Elektra kurento: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017
Neniu resumo de redakto
Linio 7: Linio 7:
En la praktikaj aplikoj de elektro oni distingas [[rekta kurento|rektan kurenton]] kiu fluas, eventuale kun varia intenso, daŭre en sama direkto, kaj [[alterna kurento|alternan kurenton]], kies direkto periode ŝanĝiĝadas. La plejmulto de la monde uzata energio estas provizata en formo de 50- aŭ 60-[[herco|herca]] alterna kurento. Por fari rektan kurenton el alterna kurento oni uzas [[rektifilo]]jn. Rektan kurenton oni iam nomas ankaŭ kontinua kurento, sed tiu nomo estas nebona, ĉar ankaŭ alterna kurento estas plej ofte seninterrompa, el la vidpunkto de utiliganto. Konstanta kurento estas tia rekta kurento, kies intenso ne ŝanĝiĝas, aŭ kiun almenaŭ provizas fonto kun konstanta tensio.
En la praktikaj aplikoj de elektro oni distingas [[rekta kurento|rektan kurenton]] kiu fluas, eventuale kun varia intenso, daŭre en sama direkto, kaj [[alterna kurento|alternan kurenton]], kies direkto periode ŝanĝiĝadas. La plejmulto de la monde uzata energio estas provizata en formo de 50- aŭ 60-[[herco|herca]] alterna kurento. Por fari rektan kurenton el alterna kurento oni uzas [[rektifilo]]jn. Rektan kurenton oni iam nomas ankaŭ kontinua kurento, sed tiu nomo estas nebona, ĉar ankaŭ alterna kurento estas plej ofte seninterrompa, el la vidpunkto de utiliganto. Konstanta kurento estas tia rekta kurento, kies intenso ne ŝanĝiĝas, aŭ kiun almenaŭ provizas fonto kun konstanta tensio.


[[Konduktanto]]j (elektrokondukaj materialoj) plej ofte havas [[rezistanco]]n (simbolo R, mezurunuo [[omo]]) kaj pro tio varmiĝas pro fluanta elektra kurento. Grava escepto estas la [[superkonduktanto]]j
[[Konduktanto]]j (elektrokondukaj materialoj) plej ofte havas [[rezistanco]]n (simbolo R, mezurunuo [[omo]]) kaj pro tio varmiĝas pro fluanta elektra kurento. Grava escepto estas la [[superkonduktanto]]j.

La [[elektra povumo]] estas la rilato pase de energio de fluo por unueco de tempo; tio estas, la kvanto de [[Elektra energio|energio]] transdonita aŭ absorbita de elemento en difinita momento. La unueco en la [[Internacia sistemo de unuoj|Internacia Sistemo de Unuecoj]] estas la [[Vato (mezurunuo)|vato]]. Kiam elektra kurento fluas en iu ajn [[cirkvito]], ĝi povas transdoni energion farante [[Laboro (fiziko)|mekanikan]] aŭ termodinamikan laboron. Taŭgaj iloj uzas la elektran energion por multaj utilaj celoj, kiel [[Varmo|varmego]], [[lumo]] ([[Ampolo|inkandeska lampo]]), [[Movado (fiziko)|movado]] ([[Elektromotoro|elektra motoro]]), [[sono]] ([[laŭtparolilo]]) aŭ [[Elektrolizo|kemiaj procezoj.]] Oni povas produkti la elektran energion mekanike aŭ kemie, aŭ ankaŭ per la transformo de la lumo en la [[Sunĉelo|sunĉeloj.]] Fine, oni povas stoki elektran energion kemie en baterioj. La energio konsumita per la elektra aparato estas mezurita en [[vathoro]]<nowiki/>j (Wh) aŭ en [[kilovathoro]]j (kWh). Normale la kompanioj kiuj provizas elektran energion al industrioj kaj hejmoj, fakturas ĝin en kiovathoroj (kWh). La povumo en vatoj (W) aŭ kilovatoj (kW) de ĉiuj aparatoj devas esti listigita kune kun la [[Elektra tensio|tensio]] sur metala plato lokita kutime ĉe la malantaŭo de la aparato.


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==

Kiel registrite je 20:51, 3 mar. 2017

Elektra flukso estas malsama aĵo.

Elektra kurento, aŭ elektra fluo, estas moviĝado de elektra ŝargo, normale en konduktilo, t.e. elektrokondukilo. La mezurunuo de elektra kurento estas ampero (simbolo: A), kiu estas unu el la bazaj unuoj de la Sistemo Internacia de Unuoj.

La rapido de moviĝo de ŝargoportaj eroj (en normala konduktilo tiuj partikloj estas elektronoj) dependas interalie de materialo de la konduktanto, de la maso kaj ŝargo de la partikloj, kaj de la tensio pelanta la ŝargojn. Ĝi estas multe malpli granda ol la rapido de lumo. Malgraŭ ĉi tio, la rapido de disvastiĝo de elektra kurento (de energio kaj de eventuale kunportata signalo) egalas la lumrapidon, do la rapidon de fronto de elektromagneta ondo.

En la praktikaj aplikoj de elektro oni distingas rektan kurenton kiu fluas, eventuale kun varia intenso, daŭre en sama direkto, kaj alternan kurenton, kies direkto periode ŝanĝiĝadas. La plejmulto de la monde uzata energio estas provizata en formo de 50- aŭ 60-herca alterna kurento. Por fari rektan kurenton el alterna kurento oni uzas rektifilojn. Rektan kurenton oni iam nomas ankaŭ kontinua kurento, sed tiu nomo estas nebona, ĉar ankaŭ alterna kurento estas plej ofte seninterrompa, el la vidpunkto de utiliganto. Konstanta kurento estas tia rekta kurento, kies intenso ne ŝanĝiĝas, aŭ kiun almenaŭ provizas fonto kun konstanta tensio.

Konduktantoj (elektrokondukaj materialoj) plej ofte havas rezistancon (simbolo R, mezurunuo omo) kaj pro tio varmiĝas pro fluanta elektra kurento. Grava escepto estas la superkonduktantoj.

La elektra povumo estas la rilato pase de energio de fluo por unueco de tempo; tio estas, la kvanto de energio transdonita aŭ absorbita de elemento en difinita momento. La unueco en la Internacia Sistemo de Unuecoj estas la vato. Kiam elektra kurento fluas en iu ajn cirkvito, ĝi povas transdoni energion farante mekanikan aŭ termodinamikan laboron. Taŭgaj iloj uzas la elektran energion por multaj utilaj celoj, kiel varmego, lumo (inkandeska lampo), movado (elektra motoro), sono (laŭtparolilo) aŭ kemiaj procezoj. Oni povas produkti la elektran energion mekanike aŭ kemie, aŭ ankaŭ per la transformo de la lumo en la sunĉeloj. Fine, oni povas stoki elektran energion kemie en baterioj. La energio konsumita per la elektra aparato estas mezurita en vathoroj (Wh) aŭ en kilovathoroj (kWh). Normale la kompanioj kiuj provizas elektran energion al industrioj kaj hejmoj, fakturas ĝin en kiovathoroj (kWh). La povumo en vatoj (W) aŭ kilovatoj (kW) de ĉiuj aparatoj devas esti listigita kune kun la tensio sur metala plato lokita kutime ĉe la malantaŭo de la aparato.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj