Partio Whig (Usono): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e robota aldono de: ur:وگ پارٹی (امریکہ) |
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 29 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponas per Vikidatumoj (d:q42183) |
||
| Linio 10: | Linio 10: | ||
[[Kategorio:Politikaj partioj de Usono]] |
[[Kategorio:Politikaj partioj de Usono]] |
||
[[Kategorio:Historio de Usono]] |
[[Kategorio:Historio de Usono]] |
||
[[ca:Partit Whig dels Estats Units]] |
|||
[[cs:Strana Whigů]] |
|||
[[da:Whigpartiet (USA)]] |
|||
[[de:United States Whig Party]] |
|||
[[en:Whig Party (United States)]] |
|||
[[es:Partido Whig de los Estados Unidos]] |
|||
[[fr:Parti whig (États-Unis)]] |
|||
[[ko:휘그당 (미국)]] |
|||
[[it:Partito Whig (Stati Uniti d'America)]] |
|||
[[he:המפלגה הוויגית (ארצות הברית)]] |
|||
[[ka:ვიგების პარტია (აშშ)]] |
|||
[[lt:JAV vigų partija]] |
|||
[[hu:Whig Párt (USA)]] |
|||
[[nl:Whig Party (Verenigde Staten)]] |
|||
[[ja:ホイッグ党 (アメリカ)]] |
|||
[[no:Whig Party (USA)]] |
|||
[[pl:Amerykańska Partia Wigów]] |
|||
[[pt:Partido Whig (Estados Unidos)]] |
|||
[[ro:Partidul Whig, SUA]] |
|||
[[ru:Партия вигов (США)]] |
|||
[[sq:Partia Whig]] |
|||
[[simple:Whig Party (United States)]] |
|||
[[fi:Yhdysvaltain Whig-puolue]] |
|||
[[sv:Whigpartiet]] |
|||
[[tr:Whig Partisi]] |
|||
[[uk:Партія вігів (США)]] |
|||
[[ur:وگ پارٹی (امریکہ)]] |
|||
[[vi:Đảng Whig (Hoa Kỳ)]] |
|||
[[zh:輝格黨 (美國)]] |
|||
Kiel registrite je 18:02, 4 apr. 2013
La Partio Whig estis politika partio en Usono, formale organizita en 1834 de oponantoj de prezidento Andrew Jackson. Tri membroj de la Partio Whig servis kiel prezidentoj de Usono: William Henry Harrison (elektita en 1840), Zachary Taylor (elektita en 1848) kaj Millard Fillmore (elektita en 1848 kiel Vicprezidento; prezidentiĝis kiam Taylor mortis en 1850); ankaŭ John Tyler estiĝis prezidento en 1841, kiam William Henry Harrison mortis, sed la partio preskaŭ tuje elpelis lin pro lia kontraŭado al la ĉefaj politikaj starpunktoj de la partio. Aliaj eminentaj membroj de la partio inkluzivis Daniel Webster, generalo Winfield Scott, kaj Henry Clay. Abraham Lincoln estis ĉefaktivulo de la partio en Ilinojso. Meze de la 1850-aj jaroj, la partio pli-malpli disfalis, grandparte pro malakordo pri politiko rilate al la eventuala establado de la sklavsistemo en novajn teritoriojn de okcidenta Usono; plejmulto el la partianoj transiris en la novan Respublikanan Partion. La lasta prezidenta kampanjo en kiu la partio Whig proponis kandidaton estis 1860.
Fonto de la nomo "Whig"
La termino "Whig" venis el la politika historio de Britio, kie ĝi unue uziĝis en 1689 por etikedi la partion malkonservativan, kontraste al la konservativa partio "Tory". Etimologie, ĝi venas el skotangla vorto signifanta "antaŭenigi (ĉevalojn)". En Prausono oni uzis la terminon por "koloniano oponanta politikon de la Krono". Ĉirkaŭ 1825 oni ekaplikis ĝin al oponantoj de Andrew Jackson.