [[ŝtalo|ŝtal]][[tubo]] kaj la unuaj [[seĝo|pendoseĝoj]] (planitaj fare de [[Marcel Breuer]], [[Mart Stam]] kaj [[Ludwig Mies van der Rohe]]). Kunlaboro komenciĝis kun la industrio.
+En [[1925]] pretiĝis la unuaj [[meblo]]j el la nova [[materialo]] [[ŝtalo|ŝtal]][[tubo]] kaj la unuaj [[seĝo|pendoseĝoj]] (planitaj fare de [[Marcel Breuer]], [[Mart Stam]] kaj [[Ludwig Mies van der Rohe]]). Kunlaboro komenciĝis kun la [[industrio]].
-Oni inaŭguris la {{daton|4|decembro|1926}} la novajn – planitajn de Gropius- baŭhaŭs-konstruaĵojn. Tiu metiejo estis tute vitriigita.
+Oni inaŭguris la {{daton|4|decembro|1926}} la novajn baŭhaŭs-konstruaĵojn planitajn de Gropius en [[Bauhaus Dessau|Dessau]]. Tiu metiejo estis tute vitriigita.
-En [[1928]] (1-a de aprilo) Gropius retiriĝis kiel direktoro. Je lia propono, elektiĝis la svisa arkitekto [[Hannes Meyer]] nova direktoro, kiu esprimis dezirojn "popolbezono anstataŭ luksobezono", sed li ankaŭ instigis la kunlaboron kun la industrio.
+En [[1928]] (la [[1-an de aprilo]]) Gropius retiriĝis kiel direktoro. Laŭ lia propono, elektiĝis la svisa arkitekto [[Hannes Meyer]] nova direktoro. Tiu ĉi esprimis la deziron ''"popolbezono anstataŭ luksobezono"'', kaj tiel li ankaŭ instigis la kunlaboron kun la industrio.
-Ekde [[1930]] ĝis [[1933]] gvidanto estis la arkitekto Ludwig Mies van der Rohe.
+Ekde [[1930]] ĝis [[1933]] gvidanto estis la arkitekto [[Ludwig Mies van der Rohe]].
 En [[1945]], la [[Bauhaus Dessau|konstruaĵo de Bauhaus en Dessau]] estis parte detruita. ĝi estis rekonstruita nur en [[1976]].
-=== 1932 Berlino ===
+=== Berlino (1932) ===
-En [[1931]] venkas [[NSDAP]] la komunajn elektojn en Dessau, tiel la grupo devas en [[1932]] denove translokiĝi, tiam al [[Berlino]]-Steglitz. Mallongan tempon post tio en [[1933]], la [[nacisocialismo]] devigas mem-malfondon de la organizaĵo.
+En [[1931]] venkis la [[NSDAP]] en la komunaj balotoj en [[Dessau]]. Tial la altlernejo devis en [[1932]] denove translokiĝi, ĉi-foje al [[Berlino]]-Steglitz. Mallongan tempon poste, en [[1933]], la [[nacisocialismo]] devigis mem-malfondon de la organizaĵo.
-Kelkaj reprezentantoj elmigris al Usono (Josef Albers, Walter Gropius, Laszlo Moholy-Nagy kaj Ludwig Mies van der Rohe), kie - aparte ĉe la ''Black Mountain College'' – ili forte influis la arkitekturon kaj la dezajnon de produktoj.
+Kelkaj reprezentantoj elmigris al [[Usono]] (Josef Albers, Walter Gropius, Laszlo Moholy-Nagy kaj Ludwig Mies van der Rohe), kie - aparte ĉe la ''Black Mountain College'' – ili forte influis la arkitekturon kaj la dezajnon de produktoj.
-=== post 1945 ===
+=== Post 1945 ===
 En [[1996]], la Bauhaus-konstruaĵo en Dessau iĝis [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO]].
-== retpaĝo ==
+== Fotogalerio ==
-* http://www.bauhaus-archiv.de
 <gallery>
 Dosiero:Bauhaus.JPG|<!-- thumb|left|180px||''_Imagine_ 1 - [[Bauhaus]]'' -- _Clădirea_ [[Bauhaus]] _din_ [[_Dessau_]], _clădire_ _şi_ urbo _care_ _sunt_ _îndeobşte_ _asociate_ _cu_ _stilul_ _şi_ _mişcarea_ _artistică_ '''Bauhaus''', _chiar_ _dacă_ _originea_ _sa_ _este_ _în_ [[_Weimar_]]. -->
@@ Linio 51: / Linio 50: @@
 Dosiero:Bauhaus-Dessau Atelier.jpg|<!-- thumb|left|180px|Bauhaus _Dessau_ -->
 </gallery>
-<br clear=all>
-{{Commons|Bauhaus}}
 <br clear=all>
 == Eksteraj ligiloj ==
+{{Commons|Bauhaus}}
+{{el}} http://www.bauhaus-archiv.de
 {{el}} http://www.bauhaus.de <!-- Dosiero Bauhaus _em_ Berlino -->
 {{el}} http://www.fontscape.com/explore?7CO <!-- Iuj bildoj de Bauhaus (tiparoj, tiparas, tiparaj fasonoj) ((tiparoj, tiparas)) -->