Princo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
malmajuskligo |
||
| Linio 100: | Linio 100: | ||
<!-- In each case, the title is followed (when available) by the female form and then (not always available, and obviously rarely applicable to a prince of the blood without a principality) the name of the territorial associated with it, each separated by a slash. If a second title (or set) is also given, then that one is for a Prince of the blood, the first for a principality. Be aware that the absence of a separate title for a prince of the blood may not always mean no such title exists; alternatively, the existence of a word does not imply there is also a reality in the linguistic territory concerned; it may very well be used exclusively to render titles in other languages, regardless whether there is a historical link with any (which often means that linguistic tradition is adopted) |
<!-- In each case, the title is followed (when available) by the female form and then (not always available, and obviously rarely applicable to a prince of the blood without a principality) the name of the territorial associated with it, each separated by a slash. If a second title (or set) is also given, then that one is for a Prince of the blood, the first for a principality. Be aware that the absence of a separate title for a prince of the blood may not always mean no such title exists; alternatively, the existence of a word does not imply there is also a reality in the linguistic territory concerned; it may very well be used exclusively to render titles in other languages, regardless whether there is a historical link with any (which often means that linguistic tradition is adopted) |
||
Etimologie eblas dividi la sekvajn tradiciojn (iuj lingvoj sekvis historiajn influojn, ekzemple en la Sankta Romia |
Etimologie eblas dividi la sekvajn tradiciojn (iuj lingvoj sekvis historiajn influojn, ekzemple en la Sankta Romia imperio, kaj ne la kutimojn de aliaj lingvoj de la sama lingvofamilio: --> |
||
* Lingvoj (plejparte [[italika lingvaro|italikaj]]) nur uzante la latinan radikon ''princeps'': |
* Lingvoj (plejparte [[italika lingvaro|italikaj]]) nur uzante la latinan radikon ''princeps'': |
||
| Linio 191: | Linio 191: | ||
*[[Carolina Josefa Leopoldina]], arĥidukino de [[Aŭstrio]]; |
*[[Carolina Josefa Leopoldina]], arĥidukino de [[Aŭstrio]]; |
||
*[[Otto von |
*[[Otto von Bismarck]], princo de [[Bismarck]]; |
||
*[[Zigmundo la 1-a]], princo de [[Brandenburgo]]; |
*[[Zigmundo la 1-a]], princo de [[Brandenburgo]]; |
||
Kiel registrite je 16:47, 27 maj. 2006
La vorto princo por viroj, princino por virinoj, de la latina radiko princeps, kiam uzata por membro de la plej alta aristokratio, signas diversajn tipojn de titoloj.
Historia fono
La latina vorto Princeps, kio signifis "primus inter pares", do "unua inter egaluloj", etabliĝis kiel titolo de la pli aŭ malpli neformala gvidanto de la romia senato kelkajn jarcentojn antaŭ kristo. Cezaro Aŭgusto establis la formalan pozicion de monarko surbaze de princeco. Li ankaŭ decidis, ke siaj nepoj somere regu la urbon Romo, kiam plej multaj nobeloj feriis aŭ praktikis religiajn ritojn - por tiu tasko la cezaraj nepor ricevis la titolon Princeps.
- Lingvoj (plejparte italikaj) nur uzante la latinan radikon princeps:
- Angle: Prince /Princess - Prince /Princess
- France: Prince /Princesse - Prince /Princesse
- Albanie: Princ /Princeshë - Princ /Princeshë
- Katalune: Príncep /Princesa - Príncep /Princesa
- Irlanda: Prionsa /Banphrionsa - Prionsa /Banphrionsa
- Itale: Principe /Principessa - Principe /Principessa
- Malte: Princep /Principessa - Princep /Principessa
- Monake: Principu /Principessa -Principu /Principessa
- Portugale: Príncipe /Princesa - Príncipe /Princesa
- Romanĉe: Prinzi /Prinzessa - Prinzi /Prinzessa
- Rumane: Prinţ /Prinţesă - Principe /Principesă
- Kastilie (hispane): Príncipe /Princesa - Príncipe /Princesa
- Lingvoj (plejparte ĝermanaj) kiuj uzas (ĝenerale kune kun iu princeps-derivaĵo por gefiloj de la reganto) ekvivalenton de la germana vorto Fürst:
- Dane: Fyrste /Fyrstinde - Prins /Prinsesse
- Nederlande: Vorst /Vorstin- Prins /Prinses
- Estone [finno-ugra lingvofamilio]: Vürst /Vürstinna - Prints /Printsess
- Germane: Fürst /Fürstin - Prinz /Prinzessin
- Islande: Fursti /Furstynja - Prins /Prinsessa
- Luksemburge [germana dialekto]: Fürst /Fürstin - Prënz /Prinzessin
- Norvege: Fyrste /Fyrstinne - Prins /Prinsesse
- Svede: Furste /Furstinna - Prins /Prinsessa
- Slavaj kaj baltaj lingvoj:
- Beloruse: Tsarevich, Karalevich, Prynts /Tsarewna, Karalewna, Pryntsesa
- Bulgare: Knyaz /Knaginya%9Tsarevich, Kralevich, Prints /Printsesa
- Kroate, Serbe: Knez /Kneginja Kraljević/Kraljevna, Princ/Princeza
- Ĉeĥe: Kníže /Kněžna, Králevic/Králevična, Princ/Princezna
- Latine (post romaniaj tempoj): Princeps/*Princeps/*
- Latve: Firsts /Firstiene - Princis /Princese
- Litove: Kunigaikštis /Kunigaikštiene - Princas /Princese
- Makedone: Knez /Knezhina, Tsarevich, Kralevich, Prints /Tsarevna, Kralevna, Printsesa
- Pole: Książę /Księżna, Książę, Królewicz /Księżna, Królewna
- Ruse: Knyaz /Knyagina Knyazhnya, Tsarevich, Korolyevich, Prints /Tsarevna, Korolyevna, Printsessa
- Slovake: Knieža /Kňažná, Kráľovič, Princ /Princezná
- Slovene: Knez /Kneginja, Kraljevič, Princ /Kraljična, Princesa
- Ukraine: Knyaz /Knyazhnya, Tsarenko, Korolenko, Prints /Tsarivna, Korolivna, Printsizna
- aliaj (inkluzive de finno-ugraj) lingvoj:
- Finne: Ruhtinas /Ruhtinatar - Prinssi /Prinsessa
- Greke (moderna formo): Igemonas /Igemonida - Pringipas /Pringipesa
- Hungare: Fejedelem (por reganta princo) / Fejedelemnő (por reganta princino) / Fejedelemasszony (por pluraj kune regantaj princoj)
Jen artikoloj pri iuj konataj geprincoj:
- Carolina Josefa Leopoldina, arĥidukino de Aŭstrio;
- Otto von Bismarck, princo de Bismarck;
- Zigmundo la 1-a, princo de Brandenburgo;
Literaturo