Niko: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), |right → |dekstra per AWB
e Kategorioj
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Paris.louvre.winged.500pix.jpg|eta|[[Samotrako|Niko Samotraka]] – torso de signifa antikva statuo en [[Parizo|pariza]] [[Luvro]]]]
[[Dosiero:Paris.louvre.winged.500pix.jpg|eta|[[Samotrako|Niko Samotraka]] – torso de signifa antikva statuo en [[Parizo|pariza]] [[Luvro]]]]
[[Dosiero:Niké Éphèse.jpg|dekstra|eta|Skulpturo bildigata Nikon en [[Efeso]]]]
[[Dosiero:Niké Éphèse.jpg|dekstra|eta|Skulpturo bildigata Nikon en [[Efeso]]]]
'''Niko''' ([[helena|helene]] ''νίκη'', «venko», [[latino|latine]] ''Victoria'') estas en la [[helena mitologio]] [[diino]] de [[venko]]. Ŝia patrino estis [[Stiksa]] (malamo) kaj patro [[Palaso (titano)|Palaso]] (batalo), gefratoj [[Bia (mitologio)|Bia]] (perforto), [[Zelo (mitologio)|Zelo]] (potenco, penado, volo) kaj [[Krato (mitologio)|Krato]] (forto). Ili kune helpis al [[Zeŭso]] en batalo kontraŭ la [[titanoj]].


Sed nur Niko estis adorata kaj pro tio pli konata ol siaj gefratoj. Kulta centro de diino Niko estis [[templo]] sur [[Ateno|atena]] [[Akropolo (Ateno)|Akropolo]].
'''Niko''' ([[helena|helene]] ''νίκη'', [[latino|latine]] ''Victoria – venko'') estas en la [[helena mitologio]] [[diino]] de [[venko]]. Ŝia patrino estis [[Stikso]] (malamo) kaj patro [[Palaso (titano)|Palaso]] (batalo), gefratoj [[Bia (mitologio)|Bia]] (perforto), [[Zelo]] (potenco, penado, volo) kaj [[Krato]] (forto). Ili kune helpis al [[Zeŭso]] en batalo kontraŭ [[Titanoj]].

Sed nur Niko estis adorata kaj pro tio pli konata ol ŝiaj gefratoj. Kulta centro de diino Niko estis [[templo]] sur [[Ateno|atena]] [[Akropolo (Ateno)|Akropolo]].


== Niko en arto ==
== Niko en arto ==
En [[belarto]] ŝi estis konsekvence bildigata kiel flugilhava figuro, per kio ŝi estas escepto en bildigo de dioj. Ofte ŝi estas bildigata kiel malgranda statueto en manoj de [[Zeŭso]] aŭ [[Ateno]]. Tio esprimas fakton, ke Niko estas estimata ne nur de popolo, sed ankaŭ de ceteraj dioj.
En [[belarto]] ŝi estis konsekvence bildigata kiel flugilhava figuro, per kio ŝi estas escepto en bildigo de dioj. Ofte ŝi estas prezentita kiel malgranda statueto en manoj de [[Zeŭso]] aŭ [[Atena]]. Tio esprimas fakton, ke Niko estas estimata ne nur de popolo, sed ankaŭ de la ceteraj dioj.
Niko estis bildigata kun diversaj atributoj, kiuj simbolas venkon. Ofte kun [[muzika instrumento|muzikinstrumentoj]] ([[gitaro]], [[liro]]), kun donacoj por venkinto (florkrono, floroj, palmfolio, [[ŝerpo]], [[kruĉo]] da vino).
Niko estis bildigata kun diversaj atributoj, kiuj simbolas venkon. Ofte kun [[muzika instrumento|muzikinstrumentoj]] ([[gitaro]], [[liro]]), kun donacoj por venkinto (florkrono, floroj, palmfolio, [[ŝerpo]], [[kruĉo]] da vino).


== La plej signifaj statuoj de Niko ==
== La plej signifaj statuoj de Niko ==
La plej signifa bildigo de Niko estas '''''Niko Olimpia'''''. Torso de tiu ĉi antikva statuo estis malkovrita en la jaro 1875 ĉe fosado en Olimpio fare de germanaj arĥeologoj. Kontraste kun multaj antikvaj statuoj ne temas pri [[antikva Romio|roma]] [[kopio]], sed rekte pri [[helena]] verko, kreita de [[skulptisto]] [[Paiono]] en la dua duono de la 5-a jarcento a.K. Nun ĝi estas en Olimpia muzeo.
La plej signifa bildigo de Niko estas '''''Niko Olimpia'''''. Torso de tiu ĉi antikva statuo estis malkovrita en la jaro [[1875]] ĉe fosado en Olimpio fare de germanaj arĥeologoj. Kontraste kun multaj antikvaj statuoj ne temas pri [[antikva Romio|romia]] [[kopio]], sed rekte pri [[helena]] verko, kreita de [[skulptisto]] [[Paiono]] en la dua duono de la 5-a jarcento a.K. Nun ĝi estas en Olimpia muzeo.


Plua fama bildigo de Niko estas fame konata '''''Niko Samotraka'''''. Tiu ĉi [[helenismo|helenisma]] kopio de nekonata helena majstro de komenco de la 2-a jarcento a.K. estis malkovrita en la jaro 1863 en t.n. Sanktejo de Grandaj Dioj sur greka insulo [[Samotrako]]. Origine ĝi estis lokita sur piedestalo en formo de ŝipnazo de venka helena ŝipo. Nun ĝi estas ekspoziciata en [[Parizo|pariza]] [[Luvro]].
Plia fama bildigo de Niko estas la fame konata '''''Niko Samotraka'''''. Tiu ĉi [[helenismo|helenisma]] kopio de nekonata helena majstro de komenco de la [[2-a jarcento a.K.]] estis malkovrita en la jaro [[1863]] en t.n. ''Sanktejo de Grandaj Dioj'' sur greka insulo [[Samotrako]]. Origine ĝi estis lokita sur piedestalo en formo de ŝipnazo de venka helena ŝipo. Nun ĝi estas ekspoziciata en [[Parizo|pariza]] [[Luvro]].


Konata estas ankaŭ '''''Niko de Varsovio''''', statuo lokita proksime de varsovia Malnova urbo, rememorata [[heroo|heroecon]] de varsoviaj loĝantoj en la jaroj 1939 - 1945. La monumento estis konstruita en la jaro 1964 kaj en naŭdekaj jaroj renovigita. Niko ĉi tie per ege levata glavo batalas, malgraŭ ŝi jam estas supervenkita. Simbole rememoras la „nemalvenkeblan urbon“, kies loĝantoj revoluciiĝis kontraŭ germanaj okupantoj. Tiu ĉi Niko diferencas de ceteraj bildigoj de la diino ne nur per modere distingebla [[simbolo|simbolismo]], sed ankaŭ, ke ŝi ne havas flugilojn.
Konata estas ankaŭ '''''Niko de Varsovio''''', statuo lokita proksime de varsovia Malnova urbo, rememorata [[heroo|heroecon]] de varsoviaj loĝantoj en la jaroj 1939 - 1945. La monumento estis konstruita en la jaro [[1964]] kaj en naŭdekaj jaroj renovigita. Niko ĉi tie per ege levata glavo batalas, kvankam ŝi jam estas supervenkita. Simbole rememoras la „nemalvenkeblan urbon“, kies loĝantoj revoluciiĝis kontraŭ la germanaj okupantoj. Tiu ĉi Niko diferencas de ceteraj bildigoj de la diino ne nur per modere distingebla [[simbolo|simbolismo]], sed ankaŭ, pro ŝiaj flugiloj.


== Fonto ==
== Fonto ==
{{Tradukita|cs|Níké|11281312}}
{{Tradukita|cs|Níké|11281312}}


[[Kategorio:Dioj de la helena mitologio]]
[[Kategorio:Personigoj de la helena mitologio]]
[[Kategorio:Helenaj diinoj]]
[[Kategorio:Militaj diinoj]]
[[Kategorio:Titanidoj]]
[[Kategorio:Idaro de la oceanidoj]]
[[Kategorio:Antikva Grekio en arto kaj kulturo]]

Kiel registrite je 19:47, 25 mar. 2016

Niko Samotraka – torso de signifa antikva statuo en pariza Luvro
Skulpturo bildigata Nikon en Efeso

Niko (helene νίκη, «venko», latine Victoria) estas en la helena mitologio diino de venko. Ŝia patrino estis Stiksa (malamo) kaj patro Palaso (batalo), gefratoj Bia (perforto), Zelo (potenco, penado, volo) kaj Krato (forto). Ili kune helpis al Zeŭso en batalo kontraŭ la titanoj.

Sed nur Niko estis adorata kaj pro tio pli konata ol siaj gefratoj. Kulta centro de diino Niko estis templo sur atena Akropolo.

Niko en arto

En belarto ŝi estis konsekvence bildigata kiel flugilhava figuro, per kio ŝi estas escepto en bildigo de dioj. Ofte ŝi estas prezentita kiel malgranda statueto en manoj de ZeŭsoAtena. Tio esprimas fakton, ke Niko estas estimata ne nur de popolo, sed ankaŭ de la ceteraj dioj.

Niko estis bildigata kun diversaj atributoj, kiuj simbolas venkon. Ofte kun muzikinstrumentoj (gitaro, liro), kun donacoj por venkinto (florkrono, floroj, palmfolio, ŝerpo, kruĉo da vino).

La plej signifaj statuoj de Niko

La plej signifa bildigo de Niko estas Niko Olimpia. Torso de tiu ĉi antikva statuo estis malkovrita en la jaro 1875 ĉe fosado en Olimpio fare de germanaj arĥeologoj. Kontraste kun multaj antikvaj statuoj ne temas pri romia kopio, sed rekte pri helena verko, kreita de skulptisto Paiono en la dua duono de la 5-a jarcento a.K. Nun ĝi estas en Olimpia muzeo.

Plia fama bildigo de Niko estas la fame konata Niko Samotraka. Tiu ĉi helenisma kopio de nekonata helena majstro de komenco de la 2-a jarcento a.K. estis malkovrita en la jaro 1863 en t.n. Sanktejo de Grandaj Dioj sur greka insulo Samotrako. Origine ĝi estis lokita sur piedestalo en formo de ŝipnazo de venka helena ŝipo. Nun ĝi estas ekspoziciata en pariza Luvro.

Konata estas ankaŭ Niko de Varsovio, statuo lokita proksime de varsovia Malnova urbo, rememorata heroecon de varsoviaj loĝantoj en la jaroj 1939 - 1945. La monumento estis konstruita en la jaro 1964 kaj en naŭdekaj jaroj renovigita. Niko ĉi tie per ege levata glavo batalas, kvankam ŝi jam estas supervenkita. Simbole rememoras la „nemalvenkeblan urbon“, kies loĝantoj revoluciiĝis kontraŭ la germanaj okupantoj. Tiu ĉi Niko diferencas de ceteraj bildigoj de la diino ne nur per modere distingebla simbolismo, sed ankaŭ, pro ŝiaj flugiloj.

Fonto

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Níké en la ĉeĥa Vikipedio.